Konu: şufa
Mesajı Okuyun
Old 30-06-2008, 17:38   #3
Gamze Dülger

 
Varsayılan

T.C.

YARGITAY

6. HUKUK DAİRESİ

E. 2007/192

K. 2007/2265

T. 6.3.2007

• ÖNALIM DAVASI ( Bedelde Muvazaa İddia Eden Davacı İddiasını Kanıtlamakla Yükümlü Olduğu - Muvazaa İddiası Yönünden Keşif Tek Başına Yeterli Olmadığı )

• BEDELDE MUVAZAA İDDİASI ( Davacı İddiasını Kanıtlamakla Yükümlü Olduğu - Muvazaa İddiası Yönünden Keşif Tek Başına Yeterli Olmadığı )

• KEŞİF ( Bedelde Muvazaa İddia Eden Davacı İddiasını Kanıtlamakla Yükümlü Olduğu - Muvazaa İddiası Yönünden Keşif Tek Başına Yeterli Olmadığı )

• TAPU İPTALİ VE TESCİL ( Önalım Davalarında Davacı Tapuda Yapılan Satış Sözleşmesinin Tarafı Olmadığından Bedelde Muvazaa İddiasında Bulunabileceği ve Bu İddiasını Her Türlü Delil İle İspat Edebileceği )

4721/m. 732

1086/m. 269, 363


ÖZET : Uyuşmazlık önalım hakkının kullanılması nedeniyle tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Önalım davalarında davacı, tapuda yapılan satış sözleşmesinin tarafı olmadığından bedelde muvazaa iddiasında bulunabilir ve bu iddiasını her türlü delil ile ispat edebilir. Somut olayda da davacı, önalım hakkının engellemesi amacıyla satış bedelinin yüksek gösterildiğini iddia etmiştir. Muvazaa iddiasının ispat edilmesi için keşif tek başına yeterli değildir. Keşif, diğer delillerin doğrulanması bakımından önem taşır. Davacının tanıkları görgüye dayalı beyanda bulunmamışlardır. Bu durumda muvazaa iddiasının ispat edildiği kabul edilemez.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan önalım davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Uyuşmazlık önalım hakkının kullanılması nedeniyle tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına göre davalının aşağıdaki bendin dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davalının önalım bedeline ilişkin temyiz itirazlarına gelince; davacı vekili, dava dilekçesinde, davaya konu ... ili, ... ilçesinde bulunan 5 ada 22 parselde hissedar olduğunu, hissedarlardan Ö'nün 3/9 hissesinin davalıya gerçekte 1.000.000.000.TL'ye satılmasına rağmen şufa hakkım ortadan kaldırmak amacıyla satış bedelinin tapuda 8.000.000.000.- TL olarak gösterdiğini belirterek taşınmazın gerçek satış bedeli olan 1.000.000.000.- TL üzerinden belirlenecek önalım bedeli ile davalı adına kayıtlı payın iptali ile adına tescilini istemiştir. Davalı, bedelde muvazaa bunmadığını, taşınmazın gerçek satış bedelinin 8.000.000.000.-TL olduğunu savunmuştur. Mahkemece keşifte belirlenen değer üzerinden önalım hakkının tanınmasına karar verilmiştir.
Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir. Ancak davacı, tapuda yapılan satış sözleşmesinin tarafı olmadığından bedelde muvazaa iddiasında bulunabilir ve bu iddiasını her türlü delille kanıtlayabilir.
Olayımıza gelince; davacı, taşınmazın gerçekte 1.000.000.000.-TL bedelle satıldığını, önalım hakkını engellemek amacıyla davalının satış bedelini muvazaalı olarak yüksek gösterdiğini iddia etmiştir. Davacı bedelde muvazaa iddiasında bulunduğuna göre bu iddiasını kanıtlaması gerekir. Davacı satış sözleşmesinin tarafı olmadığından bu iddiasını tanık dahil her türlü delil ile kanıtlaması mümkündür.
Ancak dinlenilen davacı tanıkları bedelde muvazaa iddiası konusunda görgüye dayalı bir beyanda bulunmamışlardır. Yerinde yapılan keşif sonrasında düzenlenen bilirkişi raporunda dava konusu edilen payın satış tarihi itibariyle değerinin 1.676.020.000.- TL olduğu bildirilmiş ise de, muvazaa iddiasının kanıtlanması için keşif tek başına yeterli delil değildir. Sadece davacının diğer delillerini doğrulamak bakımından önem arz eder. Davacı muvazaa iddiasını kanıtlayamamıştır. Bu durumda mahkemece davacıdan tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından yapılan harç ve masraflar toplamı üzerinden önalım hakkını kullanıp kullanmayacağı sorularak, kabul etmesi halinde önalım bedelini depo etmesi için uygun bir süre tanınması ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : Yukarıda 2 nolu bentte yazılı nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 06.03.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.

