Sn.pınar derin,

Hasılat kirası nitelendirmesi için ciro üzerimden kira almak yetmez, bir işletme yükümlülüğü bulunması gerekir. Açıklayıcı bir kararı aşağıda yolluyorum.

Saygılar.

T.C.

YARGITAY

12. HUKUK DAİRESİ

E. 2002/578

K. 2002/1517

T. 28.1.2002

• KÖY HUDUTLARI İÇİNDEKİ YERLER ( 6570 Sayılı Yasanın Kapsamında Olmaması )

• 6570 SAYILI YASANIN UYGULAMA ALANI ( Köy Hudutları İçindeki Yerlerde Uygulanamaması )

• ADİ KİRA ( Köy Hudutları İçindeki Yerlerde 6570 Sayılı Yasanın Uygulama Alanının Olmaması )

• HASILAT KİRASI ( Adi Kiradan Ayıran Özelliğinin İşletme Yükümlülüğü Olması )

• İŞLETME YÜKÜMLÜLÜĞÜ ( Hasılat Kirasını Adi Kiradan Ayıran Özelliğin İşletme Yükümlülüğü Olması )

818/m.260,288

6570/m.1


ÖZET : 6570 sayılı yasanın uygulanabilmesi için iki koşulun gerçekleşmesi gerekir. Birinci koşul, kiralananın musakkaf olmasıdır. İkinci koşul ise taşınmazın belediye sınırları içinde veya iskele, liman ve istasyonlarda bulunmasıdır. Köy hudutları içindeki taşınmazlar, musakkaf veya gayrı musakkaf olsun söz konusu yasa kapsamı dışındadır. Öte yandan hasılat kirasını adi kiradan ayıran, özellikle işletme yükümlülüğüdür. Taşınmaz teçhizat ve mefruşatıyla birlikte ve işletme ruhsatı da devredilerek kiraya verilmişse kira sözleşmesinin hasılat kirası niteliğinde olduğunun kabulü gerekir. Bu durumda borçluya, 60 günlük ödeme emri tebliği gerekir. Kır gazinosu olarak kiraya verilen mecur için uygulanması gereken yasa tespit edilmeden sonuca gidilmesi hatalıdır.
DAVA : Mercii kararının müddeti içinde temyizen tetkikinin borçlu vekilince istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü.
KARAR : 6570 sayılı Yasanın uygulama alanını belirleyen 1. maddesinde iki koşul ileri sürülmüştür. Birinci koşul; kiralanan taşınmazın musakkaf bulunması, ikinçi koşul ise; Belediye sınırları içinde veya iskele, liman ve istasyonlarda bulunmasıdır. Yasada yazılı yerlerde bulunan ve galip vasfı musakkaf bulunan taşınmazların kira ilişkilerinde 6570 sayılı yasa ile bu yasaya aykırı bulunmayan Borçlar Kanunu hükümlerinin uygulanması gerekir. Köy hudutları dahilinde bulunan yerler, musakkaf veya gayrı musakkaf olsun 6570 sayılı yasanın kapsamı dışında bırakılmıştır.
Öte yandan hasılat kirasını adi kiradan ayıran, özellikle işletme yükümlülüğüdür. Hasılat getiren bir şey, adi kiraya da verilebilir. Ancak taşınmaz, techizat ve mefruşatıyla birlikte ve işletme ruhsatı da devredilerek kiraya verilmiş ve ayrıca da kira bedeli kiralananın semere ve hasılatının da bir kısmını oluşturmuş ise sözü edilen unsurları taşıyan kira sözleşmesinin hasılat kirası olduğunun kabulü gerekir. Bu durumda borçluya, Borçlar Kanununun 288. maddesi gereğince ( 60 ) günlük ödeme emri tebliği icap eder.
Merciice, tüm bu koşulların varlığı değerlendirilerek "kır gazinosu" şeklinde kiraya verilen mecur için uygulanması gerekli yasal koşulların tespitinden sonra oluşacak sonuca göre karar vermek gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde sonuca gidilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mercii kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.'nun 428. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, 28.1.2002 gününde oybirliğiyle karar verildi. yarx