Mesajı Okuyun
Old 05-10-2008, 20:32   #1
harmeder

 
Varsayılan Avrupa Cezaevi Kuralları (2006)2

AVRUPA KONSEYİ BAKANLAR KOMİTESİ

Bakanlar Komitesi’nin üye devletlere Avrupa Cezaevi Kuralları hakkında (2006)2 nolu Tavsiye Kararı

(Bakanlar Komitesi tarafından Delegeler Komitesi’nin 11 Ocak 2006 tarihli 952. toplantısında kabul edilmiştir).

Bakanlar Komitesi, Avrupa Konseyi Tüzüğü’nün 15.b maddesi hükmüne uygun olarak,

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin içtihatlarını gözönüne alarak,

İşkencenin ve Gayriinsani ya da Küçültücü Ceza ve Muamelenin Önlenmesi İçin Avrupa Komitesi tarafından gerçekleştirilen çalışmaları ve özellikle komitenin genel raporlarında ortaya koyduğu standartları gözönünde bulundurarak,

Hiç kimsenin son çare olarak başvurulan ve kanunla belirlenen usule uygun olan haller dışında özgürlüğünden yoksun bırakılamayacağını yineleyerek,

Güvenlik tedbirlerinin uygulanması ve mahpusların tretmanı sürecinin asayiş, güvenlik ve disiplinin gerekleri dikkate alınırken cezaevi koşullarının insan onuruna aykırı olmadığından ve içerdekilere anlamlı mesleki faaliyetler ve eğitim programları sunarak onları topluma yeniden uyum sağlamaya hazırladığından emin olunmasını gerektirdiğini vurgulayarak,

Avrupa Konseyi üyesi devletlerin cezaevi politikalarıyla ilgili ortak ilkeler gözetmeye ve bu ilkeleri güncelleştirmeye devam etmelerinin önemli olduğunu dikkate alarak,

Ayrıca böylesi genel ilkelerin gözetilmesinin bu alandaki uluslararası işbirliğini arttıracağını dikkate alarak,

Son yirmi yıllık süreçte Avrupa’da ceza alanında önemli gelişmelere neden olan kaydadeğer sosyal değişimleri not ederek,

Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin tavsiye kararlarında yeralan ve ceza politikası ve ceza uygulamasının belli boyutlarıyla ilgili olan standartları ve özellikle cezaevinde eğitim üzerine R (89) 12 nolu, cezaevi ve AİDS dahil bulaşıcı hastalıkların kontrol altına alınmasının kriminolojik boyutları ve cezaevinde bununla bağlantılı sağlık sorunları hakkındaki R (93) 6 nolu, yaptırım ve önlemlerin uygulanmasından sorumlu personel hakkındaki R (97) 12 nolu, cezaevinde sağlık hizmetlerinin etik ve kurumsal boyutları hakkındaki R (98) 7 nolu, cezaevinin aşırı kalabalıklaşması ve cezaevinde nüfus artışına ilişkin R (99) 22 nolu, şartlı salıverme üzerine Rec(2003)22 nolu ve ömür boyu ve diğer uzun süreli hapis cezalarına mahkum olmuş hükümlülere cezaevi idareleri tarafından uygulanacak yaklaşımlar hakkındaki Rec(2003)23 nolu kararları bir kez daha onaylayarak,

BM Mahpuslara Uygulanması Gerekli Asgari Standart Kurallar’ı akılda tutarak,

Bakanlar Komitesinin Avrupa Cezaevi Kuralları üzerine R (87) 3 nolu tavsiye kararının ceza politikası, ceza uygulaması ve bütün yönleriyle Avrupa’da cezaevlerinin yönetimi alanında ortaya çıkan gelişmeleri yansıtması amacıyla sürekli olarak gözden geçirilmesi ve güncellenmesi gerektiğini dikkate alarak,

Üye devletlerin hükümetlerine,

- yasama çalışmalarında, politika ve uygulamalarında Bakanlar Komitesinin Avrupa Cezaevi Kuralları üzerine R (87) 3 nolu tavsiye kararının yerini alan bu kararın ekinde yeralan kuralları izlemelerini,

- bu kararın ve yorumlarının tercüme edilmesini ve olabildiğince geniş bir çerçevede, özellikle yargı mercileri, cezaevi personeli ve mahpuslara duyurulmasını temin etmelerini

tavsiye eder.