YARGITAY

6. HUKUK DAİRESİ

E. 2002/995

K. 2002/2528

T. 9.4.2002

• ŞUF'ALI PAYIN İPTALİ DAVASI ( Bedelde Muvazaa İddiası )

• SATIŞ BEDELİNDE MUVAZAA ( Muvazaa İddiasının Her Türlü Delille İspat Edilebilmesi )

• MUVAZAA İDDİASI ( Davacının Dinlettiği Tanıkların Satış Bedeli İle İlgili Bir Açıklamada Bulunmamaları )

743/m.658,659


ÖZET : Muvazaa iddiası her türlü delille ispat edilebilir. Ancak davacının dinlettiği tanıklar satış bedeli ile ilgili bir açıklamada bulunmadığına göre; tamamlayıcı delil niteliğinde olan bilirkişi raporu tek başına yeterli delil olarak kabul edilemez.
DAVA : Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan şufa davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davalı tarafından süresi içinde istenilmekle, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR : Dava şufalı payın iptali ile davacı adına tescili istemine ilişkindir. Mahkeme davayı kabul etmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı vekili, müvekkilinin paydaşı bulunduğu 541 parsel sayılı taşınmazdan davalının 3.4.2000 tarihinde pay satın aldığını satış bedelinin şufa hakkının kullanılmasını önlemek amacıyla muvazaalı biçimde tapuda 17.500.000.000. TL. gösterildiğini iddia ederek 14.4.2000 tarihinde süresinde açmış olduğu iş bu dava ile şufalı payın iptal ve tescilini istemiştir. Davalı bedelde muvazaa yapılmadığını savunmuştur.
Mahkeme bedelde muvazaa yapıldığını kabul ile şufa hakkını keşfen belirlenen bedelden tanımıştır.
Taraflar arasındaki bütün sorun tapuda satış bedelinin muvazaalı biçimde yüksek gösterilip gösterilmediği noktasındadır. Davacı tapuda yapılan satış akdinin tarafı olmadığından o akitteki bedelin muvazaalı olduğu yolundaki iddiasını tanık dahil her türlü delille ispat edebilir. Davacının bu yönde dinlettiği tanıklar satış bedelinin ne olduğu yönünde bir açıklamada bulunmamıştır. Bu konuda yapılan keşifler sonucu alınan bilirkişi raporları tamamlayıcı delil niteliğinde olup, tek başına yeterli delil olarak kabul edilemez. Bu itibarla bedelde muvazaa iddiasının kanıtlandığı söylenemez. Açıklanan durum karşısında davacıdan tapudaki satış bedeli ve buna ait harç ve masraflar esas alınarak, bu miktar üzerinden şufa hakkını kullanıp kullanmayacağının sorulması, kabul ettiği takdirde tapudaki satış bedeli harç ve masraflar toplamı ile davacının daha önce depo ettiği miktar arasındaki farkın depo edilmesi için davacıya uygun süre verilmesi ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken bundan zuhul ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olmuştur.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenle hükmün ( BOZULMASINA ), 20.000.OOO.TL. duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 9.4.2002 tarihirıde oybirliğiyle karar verildi.


Kararlar değerlendirildiğinde ;

Bedelde muvazaaya dayanan tarafın iddiasını her türlü delil ile ispatlayabileceği,tanık deliline dayanılıyor ise bu tanıkların görgü-bilgiye dayalı tanıklıklarının önemli olduğu ancak duyuma yönelik beyanların mahkemece dikkate alınamayacağı,tek başına tanık yada keşif delilinin hükme esas alınamayacağı görülmektedir.

Saygılarımla