Olayla ilgili fikir verebilir bir karar olarak:
3. Hukuk Dairesi2003/6118 E., 2003/7566 K.
·DAVA SÜRESİ
·GÖREVLİ MAHKEME
·HACİZ İHBARNAMESİ ÜZERİNE AÇILACAK MENFİ TESBİT DAVASI
·İCRA TETKİK MERCİİNCE VERİLEN GÖREVSİZLİK KARARININ SÜREYE ETKİSİ
·2004S. İCRA VE İFLAS KANUNU [ Madde 89 ]
·1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 193 ]
"İçtihat Metni"
Dava dilekçesinde 2. haciz ihbarnamesini kabuletmediklerini ve borçlu olmadıklarının tesbitine karar verilmesi istenilmiştir.Mahkemece davanın reddi cihetine gidilmiş, hüküm davacı vekili tarafındantemyiz edilmiştir.

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütünkağıtlar okunup gereği düşünüldü.

l - MADDİ OLAY:

İİK. 89. maddesine göre gönderilen ikinci haciz ihbarnamesi üzerine ilk önce icraTetkik Mercii'nde süresinde açılan menfi tespit davasının görevsizlik kararıylakendisine intikal ettirilen Sulh Hukuk Mahkemesince "icra TetkikMercii'nin mahkeme olmadığından ötürü açılan dava için öngörülen hak düşürücüsürenin kesilemeyeceği" gerekçesiyle istemin reddine karar verilmiş, hükümdavacı tarafından temyiz edilmiştir.

II- YASAL DAYANAK:

Birinci haciz ihbarnamesine yedi gün içinde itiraz etmemiş ve bu nedenle borçzimmetinde sayılmış olan kişi, borçlunun kendisinde böyle bir alacağı yok ise,zimmetinde sayılan bu borcu ödemekten kurtulmak için (ikinci hacizihbarnamesinin tebliğinden itibaren) yedi gün içinde mahkemede menfi tespitdavası açabilir (İİK. mad. 89/111)

Menfi tespit davası için görevli mahkeme, davacının zimmetinde sayılan borçmiktarına göre, genel mahkemelerdir.

Davacı, menfi tespit davasını; ikinci haciz ihbarnamesinin kendisinetebliğinden itibaren yedi gün içinde açmak zorundadır (İİK. mad. 89/111) Busüre hak düşürücü nitelikte olduğundan, mahkemenin davanın süresi içinde açılıpaçılmadığını kendiliğinden dikkate alması gerekir.

III- GÖREVSİZLİK KARARI ÜZERİNE YAPILACAK İŞLEMLER

Görevsizlik tararı veren mahkeme, görevsizlik kararında dava dosyasını görevlimahkemeye gönderilmesine karar vermekle yetinir. Davacı, kararınkesinleşmesinden itibaren 10 gün içinde görevli (veya görevsiz) mahkemeyebaşvurarak davalıya tebligat yaptırması gerekir (HUMK. mad. 193/111) Görevlimahkemede görülmeye başlanan dava, yeni bir dava olmayıp, görevsiz mahkemedeaçılmış olan davanın devamıdır.

Hak düşürücü süreye tabi davalarda, (görevsiz mahkeme de olsa) dava açılmasıile hak düşürücü süre (korunmuş) kesilmiş olur (HUMK. mad. 193) Örneğin, hakimkararı, Yargıtayca bozulsa bile, hakimlikte dava açılması ile meydana gelmişolan zaman aşımı kesilmesinin hükmü devam eder (23.10.1972;2/12 sayılıİçt.Bir.Kar.gerekçesi)

IV- İCRA TETKİK MERCİLERİ ÖZEL BİR MAHKEMEDİR.

icra Tetkik Mercii her ne kadar (sulh veya asliye hukuk mahkemesi anlamında)bir hukuk mahkemesi değilse de, icra-iflas isleri için kurulmuş özel bir yargıorganıdır (İİK. mad. 4) O halde icra Tetkik Merciilerinin (özel) mahkeme olarakkabul edilmelerinde tereddüt edilmemelidir (Anayasa Mahkeme si, 26.10.1965 günve 25/57 sayılı kararı; ayrıca bkz. Kuru, Baki: Hukuk Muhakemeleri Usulü, 6.baskı, C. VI, İst. 2001 sh. 5736) Bu nedenle yerel mahkemenin, icra tetkikmerciinin (asıl) mahkeme olmadığından ötürü hak düşürücü süreyi kesmeyeceğineilişkin değerlendirmesi ve buna bağlı olarak davayı reddetmesi doğrugörülmemiştir.

V- İCRA TETKİK MERCİİ KARARLARININ MAHİYETİ

Tetkik Mercii, istisnalar saklı kalmak koşulu ile "takip hukukuna ilişkinuyuşmazlıklara bakar ve bununla görevlidir. Bu tür istemler hakkındagörevsizlik kararı veremez, istem ya red veya kabul edilir.

Buna karşın, dava (örneğin boşanma veya eldeki davada olduğu üzere menfitespit) niteliği taşıyan ve değerine göre Sulh ve Asliye Hukuk Mahkemesiningörevine giren, tamamen maddi hukuka ilişkin bir uyuşmazlık hakkında kararvermesi için kendisine başvurulması halinde, görevsizlik kararı vermekdurumunda kalacaktır.

VI- İCRA TETKİK MERCİİNDE UYGULANAN YARGILAMA USULÜ

Öte yandan icra Tetkik Merciinde uygulanan yargılama usulü, basit yargılamausulüdür (İİK. mad. 18, 97, 251) Özel hükümler dışında basit yargılama usulünetabi dava ve işler hakkında ise yazılı yargılama usulü kuralları uygulanır(HUMK. mad. 178 vd; mad. 511/1)

VII- SONUÇ: Mahkemece yukarıdaki maddi ve hukuki olgular dikkate alınarak işiniçine girilip varılacak uygun sonuç dairesinde bir karar verilmek gerekirkenyazılı şekilde davanın reddedilmesi doğru görülmemiş ve bu husus hükmünbozulmasını gerektirmiştir.
Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekildehüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundankabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince (BOZULMASINA) ve peşin alınantemyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 26.5.2003 tarihindeoybirliğiyle karar verildi.