ÇOCUK MAHKEMELERİ İLE İLGİLİ DUYURU



Bilindiği gibi, 4963 sayılı Çeşitli Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun'un 8. maddesi ile, 2253 sayılı Çocuk Mahkemelerinin Kuruluşu, Görev ve Yargılama Usulleri hakkında Kanun'un 6. maddesinin birinci fıkrasında geçen "15" ibaresi "18" olarak değiştirilmiştir. Aynı yasanın 35. maddesi ile de, 2253 sayılı yasanın 6. maddesinin son fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. Böylelikle, yasanın yürürlüğe girdiği 07.08.2003 gününden itibaren, 18 yaşını bitirmeyen tüm çocuklar, işledikleri ileri sürülen tüm suçlarla ilgili olarak yalnızca Çocuk Mahkemeleri'nde yargılanabileceklerdir. Değişiklikle, ülkemizin de tarafı olduğu BM Çocuk Hakları Sözleşmesi'ndeki çocuk tanımına, ayrımcılık yasağına ve yargılama kurallarına uygun bir yasal duruma kavuşmuş bulunmaktayız. Bundan sonra, çocuklarımız, genel mahkemelerde ve üzerlerine atılı suç olağanüstü halde ya da savaş halinde işlenmiş olsa dahi Devlet Güvenlik Mahkemelerinde, Askeri Mahkemelerde, Sıkıyönetim Mahkemelerinde yargılanamayacaklardır.

Yıllardır beklenen bu değişikliği sevinçle karşılıyoruz. Ancak, yapılan değişiklik yetersiz olduğu gibi pek çok sorunu da beraberinde getirecektir. Değişiklikle birlikte yasal ve idari yeni düzenlemelerin yapılmaması durumunda, yaşanacak olan yalnızca bir kriz olacaktır. Çünkü; değişiklik karşısında 2253 Sayılı Kanunun diğer hükümlerinde yer alan 15 yaş ile ilgili ibareler ve "küçük" deyimi bir yorum ve uygulama sorunu olarak karşımıza çıkmış olup bu da çocuk yargılamasında adaletsiz uygulamalara neden olacaktır. Zira 2253 sayılı yasa bir bütün olarak ve kendi sistematiği içinde ele alınmamış ve bağlantılı maddeler düşünülmeden değişiklik yürürlüğe konmuştur. Bu nedenle, kanunun doğru ve çocuk yararına uygulanabilmesi için gerekli düzenlemeler acilen yapılmalı, 2253 sayılı Yasa, 4963 sayılı Yasa ile getirilen değişikliğe ve Türk Ceza Kanunu Yasa Tasarısına uygun olmak üzere sistematik olarak değiştirilmelidir.

Ayrıca, 2253 sayılı Yasanın 'Mahkemelerin Kuruluşu' başlıklı birinci maddesi ve geçici 1. maddesine rağmen bu güne kadar yalnızca altı ilde çocuk mahkemesi kurulabilmiştir.

4963 sayılı yasa ile getirilen düzenleme sonucunda İstanbul'da suç işlediği iddiasıyla gözaltına alınan 15-18 yaşındaki küçüklerin hazırlık soruşturmalarında birçok ilçe Cumhuriyet Savcılıkları görevsizlik kararı vermekte, küçükler İstanbul Çocuk Mahkemeleri Cumhuriyet Savcılığına sevkedilmektedir. İstanbul'un coğrafi koşulları dikkate alındığında, bu durum zaman kaybına, gözaltı sürelerinin aşılması gibi sorunlara neden olacaktır.

Bunun yanında, haklarında açılmış ve sonuçlanmamış davaları bulunan 15-18 yaş arasındaki küçüklerle ilgili olarak genel mahkemeler 2253 sayılı Yasanın geçici 4.maddesi uyarınca görevsizlik kararları vererek dava dosyalarını Çocuk Mahkemelerine devretmeye başlamıştır. İlimizde bulunan iki tane Çocuk Mahkemesi'nin bu yükü kaldıramayacağı açıktır.

Bu nedenle Çocuk yargılamasındaki gizlilik kuralına dikkat edilerek genel mahkemelerin bulunduğu binalardan ayrı olmak üzere bütün ilçelerde derhal Çocuk Mahkemeleri ile ıslah ve eğitim evleri, müşahede merkezleri, küçüklerin kısa sürelerle kabul edilecekleri geçici kabul merkezleri veya icabında müşahedelerinin yapılmasına elverişli kabul merkezleri ve benzeri yasada yazılı diğer müesseseler kurulmalıdır.

Kamuoyuna saygı ile duyurulur.

İSTANBUL BAROSU BAŞKANLIĞI