Alıntı: Yazan cumhur2009 İyi çalışmalar Ben bir akademisyenim, bizim okulda geçen hafta bir doktora tezi savunması oldu. Tez danışmanı, öğrencisinin daha önceden onayladığı çalışmasını intihal olarak değerlendirdiği bir rapor verdi ve tezi başarısız olarak kabul etti. Jürinin diğer üyeleri bunun intihal olmadığını belirterek tezi başarılı buldular. Tez çalışmasını ve raporu ben de inceledim. Öğrenci katıldığı bir sempozyumda sunulan bildirileri ve bunun için gönderilmiş makaleleri (makaleler henüz yayınlanmamış) tezinde kullanmış ve makale müeliflerinin adını da vererek bunları yayınlanmamış çalışma olarak belirtmiş. Bana göre intihallik bir durum yok. 1- İlk sorum bu konuyla ilgili, yayınlanmamış bir sempozyum bildirisini yayınlanmamış bir tezde kullanmak, bunu yaparken yazarların bildirisini yayınlanmamış çalışma olarak dipnotta vermiş olmak nasıl intihal olarak kabul edilebilir? 2- Danışman Profesör'ün intihal suçunu, soruşturma yapmaya yetkili idare olan Enstitü müdürlüğüne sunması, iftira suçundaki "şikayetin yapılması" kavramına uyar mı? 3- Bu profesör üniversitenin etik kurulu üyesi. Yani "intihal" kavramı konusunda bilgisi yeterli ve bunun intihal olmadığını bilmesi gerekiyor. Bu durumda, öğrencisinin intihal yaptığı şikayetini yapmakla, suçsuz olduğunu bildiği biri aleyhine haksız şikayet yapmakta olur mu? 4- Bu konuda, intihal'in akademisyenlikten men cezası gerektiren bir etik suç olduğu da göz önüne alındığında, bir hocanın öğrencisinin akademik hayatına son verilmesini hedefleyen bir belgeye imza atması ile iftira suçu oluşmuş mudur? 5- Son olarak, intihal suçlaması jüri sırasında öğrencinin yüzüne diğer 4 hoca ve az sayıdaki öğrenci önünde de tekrarlanması, ve rapora yazılmış olması aynı zamanda hakaret suçuna da girer mi?

İktibaslar ancak yayımlanmış eserler için mümkündür. Yayımlanmamış eserden alıntı yapmak mümkün değildir. Sanıyorum intihal iddiasının dayanağı bu olmalıdır.Ama bildiğiniz gibi intihal ile iktibas farklı şeylerdir ve bahsettiğiniz olayda izinsiz iktibas akla gelebilir, intihal değil. Aşağıda ilgili hükümleri yazacağım. Dikkat ederseniz hepsinde "alenileşmiş" veya "yayımlanmış" eserden bahsedilmektedir.

Hal böyle olmasına rağmen, kaynak ve müellif ismi de zikredildikten sonra bir eserde kısmen kullanılan yayımlanmamış veya alenileşmemiş bir eser bakımından, eser sahibinin herhangi bir şikayeti veya itirazı olmadıkça izinsiz iktibastan bahsedilmemesinin doğru olacağını düşünüyorum. En azından Jüri yayımlanmamış eser sahibinden itirazı olup olmadığını veyahut rızasının bulunup bulunmadığını sormalıdır, kanaatindeyim.

Kaldı ki her durumda böyle bir iktibas için, -kesinlikle- intihalin değil de belki izinsiz iktibasın tartışılabileceği açıktır. İlim eserleri bakımından 35/1 hükmünün "alenileşme" yi esas aldığı, yayımlanmasının şart olmadığı Doktrinde (Engin Erdil, FSEK Şerhi, s.332; dipnot 400 atfı ile Ayiter, s.163-164, Erel, Fikir ve Sanat,s.211)savunulmaktadır. Yani yayımlanmamış tezle rbakımından iktibas serbestinin ıolduğu ve yasağın geçerli olmadığı ileri sürülmektedir.

Alıntı: 3. TEMSİL SERBESTİSİ : MADDE 33.- (Değişik: 4630 - 21.2.2001 / m.17) Yayımlanmış bir eserin, tüm eğitim ve öğretim kurumlarında, yüzyüze eğitim ve öğretim maksadıyla doğrudan veya dolaylı kar amacı gütmeksizin temsili, eser sahibinin ve eserin adının mutat şekilde açıklanması şartıyla serbesttir. 4. EĞİTİM VE ÖĞRETİM İÇİN SEÇME VE TOPLAMA ESERLER : MADDE 34 - (Değişik 1. fıkra: 4110 - 7.6.1995) Yayımlanmış musikî, ilim ve edebiyat eserlerinden ve alenileşmiş güzel sanat eserlerinden, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde iktibaslar yapılmak suretiyle, hal ve vaziyetinden eğitim ve öğretim gayesine tahsis edildiği anlaşılan seçme ve toplama eserler vücuda getirilmesi serbesttir. 2 nci maddenin üçüncü bendinde ve 4 üncü maddenin birinci fıkrasının birinci ve beşinci bentlerinde gösterilen neviden eserler, ancak seçme ve toplama eserin münderecatını aydınlatmak üzere iktibas edilebilir. Ancak bu serbestlik, hak sahibinin meşru menfaatlerine haklı bir sebep olmadan zarar verir veya eserden normal yararlanma ile çelişir şekilde kullanılamaz. Münhasıran okullara mahsus olarak hazırlanan ve Millî Eğitim Bakanlığı tarafından onanan (okul-radyo) yayımları için de birinci fıkra hükümleri uygulanır. (Ek 3. fıkra: 4630 - 21.2.2001 / m.18) Yayımlanmış musiki, ilim ve edebiyat eserlerinden ve alenileşmiş güzel sanat eserlerinden, iktibaslar yapılmak suretiyle eğitim ve öğretim gayesi dışında seçme ve toplama eserler vücuda getirilmesi ancak eser sahibinin izniyle mümkündür. Bütün bu hallerde eser ve eser sahibinin adı mûtad şekilde zikredilmek icap eder. 5. İKTİBAS SERBESTİSİ : MADDE 35 - Bir eserden aşağıdaki hallerde iktibas yapılması caizdir: 1. Alenîleşmiş bir eserin bazı cümle ve fıkralarının müstakil bir ilim ve edebiyat eserine alınması; 2. Yayımlanmış bir bestenin en çok tema, motif, pasaj ve fikir nevinden parçalarının müstakil bir musikî eserine alınması; 3. Alenîleşmiş güzel sanat eserlerinin ve yayımlanmış diğer eserlerin, maksadın haklı göstereceği bir nispet dahilinde ve münderecatını aydınlatmak maksadiyle bir ilim eserine konulması; 4. Alenîleşmiş güzel sanat eserlerinin ilmî konferans veya derslerde, konuyu aydınlatmak için projeksiyon ve buna benzer vasıtalarla gösterilmesi. İktibasın belli olacak şekilde yapılması lâzımdır. İlim eserlerinde, iktibas hususunda kullanılan eserin ve eser sahibinin adından başka bu kısmın alındığı yer belirtilir.