Konuya ilişkin yargıtay kararları;

T.C. YARGITAY

17.Hukuk Dairesi
Esas: 2013/9086
Karar: 2014/7878
Karar Tarihi: 20.05.2014


TAZMİNAT DAVASI - YARALAMALI TRAFİK KAZASI - DESTEKTEN YOKSUNLUK - DAVACININ DESTEĞİNİN ÇALIŞTIĞI İŞYERİNDEN OLAY TARİHİNDEN İLK HESAP TARİHİNE KADAR OLAN MAAŞ BORDROLARI VE ÖDEME BELGELERİNİN GETİRİLECEĞİ - DAVACININ GERÇEK GELİRİNİN TESPİTİ GEREĞİ

ÖZET: Davada destekten yoksun kalma tazminatının belirlenebilmesi için davacının gelir durumunun net olarak belirlenmesi gerekir. Davacının Çankaya Belediyesi zabıta müdürlüğünde çalıştığı belirlendiğine göre davacının desteğinin çalıştığı işyerinden olay tarihinden ilk hesap tarihine kadar olan maaş bordroları, ödeme belgeleri, getirilerek davacının gerçek geliri belirlenmeli ve bu miktarlara göre tazminatın hesaplanması gerekir.

(818 S. K. m. 46) (6098 S. K. m. 54)

Dava: Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı sigorta şirketi vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, davacının davalı şirkete zorunlu mali sorumluluk sigortası ile sigortalı araçta yolcu olarak bulunduğu sırada meydana gelen trafik kazasında yaralandığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, 7.500 TL. maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş, ıslah dilekçesi ile talebini 175.000 TL. olarak ıslah etmiştir.

Davalı vekili, kusur oranı ve tazminat miktarını kabul etmediklerini, davacının araçta hatır için taşındığını, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davacının araçta hatır için taşınması nedeniyle poliçe limitinin %30 oranında indirim yapılarak 122.500 TL. maddi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiş hüküm davacı vekili ve davalı sigorta şirketi vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1- Mahkemece toplanıp değerlendirilen delillere, özellikle oluşa ve dosya içeriğine uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranının hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.

2- Dava trafik kazasında yaralanmadan kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir. Davacının Çankaya Belediyesi zabıta müdürlüğünde çalıştığı belirlenmiş, mahkemece hükme esas alınan aktüerya raporunda davacının kazadan önce aldığı maaş bordrosuna göre asgari ücretin 4.44 katı oranında gelirinin olduğu kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Böyle bir davada destekten yoksun kalma tazminatının belirlenebilmesi için davacının gelir durumunun net olarak belirlenmesi gerekir. Davacının Çankaya Belediyesi zabıta müdürlüğünde çalıştığı belirlendiğine göre davacının desteğinin çalıştığı işyerinden olay tarihinden ilk hesap tarihine kadar olan maaş bordroları, ödeme belgeleri, getirilerek davacının gerçek geliri belirlenmeli ve bu miktarlara göre tazminatın hesaplanması gerekirken yazılı olduğu şekilde eksik incelemeye dayalı olarak karar verilmesi doğru görülmemiştir.

3- Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden; davacı yolcu olarak bulunduğu araç sürücüsünün yaptığı tek taraflı kazada yaralanmıştır. Mahkemece davacının araçta hatır için taşındığı kabul edilerek poliçe limiti olan 175.000 TL. tazminat üzerinden %30 oranında hatır taşıması nedeniyle indirim yapılmış ise de mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporu ile belirlenen toplam tazminat miktarı üzerinden hatır taşıması indirimi yapılması gerekirken poliçede yazılı teminat limiti üzerinden indirim yapılması doğru görülmemiştir.

4- Mahkemece davalı sigorta şirketinin poliçe limiti üzerinden hatır taşıması nedeniyle takdiri indirim yapılarak maddi tazminatın kısmen reddine karar verilmiş, reddedilen miktar üzerinden davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmiştir. Hakimin takdir hakkını kullanarak yapmış olduğu indirim nedeniyle mahkemece davacının istediği miktardan daha az bir miktara hükmedilmesi halinde davalı yararına vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.

