Bu anlatacağım teori size saçma gelebilir ancak bu teoriyi ortaya atan en azından Anayasa Hukuku çerçevesinde tartışmaya açan kişi Yargıtay Onursal Cumhuriyet Başsavcısı Sayın Sabih KANADOĞLU’dur.

Söz konusu olay şu.

Anayasanın 96.maddesi belli

Alıntı: MADDE 96.– Anayasada, başkaca bir hüküm yoksa, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının en az üçte biri ile toplanır ve toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile karar verir; ancak karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye tamsayısının dörtte birinin bir fazlasından az olamaz.Bakanlar Kurulu üyeleri, Türkiye Büyük Millet Meclisinin katılamadıkları oturumlarında, kendileri yerine oy kullanmak üzere bir bakana yetki verebilirler. Ancak bir bakan kendi oyu ile birlikte en çok iki oy kullanabilir.

ve ayrıca Anayasamızın 102. maddesi de belli.

Alıntı: MADDE 102.– Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu ile ve gizli oyla seçilir. Türkiye Büyük Millet Meclisi toplantı halinde değilse hemen toplantıya çağrılır.Cumhurbaşkanının görev süresinin dolmasından otuz gün önce veya Cumhurbaşkanlığı makamının boşalmasından on gün sonra Cumhurbaşkanlığı seçimine başlanır ve seçime başlama tarihinden itibaren otuz gün içinde sonuçlandırılır. Bu sürenin ilk on günü içinde adayların Meclis Başkanlık Divanına bildirilmesi ve kalan yirmi gün içinde de seçimin tamamlanması gerekir. En az üçer gün ara ile yapılacak oylamaların ilk ikisinde üye tamsayısının üçte iki çoğunluk oyu sağlanamazsa üçüncü oylamaya geçilir, üçüncü oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğunu sağlayan aday Cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Bu oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğu sağlanamadığı takdirde üçüncü oylamada en çok oy almış bulunan iki aday arasında dördüncü oylama yapılır, bu oylamada da üye tamsayısının salt çoğunluğu ile Cumhurbaşkanı seçilemediği takdirde derhal Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimleri yenilenir. Seçilen yeni Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan Cumhurbaşkanının görevi devam eder.

Açıkça ortada ki Cumhurbaşkanlığı seçiminde Anayasamızın 96.maddesi uygulanamaz.
-102. maddedeki Cumhurbaşkanının seçim şartları özel bir maddedir.
-96.madde aksi belirtilmedikçe toplantı yeter sayısını ve karar yeter sayısını belirlemiştir.
-Ancak 102.madde toplantı yeter sayılarını belirlememiş, sadece Cumhurbaşkanının seçilebilmesi için gerekli karar yeter sayılarını ortaya koymuştur.
-Anayasanın 96. maddesi ve TBMM İçtüzüğünün 57. maddesi toplantı açılabilmesi için gerekli kuralları söylemiştir.

Alıntı: İÇTÜZÜK MADDE 57. – Başkan birleşimi açtıktan sonra tereddüde düşerse yoklama yapar.Görüşmeler sırasında işaretle oylamaya geçilirken, yirmi milletvekili ayağa kalkmak veya önerge vermek suretiyle yoklama yapılmasını isteyebilir. Yoklama, elektronik oy düğmelerine basmak veya Başkan lüzum gördüğü zaman ad okunmak suretiyle yapılır. Yoklama sonucunda, üye tamsayısının en az üçte birinin mevcut olmadığı anlaşılırsa, oturum en geç bir saat sonrasına ertelenebilir. Bu oturumda da toplantı yeter sayısı yoksa, birleşim kapatılır

-TBMM İçtüzüğü Cumhurbaşkanının seçimi konusunda şöyle buyurmuştur.

Alıntı: Cumhurbaşkanı seçimi MADDE 121. – Cumhurbaşkanı, Anayasanın 101 inci maddesinde yazılı nitelikleri taşıyan adaylar arasından, Anayasanın 102 nci maddesi hükümlerine göre seçilir. Cumhurbaşkanı seçiminin sonucu, yeni Cumhurbaşkanına, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının ve birleşimde görevli Başkanlık Divanı üyelerinin imzaladıkları bir tutanakla bildirilir. Cumhurbaşkanı seçimi tamamlanınca Başkan, yeni Cumhurbaşkanına seçildiğini bildirmek üzere oturumu kapatır.

Peki ne olacak?

Kanunlarımızın hepsinde gerek Medeni Kanunumuz gerek Kat Mülkiyeti Kanunumuz gerekse Ticaret Kanunumuz her zaman Toplantı yeter sayısını Karar yeter sayısından üstün tutmuştur.Zaten mantıklı olan da budur.Yani Cumhurbaşkanlığı seçimi birinci oylamada aranan 2/3 çoğunluk=367 kişi oyalamada bulunmazsa ne olacaktır.Nitekim

Aranan 1.Karar Yeter Sayısı:367’dir.

Anayasa 96.maddeyi Cumhurbaşkanlığı seçiminde uygulayamayacaksak; Toplantı yeter sayısı en az 368 olmalıdır.

Peki Anayasamızın 102. maddesinde neden toplantı yeter sayısı düzenlenmemiştir?

Bunun birkaç nedeni olabilir.Birincisi 1970’ler ve Anayasanın kurucu meclisinden önceki dönemlerde Türkiye bir koalisyon ülkesiydi ve ezici bir çoğunluğa sahip parti hiç tek başına iktidara gelmemişti..Kurucu meclis hiçbir zaman ezici bir güce sahip olan bir partinin tek başına iktidara gelebileceğini düşünmemiş, yeter sayılarında hep bir konsensüs ihtiyacı duyulacağın düşünmüş olabilir.

İkincisi ise; Cumhurbaşkanlığı Seçimi gibi önemli bir konuda milletvekillerinin görevini ihmal etmeyeceğini düşünmüş olabilir.
Peki üst satırlara çıkacak olursak; birinci oylamada 367 kişiyi sağlayamamış olan meclis doğal olarak karar yeter sayısını alamayacaktır.Bana mantıklı gelen fikre göre de karar yeter sayısına ulaşamamış bir meclis toplantı yeter sayısına hiç hiç ulaşamamıştır.

Devamında birinci oylamada seçilemeyen Cumhurbaşkanı ikinci oylamaya geçilerek seçilmek istenecektir.

Peki sizce Anayasanın102. maddesinde toplantı yeter sayısının düzenlenmemiş olması bir eksiklik midir?Cevap 96. maddeye atıf yapılmasıysa; 102.maddeye 101.maddeyle birlikte atıfta bulunan içtüzük neden 96.maddeye atıf yapmamıştır?

Konuyla ilgili yorumlarınızı ve sizin kafanıza takılan soruları da bekliyorum...


SAYGILARIMLA