Merhaba,
Boşanma davası görülürken talepte bulunsaydı şu anda hiç sorun olmadan kullanabilirdi.
Boşanma üzerinden zaman geçtiği için soyadı kullanmaya izin ile ilgili aile mahkemesinde dava açması gerekli.
Fikir vermesi açısından 1-2 içtihat ekliyorum.
İyi çalışmalar

T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ

E. 2008/18445
K. 2009/5190
T. 23.3.2009

• KADININ BOŞANDIĞI KOCASININ SOYADINI KULLANMAYA İZİN DAVASI ( Aile Mahkemesinin Görevli Olduğu - Soyadı Tashihi Davası Olmadığı )

• SOYADI TASHİHİ ( Kadının Boşandığı Kocasının Soyadını Kullanmaya İzin Davasının Bu Nitelikte Olmadığı - Aile Mahkemesinde Görülmesi Gerektiği )

• BOŞANDIĞI KOCASININ SOYADINI KULLANMAYA İZİN DAVASI ( Aile Mahkemesinin Görevli Olduğu - Soyadı Tashihi Davası Olmadığı )

• GÖREVLİ MAHKEME ( Kadının Boşandığı Kocasının Soyadını Kullanmaya İzin Davası - Aile Mahkemesinin Görevli Olduğu )

4721/m. 27
4787/m. 4
5490/m. 36

ÖZET : Dava, Medeni Kanunun 27. ve Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesi hükümlerine dayanan bir soy isim tashihi davası olmayıp kadının boşandığı kocasının soyadını kullanmaya izin davası olduğu ve bu davada aile mahkemesinin görevli olduğu nazara alınarak davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hükmün kanun yararına bozulması Adalet Bakanlığının yazısı üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istenilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Davacı vekilinin B. Nüfus Müdürlüğü aleyhine açtığı davada, müvekkilinin eşinden boşandıktan sonra aldığı S. olan kızlık soyadını eski kocasının soyadı olan A. olarak değiştirmek istediğini, eski eşinin buna muvafakat ettiğini belirterek müvekkilinin soyadının düzeltilmesine karar verilmesini istediği, mahkemece davanın kabulüne karar verildiği ve hükmün temyiz edilmeksizin kesinleştiği anlaşılmaktadır.

4721 sayılı Türk Medeni Kanununun ikinci kitabında düzenlenen 173. maddesinde “boşanma halinde kadın, evlenme ile kazandığı kişisel durumunu korur; ancak, evlenmeden önceki soyadını yeniden alır. Eğer kadın evlenmeden önce dul idiyse hakimden bekarlık soyadını taşımasına izin verilmesini isteyebilir.

Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hakim, kocasının soyadını taşımasına izin verir.

Koca, koşulların değişmesi halinde bu iznin kaldırılmasını isteyebilir” hükmü yer almaktadır.

4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunun 4. maddesinin birinci bendinde, 22/11/2001 tarih ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun üçüncü kısmı hariç olmak üzere ikinci kitabı ile 3/12/2001 tarihli ve 4722 sayılı Türk Medeni Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanuna göre aile hukukundan doğan dava ve işlerin aile mahkemelerinde görülmesi öngörülmüştür.

Mahkemece, davanın Medeni Kanunun 27. ve Nüfus Hizmetleri Kanununun 36. maddesi hükümlerine dayanan bir soy isim tashihi davası olmayıp kadının boşandığı kocasının soyadını kullanmaya izin davası olduğu ve bu davada aile mahkemesinin görevli olduğu nazara alınarak davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerekirken, yargılamaya devam edilerek yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin açıklanan sebeple kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA, 23.03.2009gününde oybirliğiyle karar verildi.



T.C.
YARGITAY
2. HUKUK DAİRESİ

Esas No.
2004/2170
Karar No.
2004/3117
Tarihi
11.03.2004

İLGİLİ MEVZUAT
4721-TÜRK MEDENİ KANUNU (MK)/173.2

KAVRAMLAR
KADININ SOYADI
BOŞANAN KADININ KOCASININ SOYADINI KULLANMASI

ÖZET
KADININ, BOŞANDIĞI KOCASININ SOYADINI KULLANMAKTA MENFAATİ BULUNDUĞU VE BUNUN KOCAYA BİR ZARAR VERMEYECEĞİ İSPATLANIRSA, İSTEMİ ÜZERİNE HAKİM KOCANIN SOYADINI TAŞIMASINA İZİN VERİR

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hakim kocanın soyadını taşımasına izin verir. ( TMK.md.173/2 )
4787 Sayılı Yasanın 4. maddesinde Türk Medeni Kanununun 2. kitabından kaynaklanan davalara aile mahkemesince bakılacağı hükmü getirilmiştir. Mahkemece bu konuda taraf delillerini toplayarak oluşacak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde yasa maddesi yanlış değerlendirilerek görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, 11.03.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.