Mesajı Okuyun
Old 31-08-2007, 15:17   #10
Av. Dr. V. SEVEN

 
Varsayılan

Diğer Kambiyo Senetlerinden (Bono ve Poliçe) farklı olarak Çek’te teknik terimle belirtmek gerekirse, bir asıl borçlu yoktur. Poliçe de kabul eden Muhatap, Bono’da ise tanzim eden senedin asıl borçlusu iken, Çek’te keşideci müracaat borçlusudur. Bkz.
TTK m. 720 – “Vaktinde ibraz edilmiş olan çekin ödenmemiş olduğu ve ödenmeden imtina keyfiyeti:

1. Resmi bir vesika ile (Protesto);
2. Muhatap tarafından, ibraz günü de gösterilmek suretiyle, çekin üzerine yazılmış olan tarihli bir beyanla;
3. Bir takas odasının, çek vaktinde teslim edildiği halde ödenmediğini tesbit eden tarihli bir beyanı ile; sabit bulunduğu takdirde hamil; cirantalar, keşideci ve diğer çek borçlularına karşı müracaat haklarını kullanabilir.”
Ayrıca %5’lik artı talep sadece keşideciden istenebilir. Bkz. TTK m. 695/3, “Gösterilen paraya mukabil muhatap nezdinde karşılığı bulunmadan bir çek keşide eden kimse; çekin kapatılmayan miktarının yüzde beşini ödemekle mükellef olduktan başka hamilin bu yüzden uğradığı zararı tazmine mecburdur.”

TTK m. 722 - Hamil, müracaat yoliyle:

1. Çekin ödenmemiş olan bedelini;
2. İbraz gününden itibaren yüzde on (Avans Faiz Oranı Üzerinden)* faizini;
3. Protestonun veya buna muadil olan tesbitin ve gönderilen ihbarnamelerin masrafları ile diğer masrafları;
4. Çek bedelinin binde üçünü aşmamak üzere komisyon ücretini; istiyebilir.

TTK m. 730/13 atfı ile m. 638 - Poliçe bedelini ödemiş olan kimse kendisinden önce gelen borçlulardan :

1. Ödemiş olduğu meblağın tamamını;
2. Ödeme tarihinden itibaren bu meblağın yüzde on hesabiyle faizini (Avans Faiz Oranı)*;
3. Yaptığı masrafları;
4. Poliçe bedelinin binde ikisini aşmamak üzere komisyon ücretini; istiyebilir.


* 3167 Sayılı Kanun m. 16a - (Ek madde: 26/02/2003 - 4814 S.K./15. md.)
Çekin karşılıksız kalan miktarı için gecikme faizi, ibraz tarihinden itibaren, 04/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanuna göre ticari işlerde temerrüt faizi oranı üzerinden hesaplanır.

3095 Sayılı Kanun m. 2/2 - (Değişik madde: 18/12/1999 - 4489/2 md.)

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı, yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi bu oran üzerinden istenebilir. Söz konusu avans faiz oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan avans faiz oranından beş puan veya daha çok farklı ise yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur.