Mesajı Okuyun
Old 02-11-2009, 12:56   #5
Av.Bilgin Elial

 
Varsayılan

T.C.
YARGITAY
14. Hukuk Dairesi
Esas: 2007/2875
Karar: 2007/3534
Tarih: 02.04.2007
ÖZET: Mahkemece uygun geçit yeri saptanırken öncelikle taraf yararlarının gözetilmesi gerekir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hakkı ilkeleri gözetilmelidir. Geçit gereksiniminin nedeni, taşınmazın niteliği ile bu gereksinimin nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının subjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
(4721 sayılı MK. m. 683, 737, 747, 748)
KARAR METNİ:
YARGITAY İLAMI
Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 3.5.2006 tarihinde verilen dilekçe ile geçit hakkı istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine dair verilen 25.12.2006 tarihli hükmün Yargıtay'ca tetkiki davalı Kazım Karaeski tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içindeki tüm kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
KARAR
Dava, Türk Medeni Yasanın 747 maddesine dayanılarak açılmış geçit hakkı istemine ilişkindir.
Mahkemece davacının mutlak geçit ihtiyacı bulunduğundan 753 parselden 4 metre genişliğinde geçit hakkı kurulması hüküm altına alınmış, kararı 753 parsel maliki temyiz etmiştir.
Mahkemece uygun geçit yeri saptanırken öncelikle taraf yararlarının gözetilmesi gerekir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hakkı ilkeleri gözetilmelidir. Geçit gereksiniminin nedeni, taşınmazın niteliği ile bu gereksinimin nasıl ve hangi araçlarla karşılanacağı davacının subjektif arzularına göre değil, objektif esaslara uygun belirlenmeli, taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel bir ilke olan fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi dikkatten kaçırılmamalıdır.
Yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazara alınarak özellikle tarım alanlarının bir tarım aracının geçeceği genişlikte (emsaline göre 2,5-3 metre) geçit hakkı tesisine karar vermek gerekir. Bu miktarı aşan bir yol verilecekse bunun gerekçesi kararda dayanaklarıyla birlikte gösterilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta davacı tarafından 753 ve 754 parseller hakkında dava açılarak ana yola çıkışın sağlanması istenmiştir. Fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesine göre geçit ihtiyacında olan davacı parseli genel yola bağlanırken bütün alternatifler değerlendirilmelidir. Davacı parselinden ana yola çıkış için davalı gösterilen 753 ve 754 parsel dışında 755, 756 ve 757 parseller bulunmakta, buralardan da ana yola çıkışın sağlanması mümkün görülmektedir. Davacıya uygun süre verilerek sair alternatif parsel malikleri hakkında usulüne uygun dava açılarak eldeki davayla birleştirilmesi sağlanarak fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesine göre en uygun geçit yerinin hangi parselden olacağı veya iki parsel arasındaki ortak sınırdan sağlanıp sağlanmayacağı tesbit edilerek en uygun yerden geçit hakkı kurulması sağlanması gerekirken sair alternatifler ve ortak sınırlar düşünülmeden yazılı biçimde 753 parselden hüküm kurulması doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de; tesis edilen geçitin genişliği 4 metre olarak belirlenmiştir. Mahkemece yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği tarla mahiyetinde olduğundan bir tarım aracının geçeceği genişlikte geçite ihtiyacı olduğu gözetilerek yol genişliği 3 metreyi geçmeyecek biçimde belirlenmelidir. Gerekçesi gösterilmeden geçit genişliğinin dairemizin yerleşmiş emsal görüşlerine aykırı biçimde 4 metre olarak kabul edilmesi de doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarda açıklanan sebeplerle davalının temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin harcın yatırana iadesine, 2.4.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi.