T.C.
DANIŞTAY
9. DAİRE
E. 1998/3784
K. 1999/3152
T. 21.9.1999
• HARCAMALARA KATILMA PAYI ( Gayrımenkul Değerinin Yüzde İkisinden Fazla Olamaması )
• GAYRIMENKUL DEĞERİ ( Harcamalara Katılma Payının Değerin Yüzde İkisinden Fazla Olamaması )
• VERGİ DEĞERLERİ ( Harcamalara Katılma Payının Gayrımenkul Değerinin Yüzde İkisinden Fazla Olamaması ve Vergi Değerlerine Orantılı Olarak Hesaplanması )
2464/m.89,90,91,92
ÖZET : Harcamalara katılma payı gayrımenkul değerinin % 2'sinden fazla olamaz ve vergi değerlerine orantılı olarak hesaplanır.

İstemin Özeti : 27.10.1997 tarih ve 41 sayılı Belediye Encümen kararı ile istenilen yol harcamalarına katılma payının terkini istemiyle açılan davayı; dosyanın incelenmesinden, .............'nın her iki yanında 1997 yılında kaldırım yapıldığının, bedelinin keşif özetine bağlı hakedişe göre ödendiğinin, hakedişin ise inşaat birim fiyatalrı esas alınarak hazırlandığının, buna göre bedelin 1.375.451.078 TL. olduğunun, kaldırım yapılan yolun bir tarafında yükümlü genel müdürlüğün, bir tarafında ise TKİ Genel Müdürlüğünün yer alması nedeniyle eşit oranda yararlanılacağının, bedelin 1/2'sinin yükümlü genel müdürlükten istenildiğinin anlaşıldığı, bu durumda 2464 sayılı Kanunun 86, 89, 90, 91 ve 92. maddelerine uygun olarak tahakkuk ettirilen yol harcamalarına katılma payında isabetsizlik bulunmadığı, öte yandan yükümlünün belediye meclisincekarar alınmadan yol harcamalarına katılma payı tahakkuk ettirilemeyeceği yönündeki iddiasına, yasada bu konuda bir hüküm bulunmaması nedeniyle itibar edilemeyceği gerekçesiyle reddeden .... Vergi Mahkemesinin 30.4.1998 tarih ve 1998/304 sayılı kararının; 2464 sayılı Kanuna göre giderlerin 1/3'nün gayrimenkullerin vergi değerleri oranında dağıtılmak suretiyle tahakkuk ettirileceği, belediye encümen kararının gerekçesinin yetersiz hem de sebep ve maksat yönünden hukuka aykırı olduğu, tahakkukun ilan edilmediği ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: Cevap verilmemiştir.

Savcı ....'in Düşüncesi: Temyiz dilekçesinde öne sürülen hususlar, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Yasasının 49. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen nedenlerden hiçbirisine uymayıp Vergi Mahkemesince verilen kararın dayandığı hukuki ve yasal nedenler karşısında, anılan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.

Açıklanan nedenle temyiz isteminin reddi ile Vergi Mahkemesi kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Tetkik Hakimi ....'in Düşüncesi: Mahkemece, 2464 sayılı Kanunun 89, 90, 91 ve 92. maddesinde belirtilen şekilde yol harcamalarına katılma payı hesaplanıp hesaplanmadığının, ayrıca tahakkukun ilan edilip edilmediğinin araştırılması, gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırılmak suretiyle karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle verilen kararda isabet bulunmadığı gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulması icabettiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Dokuzuncu Dairesince işin gereği görüşüldü:

Uyuşmazlık; yol harcamalarına katılma payı istenilmesine dair 27.10.1997 tarih ve 41 sayılı Belediye Encümen kararının iptali istemiyle açılan davayı reddeden Vergi Mahkemesi kararının bozulması istemine ilişkin bulunmaktadır.

2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 86. maddesinde, belediyelerce veya belediyelere bağlı müesseselerce maddede belirtilen şekilde inşa, tamir ve genişletilmeye tabi tutulan yolların iki tarafında bulunan veya başka bir yola çıkışı olmaması dolayısıyla bu yoldan yararlanan gayrimenkullerin sahiplerinden yol harcamalarına katılma payı alınacağı, 89. maddesinde ise harcamalara katılma paylarının, bir program dahilinde veya istek üzerine doğrudan doğruya yapılan işlerde, bu hizmetler dolayısıyla yapılan giderlerin tamamı olduğu, ancak, bu tür hizmet giderlerinin Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile İller Bankası tarafından tespit edilen ve yayımlanan rayiç ve birim fiyatlara göre hesaplanan tutarları aşamayacağı, harcamalara katılma paylarının bina ve arsalarda vergi değerinin yüzde 2'sini geçemeyeceği hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanunun "Payların Tahakkuk Şekli" başlıklı 90. maddesinde, yol harcamalarına katılma payının, bu hizmetin yapıldığı yollardan faydalanan, Su Tesisleri ile Kanalizasyon Harcamalarına Katılma Paylarının ise hizmetten faydalanma şekillerine göre ilgili gayrimenkul sahipleri arasında ve 89. maddeye göre hesaplanan katılma payları toplamının gayrimenkullerin vergi değerleri toplamına oranlanarak dağıtılması suretiyle hesaplanıp tahakkuk ettirileceği, 92. maddesinde ise tahakkuk cetvellerinin 1 ay süre ile belediye ilan yerlerinde asılmak suretiyle ilan olunacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır.

Bu hükümlerin birlikte değerlendirilmesinden belediyelerce veya belediyelere bağlı müesseselerce yapılan yol çalışmaları dolayısıyla olun iki tarafında bulunan veya başka bir yola çıkışı olmadığı için bu yoldan yararlanan taşınmaz sahiplerinden yol harcamalarına katılma payı alınması gerektiği anlaşılmaktadır. Ancak payın hesaplanması ve tahakkuku konusunda iki nokta önem arzetmektedir. Buna göre harcamalara katılma payı bina veya arsanın vergi değerinin yüzde 2'sini geçemeyecek, hesaplanan payların toplamı ilgili gayrimenkullerin vergi değerleri toplamına oranlanarak dağıtım yapılacak ve buna göre yapılan tahakkuklar 1 ay süre ile ilan olunacaktır.

Bu durumda 2464 sayılı Kanunun 89, 90, 91 ve 92. maddelerinde belirtilen şekilde yol harcamalarına katılma payının ilgili gayrimenkullerin emlak vergi değerinin yüzde 2'sini geçip geçmediği ve bu gayrimenkullerin vergi değerlerine doğru oranlanıp oranlanmadığı hususlarının araştırılması ve gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırılarak yükümlü genel müdürlük tarafından ödenmesi gereken pay miktarının hesaplanması, tahakkukların ilan edilip edilmediğinin tespiti ve bu incelemenin sonucuna göre bir karar verilmesi icabederken, mahkemece bu hususlar araştırılmadan verilen kararda yasal isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, .... Vergi Mahkemesinin 30.4.1998 tarih ve 1998/304 sayılı kararının bozulmasına, yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine 21.9.1999 tarihinde oybirliği ile karar verildi.