Sayın Üyeler,

Yargıtay'ın faiz konusunda, geçersiz bir gerekçeyle kanunun lafzına ve ruhuna aykırı yorumu ve inanılmaz yanlış kararının eleştirisi aşağıda sunulmuştur:

Kanunların yorumunda kanun koyucunun amacını anlamak en önemli hedeftir. Bunun için kanunun lafzına bakılır. Kanunun lafzında 'genel ve katma bütçeli idarelerden'' söz edilmemektedir.

İkinci aşamada kanunun gerekçesine bakılır. Gerekçe kanun metninden sayılmaz; bağlayıcı değildir. Gerekçeler kanunu yorumlamakta kullanılabilr ama kanun ile gerekçe bir birini tutmuyorsa, elbette ki gerekçeye değil kanuna itibar edilir.
Faiz konusundaki anlaşmazlık konusu Bütçe Kanununun gerekçesinde ''genel ve katma bütçeli idarelerin alacakları konusunda'' bu faiz oranının uygulanacağı yazmaktadır.

Gerekçe ile kanun birbirini tutmadığında Komisyon Raporlarına ve Genel Kurul görüşme tutanaklarına bakılır.

Diğer belgelere baktığımızda, Hükümetin ilgili maddedeki düzenlemeyi sadece "genel ve katma bütçeli idarelerin ilama dayalı borçları " için düşündüğünü görüyoruz. Ve kanunun gerekçesi de buna göre yazılmıştır:

2003 Mali Yılı Bütçe Kanunu için Hükümetin teklif ettiği metin aşağıdaki gibidir :

2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı:
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler,

MADDE 52. - t): İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için , 1/4/2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir


Ne var ki, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu hükümetin bu düşüncesine katılmamış ve Hükümetin teklif ettiği metni değiştirmiştir:

Türkiye Büyük Millet Meclisi, Plan ve Bütçe Komisyonu 18.3.2003, Esas No.:1/530, Karar No: 14

''Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler" başlıklı 52 nci maddesi (t) fıkrasının; 3095 sayılı Kanun'un 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranının, sadece genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için değil, anılan Kanun'un kapsamına giren tüm borçlar için ygulanması, ........değişikliğiyle... kabulüne karar verilmiştir. ''

Bu değiştirilmiş metin TBMM Genel Kurulunca kabul edilmiştir. Yasa koyucunun amacı TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunun raporundan anlaşılmaktadır. Hükümetin sadece " genel ve katma bütçeli idareler" için düşündüğü faiz oranının 3095 sayılı kanun kapsamına giren bütün borçlar için uygulanması değişikliği ile madde kabul edilirken, Hükümet gerekçesi ne yazık ki değiştirilmemiştir. Ve anlaşılmaz bir biçimde üç yıldır da değiştirilmemektedir.

2004 ve 2005 Mali Yılı Bütçe Kanunu teklifinde Hükümet bu defa "genel ve katma bütçeli idarelerin borçları için" ifadesini kullanmamıştır. Bu nedenle TBMM komisyonlarında metin değişikliğe uğramadan 2003 yılındaki gibi geçmiştir.

Yorum yapılırken neye bakılır ? Kanunu lazfına bakılır: Kanun genel ve katma bütçeli idarelerden söz etmediği gibi, tasarıda söz edilmesine karşın, TBMM Komisyonunda bu sözler metinden çıkarılmıştır. Demek ki kanun koyucu iradesini açıkca belli etmiş; bütçe yasasındaki faiz oranının her alacağa uygulanmasını istemiştir.

TBMM Komisyon Raporu kadar açık bir belge varken, lafzi yorum yapmak artık yeterlidir. Gai yoruma gerek bulunmamaktadır. Zaten gai yorum yapılsa da Rapor nedeniyle yine aynı noktaya gelinir.

Ayrıca, yıllardan beri Bütçe Kanunu'na göre yapılan faiz uygulamasına ne kanun koyucudan, ne de hükümetten bir tepki gelmiştir.

Yargıtayın yanlış kararına dayanak yaptığı Hükümet teklifindeki yanlış gerekçe 2 yıldır yerinde durmakta. Hiç bir uygulayıcı bu gerekçeye aldırmadı çünkü elde açık seçik TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunun Raporu vardı.

Neyse ki, Hukuk Genel Kurulu kararı da hakimi bağlamaz. Ben hakimlerimizin körü körüne karar vermeyeceklerini, doğru yorumu yapacaklarını umut etmek istiyorum.

Bütün bu karışıklığa neden olan gerekçenin ve aynı madde metninin 2005 Mali Yılı Bütçe Kanunun'da da yer almasını hayretle karşılıyorum. Yasa koyucu, en azından bir ev kadınının özenini gösterse bu karışıklık olmazdı.

Anayasa Mahkemesinin 2003 Mali Yılı Bütçe Kanununun faiz ile ilgili maddesini iptal etmesi Yargıtay kararının yanlış olduğunun kanıtıdır: Maddede yazılı faiz oranı sadece genel ve katma bütçeli idareler için olsaydı, bütçe kanunu içinde gelir ve giderlerle ilgili bir madde olduğundan iptal edilmezdi; halbuki bütün alacak ve borçlar için kabul edildiğinden, bütçe kanunu ile bütçe dışında hiç bir konu düzenlenemeyeceği anayasa hükmü olduğundan, madde, anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiştir.

Bu durumda 2003 yılı için 3095 sayılı kanunun uygulanması mümkün ancak 2004 ve 2005 yılları için, Anayasa Mahkemesince iptal edilinceye kadar, halen geçerli olan Bütçe Kanunlarında yazılı oranların uygulanması gerekir.

''Hukukun Üstünlüğü'' kavramı, üst-mahkeme kararlarından daha yukarda tutulmalı kanısındayım.

Saygılarımla

Bir Dost