Cinsiyet Eşitliği, Barış ve Gelişme Yolunda
Pekin+5 Sonuçları ve Türkiye'de Durum
Yrd. Doç. Dr. N. Nalan Şahin Hodoğlugil*, Prof. Dr. Ayşe Akın*

*Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi
Giriş
Dördüncü Dünya Kadın Konferansı, 1995 yılında Pekin'de yapılmıştı. Bu konferans, dünyanın her yerinde yaşayan kadınlar için eşitlik, gelişme ve barış hedeflerine ulaşma ve böylece bütün insanlığın yararlanacağı güzel bir dünya kurma istek ve kararlılığının göstergesiydi. Konferans, 189 ülke temsilcisinin katılımıyla Pekin Deklarasyonu ve Eylem Platformu ürünlerini verdi. Eylem Platformunda, kadınların ve tüm dünyanın eşitlik, gelişme ve barış amaçlarına ulaşmasında öncelikli olan 12 kritik alan belirlenmişti. Pekin Konferansında devletler, bu 12 kritik alanla ilgili sorunların aşılabilmesi için ulusal ve uluslararası düzeyde yapılması gereken konular üzerinde uzlaşmaya varmış, stratejik hedef ile eylemleri belirlemiş ve "Pekin Eylem Platformunu" (Platform for Action- PFA) kabul etmişlerdi. Oldukça güçlü bir ifade ile yazılmış, kapsamlı ve ayrıntılı bir metin olan PFA, ve onu tanımlayan "eylem platformu" ifadesi, düz bir metnin ötesinde bir bakış açısını ve bir hareketi tanımlayan sözcükler haline gelmiştir. Bu hareket, eşitliğin sağlanmasında ileriye yöneliktir ve esas vurgulanan yönü "eylem" platformu olmasıdır.
Pekin Eylem Platformu kararları katılan ülkelerce hükümetler düzeyinde imzalanarak taahütlerde bulunulmuş ve uygulamalara yönelik ülke içi ve uluslararası izleme mekanizmalarının kurulması da toplantı metninde karara bağlanmıştır. Pekin'den 5 yıl sonra, 2000 yılında ise, aradan geçen süre içinde hangi amaçlara ulaşılabildiği, ülkelerin hangi gelişmeleri gösterdiği oluşturulan mekanizmalarla izlenmiş ve bunların yanında hangi konularda sorunların devam etmekte olduğu ve yeni ortaya çıkan sorunların bir değerlendirilmesi yapılmıştır. "Pekin+5" olarak bilinen bu süreç içinde 2000 yılının başından itibaren ülkeler kendilerini değerlendirmiş, ülke raporlarını hazırlamış ve Birleşmiş Milletlere iletmiştir. Ülke temsilcilerinin biraraya gelerek ortak bir izleme ve değerlendirme metni oluşturmak için yapılan toplantılar ise New York'ta, Birleşmiş Milletler'de Mart-Haziran 2000 tarihlerine yayılmıştır. Mart ayından başlayarak bir dizi hazırlık toplantısı yapılmış, son kararların verilip onaylanması ise 5-9 Haziran 2000 tarihlerinde yapılan "Kadın 2000: 21. Yüzyıl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Kalkınma ve Barış" başlıklı Genel Kurul Özel Oturumunda gerçekleşmiştir.
Toplantıların sonunda bir Siyasi Deklarasyon ile "Sonuç Belgesi" olarak adlandırılan metin ortaya çıkmıştır1. Toplantılara bizzat katılmış olan yazarların amacı; Bu yazının kapsamında, özellikle kadınla ilgili, öncelikli olan 12 kritik alan temelinde yapılan tartışmaları ve bazı önemli noktaları özetleyerek, Pekin ve Pekin+5 ile ilgili olarak Türkiye'deki bazı gelişmelerden sözetmektir.

Hacettepe Ünv. Kadın Sorunları Araştırma Ve Uygulama Merkezi
Web Sayfasından Alınmıştır.

Metnin devamı sonraki sayfadadır.