Sonuç: Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine, 2 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüne 3 ve 4 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalıya geri verilmesine, 20.05.2014 gününde oybirliği ile, karar verildi. (¤¤)


T.C. YARGITAY

17.Hukuk Dairesi
Esas: 2012/9700
Karar: 2013/6186
Karar Tarihi: 02.05.2013


TAZMİNAT DAVASI - DAVALILARCA DESTEĞİN HATIR İÇİN TAŞINDIĞI YÖNÜNDE İDDİA VE SAVUNMA İLERİ SÜRÜLMEDİĞİ - HATIR İNDİRİMİ YAPILABİLMESİ İÇİN DAVALININ BU YÖNDE SAVUNMA GETİRMESİ VE TAŞIMANIN HATIR İÇİN OLUP OLMADIĞININ ARAŞTIRILMASI

ÖZET: Somut olayda davalılarca, desteğin hatır için taşındığı yönünde iddia ve savunma ileri sürülmemiştir. Mahkemece taşımanın hatır için olduğu değerlendirilerek tazminattan %30 oranında bir indirim yapılmış ise de, hatır indirimi yapılabilmesi için davalının bu yönde savunma getirmesi ve taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartlarını ortaya koyması gerekmektedir. Bu bakımdan mahkemece hatır taşımasından dolayı kanun maddesi gereğince indirim yapılmaması gerekirken hüküm kurulması isabetli görülmemiştir.

(818 S. K. m. 43) (6098 S. K. m. 54)

Dava: Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, davalının trafik sigortacısı olduğu araç dava dışı sürücüsünün idaresinde sevki sırasında tek taraflı olarak meydana gelen kazada araçta yolcu olarak bulunan davacının yaralandığını belirterek fazlaya dair haklarını saklı tutarak geçici ve sürekli çalışma gücü kaybı nedeniyle 7.500,00.-TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle tahsilini talep etmiş, talebini ıslah dilekçesiyle arttırmıştır.

Davalı Ergo Sigorta A.Ş. vekili, davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, iddia, savunma, toplanan kanıtlara ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davacının %33,2 maluliyetinin bulunduğuna ilişkin bilirkişi raporlarını hükme esas alınarak, davanın kısmen kabul kısmen reddiyle 64.404,62 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle tahsiline karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.

1- Dava Borçlar Kanunu'nun 46. maddesi (6098 sayılı T'BK md. 54) gereğince çalışma gücünün kaybı nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.

Hatır taşımaları, bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda BK'nın 43. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan sözedebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının sözkonusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve ödenceden indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır değerlendirilmesinde taşıma ya da taşıma ilişkisinin kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. Ayrıca Hakim tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.

Somut olayda davalılarca, desteğin hatır için taşındığı yönünde iddia ve savunma ileri sürülmemiştir. Mahkemece taşımanın hatır için olduğu değerlendirilerek tazminattan %30 oranında bir indirim yapılmış ise de, hatır indirimi yapılabilmesi için davalının bu yönde savunma getirmesi ve taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartlarını ortaya koyması gerekmektedir. Bu bakımdan mahkemece hatır taşımasından dolayı BK'nın 43. maddesi gereğince indirim yapılmaması gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması isabetli görülmemiştir.

2- Kabule göre de, Yasal, BK'nın 43. ve 44. maddesinden kaynaklanan hakkaniyet ve takdiri indirimler nedeniyle, davanın kısmen kabul edilmesi halinde indirimden dolayı reddedilen kısım yönünden davalı yararına vekalet ücreti takdir edilemeyeceği gözönüne alınması gerekirken yazılı olduğu şekilde davalı yararına hatır taşınması nedeniyle yapılan indirimden dolayı reddedilen kısım için vekalet ücretine hükmedilmesi doğru görülmemiştir.

Sonuç: Yukarıda (1 ve 2) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 02.05.2013 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)