[*]ESER SÖZLEŞMELERİNDE İSPAT YÜKÜ[*]ESER SÖZLEŞMELERİNDE ZAMANAŞIMI

1- Eser sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda kural; işin yapılıp teslim edilerek bedele hak kazanıldığının ispatı yükleniciye, bedelinin ödendiğinin ispatı ise iş sahibine ait olduğu şeklindedir.

2- Eser sözleşmesinden doğan alacaklarda istisnalar dışında zamanaşımı süresi 5 yıldır. Müruruzaman alacağın muaccel olduğu, başka bir ifade ile somut olayda eserin teslim edildiği tarihte başlar.

(818 s. BK. m. 126, 364) (1086 s. HUMK. m. 288)

Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR

Davacı yüklenici, davalılar murisine ait Dikmen ve Batıkent ile Akçakese Köyündeki inşaatların elektrik işlerini yaptığından bahisle bedelleri olan 2.069.960.000 TL.nın tahsilini istemiştir.

Davalılar ise, murislerinin 1997 yılında öldüğünü Dikmen´deki inşaatın 1992 yılında bitirildiğini, alacağın zamanaşımına uğradığını, Batıkent ve Akçakese Köyündeki yerlerin murise ait olmadığını, davanın reddini savunmuşlardır.

Mahkemece istek hüküm altına alınmış hükmü davalılar temyiz etmiştir.

Eser sözleşmesinden kaynaklanan bu tür uyuşmazlıklarda kural; işin yapılıp teslim edilerek bedele hak kazanıldığının ispatı yükleniciye, bedelinin ödendiğinin ispatı ise iş sahibine ait olduğu şeklindedir.

Somut uyuşmazlıkta, davalılar Batıkent ve Akçakese köyündeki işlerle ilgili sözleşme ilişkisini inkar ettiğinden bu ilişkinin varlığını ispat yükü az yukarıdaki kural gereği davacıya aittir. Yanların yazılı sözleşmeleri bulunmadığından hukuki işlemin varlığı HUMK.nun 288 ve devamı maddeleri uyarınca tanık gibi takdiri delille değil, yazılı delille ispat edilebilir. Dosyada mevcut projeler ise davacıya bir hak sağlamaz. Daha açığı, davacı Batıkent ve Akçekese Köyündeki ilişkiyi yasanın aradığı diğer delillerle kanıtlayamamıştır. Ancak dilekçesinde "Bilumum kanuni deliller" diyerek yemin deliline de dayanmış sayılacağından, davacıya bu hakkı hatırlatılmalı ve sonucu dairesinde bir hükme varılmalıdır.

Davalıların Dikmen´deki inşaatların elektrik işleri bedeline yönelik temyiz itirazlarına gelince; BK.nun 126/4 maddesince, eser sözleşmesinden doğan alacaklarda istisnalar dışında zamanaşımı süresi 5 yıldır. Yasanın 128. maddesi hükmünce de müruruzaman alacağın muaccel olduğu, başka bir ifade ile somut olayda eserin teslim edildiği tarihte başlar(BK.m.364). Davalılar zamanaşımı savunmasında bulunduğundan bu savunma üzerinde durularak 17.11.2000 tarihinde açılan davadaki alacağın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı, değerlendirilerek işin esası hakkında ondan sonra bir hükme varılması gerekirken zamanaşımı savunmasının inceleme dışı bırakılması da doğru değildir.

Karar tüm bu nedenlerle davalılar yararına bozulmalıdır.

SONUÇ; Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün temyiz eden davalılar yararına BOZULMASINA, ödedikleri temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine, 10.3.2003 gününde oybirliğiyle karar verildi.