Batman'da Kadınlar "Hala" İntihar Ediyor
Vali Ala OHAL'in bitmesiyle intiharların azaldığını iddia ederken, yazar Müjgan Halis, yerel medyanın haberlere "sansür" uyguladığını söylüyor: "Topluma ne kadar yukardan bakılırsa bakılsın, Batmanlı olmaktan vazgeçilemiyor. Kadınlar ölüyor" diyor.



--------------------------------------------------------------------------------
BİA Haber Merkezi
21/06/2005 Ayşe DURUKAN aysedurukan@yahoo.com
--------------------------------------------------------------------------------
BİA (İstanbul) - Batman eski Baro Başkanı Sabih Ataç, "Batman'da kadın, köyden kente göç ettiğinde, kendisini katı inanç kümesi kalıpları içersinde buluyor. Aileler zaten istemeden geldikleri kentte erozyona uğramamak için kendilerini daha da kapatıyorlar. Bu da en çok kadını etkiliyordu. Bir yandan töre ve din baskısı, öte yandan terör kadını intihara sürüklüyordu" diyor.

OHAL gitti, intihar bitti!

Aynı doğrultudaki başka bir görüş de, Batman Valisi Efkan Ala 'dan geldi.

Yeni Şafak gazetesi'nin 16 Haziran tarihli sayısında, Abdullah Muradoğlu 'nun, "Faili Meçhul Cinayetler ve İntiharlar Kenti"başlıklı yazı dizisine konuşan vali, kadın intiharlarının azalmasını Olağanüstü Hal'e (OHAL) bağlıyor:

"İntihar oranı 1999 ve öncesinde Türkiye ortalamasının üç katına çıkmış, sonraki yıllarda Türkiye ortalamasının altına düşmüştür. Batman'daki intihar vakalarının diğer illerden çok fazlaymış gibi bir imajla sunulması doğru değil. OHAL'le intiharlar azalsa bile, diğer OHAL uygulanan illerde neden yok. Batman'daki intiharların birkaç boyutu var"

Gelinlik seçti, sonra intihar etti

"Batman'da Kadınlar Ölüyor" adlı kitabın yazarı gazeteci Müjgan Halis 'e göreyse, kadın intiharlarında bir değişiklik yok ve intiharlar hala sürüyor:

"İntiharların azaldığına katılmıyorum. Onu söyleyenler ne kadar aydın olurlarsa olsunlar, topluma ne kadar yukarıdan bakarlarsa baksınlar Batmanlı olmaktan vazgeçemiyorlar. Son bir kaç ayda kaynaklarımdan gelen intihar haberlerini biliyorum. Bizi çözüm mercii gibi görerek bilgi veriyorlar. Çok yakın bir arkadaşımın kızı, kendisine gelinlik seçtikten iki gün sonra, Hasankeyf'de intihar etti. Görünürde bir sorun yoktu".

Vali Efkan Ala, idarenin yapabileceği her şeyin yapıldığını, aile danışma merkezleri ve psikologların devrede olduğunu söylerken, Müjgan Halis "Ne oldu da intiharlar bitti? Benim bildiğim bu anlamda ciddi bir çözüm yok. Geliştirilmiş bir proje yok. Batman da doğru dürüst bir sosyal bilimci ve psikiyatr yok. Olsa bile o kadınlara ulaşma şansları yok" diyor.

Batman sokakları kadına hala yasak

Müjgan Halis'e göre, faili meçhul cinayetlerle ve kadın intiharlarıyla anılmak Batmanlıyı rahatsız ediyor ve Batman üzerindeki bu lekenin silinmesini istiyor.

Tüm entelektüel birikimlerine karşın Batmanlılar, kadın intiharlarını yadsımaktan yanalar. Halis, kadın intiharların azalmasına ilişkin gösterilen nedenlerin yeterli olmadığı kanısında:

"Bir zamanlar faili meçhullerin başkenti olarak ve kadın intiharlarıyla anılan Batman'da birden intiharlar durdu. Böyle bir söylemin doğru olduğunu sanmıyorum. Köyden kente gelenlerin uyumsuzluğunun hala sürdüğünü düşünüyorum. Feodalizm hala var. Batman sokakları 20 yıl önce de kadına yasaktı, hala yasak. Dinsel baskı hala var. Dinin etkinliğinin azalttığını söylemek doğru değil."

Dini baskı grupları legalleşti

Eski Batman Baro Başkanı Sabih Ataç, şehir dokusuyla sağlanan uyuma gönderme yaparken, "Hizbullah terörünün sona erdi. Bu da dini baskı gruplarının legal siyaset alanına soktu ve Batman islami dernekler çoğaldı. Kadın üzerindeki baskı hafiflettiğinden, intihar olayları da azaldı" yorumunu yapıyor.

Müjgan Halis, bu saptamanın da genelleştirilemeyeceğini belirterek, "İntiharlar, son 4-5 yılın ürünü. Hizbullah'ın yoğun olduğu dönemde intiharlar yoktu. Hizbullah terörünün bittiği nokta intiharlar başladı" diyor.

İntiharların azaldı gibi görünmesinin ana nedeni olarak, konulan yasağı gösteriyor Müjgan Halis:

"İntiharların başladığı ilk günlerde Valilik tarafından, intihar haberlerine sansür konuldu. Valilik yasakladı. Bir de batman da, çok kuvvetli bir yerel medya var. 11 kadar sanıyorum gazete çıkıyor.Sansürden sonra İntihar haberleri yapmamaya başladılar. Yapıyorlarsa da ulusal medya kullanmıyor. Önemsemiyor. Tabii Batmanlı gazetecilerin oto sansürünü gözden uzak tutmamak gerek."

İntihar savaş sonrası sendromudur

Müjgan Halis'e göre, intihar olayları, toplumsal bir olayın ardı sıra gelen bir sonuç. Psikiyatri de, savaş sonrasi semptomlarından biri de "intihar" olarak gösterilir diyor Halis:

"Zaten savaş sonrasında intiharların yaygın olduğu üzerine bir söylem vardır. Savaşta yakınlarını kaybeden, bizzat kendileri savaşa katılanların hayallerinin gerçekleşmemesine dayandırılır. Batman göz önüne alındığında, kadın intiharlarını, 15-20 yıllık çatışma ortamından, umutların, gerçek hayatla çakışmamasından doğan umutsuzluğa bağlıyorum"

İntihar, baskıdan kurtuluş mu?

Faili meçhul cinayetler ve kadın intiharlarıyla öne çıkan Batman, Türkiye illeri içinde en fazla göç alan illerden biri. Köyden kente göç kadar, çevre illerden de göç alan Batman'da etnik ve dini nedenlerle kimlik bunalımı yaşayan gençler bir yalnızlık içine itiliyor.

Görünürde bir neden olmasa da, kadın cinselliği üzerine kurulu olan şiddetin verdiği tepki, "intihar" oluyor. Yaşları 13 ile 24 arasında değişen intihar eden genç kız ve kadınların "kurtuluşu" intihar da bulması da bu ülkenin bir gerçekliği oluyor.(AD)