T.C. YARGITAY
3.Hukuk Dairesi

Esas: 2007/7664
Karar: 2007/8243
Karar Tarihi: 17.05.2007

İTİRAZIN İPTALİ DAVASI - KİRA SÖZLEŞMESİNE KONULAN CEZAİ ŞARTIN GEÇERLİ KABUL EDİLDİĞİ - GECİKME FAİZİ OLARAK KABUL EDİLEREK HAKİMİN DENETİMİNİN ARANACAĞI - ÖDEME BORCUNUN YERİNE GETİRİLMEDİĞİ - UYGUN BİR MİKTAR İNDİRİM YAPILMASI GEREĞİ

ÖZET: Somut olayda sözleşmesine konulan cezai şart geçerli kabul edilmekte ancak, gecikme faizi olarak kabul edilerek hakimin denetimi aranmaktadır. Yasal faiz oranı nazara alındığında aylık % 20 faiz oranı fahiş olup, BK'nun 161. maddesi uyarınca res'en incelenerek, tarafların ekonomik durumu, ödeme borcunun yerine getirilmemesi nedeniyle davalının sağladığı yarar ve davacının zararı gözetilerek hak, adalet ve nesafet kurallarına uygun bir miktara indirilmesi gerekir.


(2004 S. K. m. 67) (818 S. K. m. 161)

Dava: Dava dilekçesinde 1.900.00 YTL. alacak için itirazın iptali, %40 inkar tazminatının masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

YARGITAY KARARI

Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.

Davacı 12.12.2005 tarihli dava dilekçesi ile; 3.2.2002 tarihli kira sözleşmesi uyarınca ödenmeyen aylık 120 YTL'den toplam 600 YTL kira alacağı ile sözleşme uyarınca ödenmesi gereken aylık %20 cezai şart toplamı olan 1.900,00 YTL'nın tahsili için başlatılan takibe vaki haksız itirazın iptali ile inkar tazminatının tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı, yakıt parası olarak ödediği miktarı kullanmadan taşınmazı tahliye etmek zorunda kaldığı için bu alacağının kiraya mahsubu ile davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle bilirkişi raporundan, davalının ödediği yakıt bedelinin kiracılık döneminde kullanıldığı anlaşılmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.

Ancak, dosya içeriği ve bilirkişi raporuna göre davalının ödenmeyen kira borcu 448,00 YTL olduğu halde, yanılgılı gerekçe ile 600.00 YTL için itirazın iptaline karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Ayrıca, uygulamada kira sözleşmesine konulan cezai şart geçerli kabul edilmekte ancak, gecikme faizi olarak kabul edilerek hakimin denetimi aranmaktadır. Yasal faiz oranı nazara alındığında aylık % 20 faiz oranı fahiş olup, BK'nun 161. maddesi uyarınca res'en incelenerek, tarafların ekonomik durumu, ödeme borcunun yerine getirilmemesi nedeniyle davalının sağladığı yarar ve davacının zararı gözetilerek hak, adalet ve nesafet kurallarına uygun bir miktara indirilmesi gerekirken bu hususun incelemesiz bırakılması doğru değildir.

Bunların dışında, takip tarihinden sonra asıl alacağa yasal faizi yürütülmek gerekirken, takipte alacağın ve cezai şartın aylık % 20 cezai şartıyla tahsili talep edildiği halde, cezai şartın bir tür faiz olduğu düşünülmeden faize faiz yürütülmesi yasağına aykırı hareket edilmesi (BK. md. 104/3) ve takip tarihi itibarıyla sözleşmenin sona erdiği gözetilmeden sözleşmedeki faiz oranı üzerinden faiz yürütülecek şekilde itirazın iptaline karar verilmesi de usul ve yasaya uygun görülmemiştir.

Karar: Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar göz önünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK. nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 17.05.2007 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

(KAYNAK: Av. İsmail ALTINÖZ)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları