Avukata ve doktora eş, dost vergisi
HÜRRİYET

04.05.2004, SALI

Avukata ve doktora eş, dost vergisi

Şükrü KIZILOT

AVUKAT ve doktorlara; arkadaşları, komşuları, eşi, çocuğu, amcası, dayısı, kardeşi kısaca bütün sülalesi nedeniyle vergi var.

İşin ilginç yanı avukatlar ve doktorlar, böyle bir vergi olduğunu bilmedikleri için, yıllardır ödemiyorlar.

Şimdi, bu yazıyı okuyunca öğrenecekler ama öderler mi ödemezler mi onu bilemem.

Doktorluk yapan birine, çok yakın bir arkadaşı ya da bitişik komşusu gelip muayene ya da ameliyat olsa, doktor ondan para alır mı? Peki amcası, dayısının oğlu, kayınbiraderi, kendi karısı ve çocuğu, annesi ve babası ya da kardeşi hasta olduğunda, onları muayene ve tedavi ederse, onlardan para alır mı? 'Ne parasıymış, hiç öyle şey olur mu?' demeyin, yasalara göre alması ya da almış gibi cebinden KDV ödemesi gerekiyor!..

Benzer durum avukatlar için de sözkonusu. Annesi, babası, kardeşi, çocuğu, diğer akrabaları ya da yakın arkadaşlarının davasına girdiğinde, para almasa bile, almış gibi ceplerinden KDV ödemeleri gerekiyor.

Bunu biz demiyoruz, KDV yasası diyor. KDV Yasası'nın beşinci maddesinde bu yönde bir hüküm var.

KDV Yasası'nın 'Hizmet Sayılan Haller' başlıklı beşinci maddesine göre;

'Vergiye tabi bir hizmetten, işletme sahibinin, işletme personelinin veya diğer şahısların karşılıksız yararlandırılması hizmet sayılır.' Aynı yasanın 'Vergiyi Doğuran Olayın Meydana Gelmesi' başlıklı 10. maddesine göre de; 'Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması' anında, KDV yönünden 'vergiyi doğuran olay' meydana gelmektedir.

İşte bu maddelere göre, avukat ve doktorların eşe, dosta para almadan yaptıkları hizmetler, KDV'ye tabi olacak. Sanki para almış gibi, asgari tarife üzerinden KDV hesaplayıp, serbest meslek makbuzu düzenleyecekler. Avukat ve doktorları biraz rahatlatmak için belirtelim; KDV ödeyecekler ama almadıkları paranın, gelir vergisini ödemeyecekler.

Hemen belirtelim, bu uygulama avukat ve doktorlar dışında, bedava hizmet yapan, diğer meslek grupları ya da işkolları için de geçerli.

Yasa maddesi, para almadan verilen malları da kapsıyor. Örneğin bir konfeksiyoncu; karısı, çocuğu, annesi, babası ya da yakın arkadaşına, para almadan elbise, ayakkabı vs. verirse, almış gibi fatura ya da fiş kesecek. Hem KDV'sini hem de gelir ya da kurumlar vergisini ödeyecek. Avukat ve doktorlar, mal alıp-satanlara kıyasla biraz şanslılar. Nedenine gelince, avukat ve doktorlar, para almadan yaptıkları hizmet nedeniyle, sadece KDV ödeyecekler. Oysa mal alım-satımı yapanlar, hem KDV hem de gelir ya da kurumlar vergisi ödeyecekler. Nedenine gelince, avukat ve doktor da 'tahsil', mal alım-satımı yapanlarda ise 'tahakkuk' esası geçerli...

Bunları belki ilk kez duyuyorsunuz ama dediğimiz gibi, yasa da maddeleri var. Uymayan, cezayı yer!..