Rec(2006)2 nolu Tavsiye Kararına Ek

Bölüm 1

Temel İlkeker

1 - Özgürlüğünden yoksun bırakılmış herkese insan haklarına saygı çerçevesinde davranılmalıdır.

2 - Özgürlüğünden yoksun bırakılmış olan herkes cezalandırılmalarına veya tutuklanmalarına hükmedilen kararla yasal olarak ellerinden alınmayan tüm haklara sahip olmaya devam eder.

3 - Özgürlüğünden yoksun bırakılmış olan kişilere uygulanan kısıtlamalar haklarında uygulanan yaptırımın yasal amacıyla orantılı ve bunun gerektirdiği asgari düzeyde olmalıdır.

4 - Mahpusların haklarını ihlal eden cezaevi koşulları kaynak yokluğu gerekçe gösterilerek savunulamaz.

5 - Cezaevindeki yaşam kamusal hayatın olumlu yanlarına olabildiğince yaklaşacak biçimde düzenlenmelidir.

6 - Alıkonma sürecinin tümü özgürlüğünden yoksun bırakılan kişilerin özgür toplumla yeniden bütünleşmelerini kolaylaştıracak şekilde yönetilmelidir.

7 - Cezaevi dışındaki sosyal hizmetlerle işbirliği ve mümkün mertebe sivil toplumun cezaevi yaşamına katılımı teşvik edilmelidir.

8 - Cezaevi personeli önemli bir kamu hizmeti görmektedir ve personelin seçimi, eğitimi ve iş koşulları mahpusların gözetiminde yüksek standartları idame ettirmelerine olanak sağlamalıdır.

9 - Bütün cezaevleri düzenli idari denetime ve bağımsız izlemeye tabi olmalıdır.

Kapsam ve Uygulama

10.1 Avrupa Cezaevi Kuralları bir yargı mercii kararıyla gözaltına alınan veya mahkumiyeti takiben özgürlüğünden yoksun bırakılan kişilere uygulanır.

10.2 Bir yargı mercii kararıyla gözaltına alınan veya mahkumiyeti takiben özgürlüğünden yoksun bırakılan kişiler ilke olarak yalnızca bu iki kategorideki insanların tutulmalarına özgülenmiş yerler olan cezaevlerinde alıkonulmalıdırlar.

10.3 Kurallar aynı zamanda

a. herhangi bir nedenle cezaevinde alıkonulan kişiler veya

b. bir yargı mercii kararıyla gözaltına alınan ve mahkumiyeti takiben özgürlüğünden yoksun bırakılan ve herhangi bir nedenle cezaevinden başka bir yerde alıkonulan

kişilere de uygulanır.

10.4 Cezaevinde ya da paragraf 10.3.b’de sözü edilen şekilde alıkonulan herkes bu kurallar bağlamında mahpus olarak kabul edilir.

11.1 18 yaşından küçük çocuklar cezaevlerinde değil bu amaçla kurulmuş olan kurumlarda alıkonmalıdırlar.

11.2 Bununla beraber çocukların istisnai olarak cezaevinde tutulmaları halinde onların ihtiyaçlarını ve statülerini dikkate alan özel düzenlemeler yapılmalıdır.

12.1 Akıl hastası olan ya da akıl sağlığı cezaevinde kalmaya uygun olmayan kişiler bu amaçla düzenlenmiş özel kurumlarda tutulmalıdırlar.

12.2 Bununla beraber böylesi kişilerin istisnai olarak cezaevinde tutulmaları halinde onların ihtiyaçlarını ve statülerini dikkate alan özel düzenlemeler yapılmalıdır.

13. Bu kurallar, cinsiyet, ırk, renk, dil, din, siyasi ya da diğer görüş, ulusal ya da toplumsal köken, bir ulusal azınlıkla ilişki, mülkiyet, doğum yeri veya benzeri temellerde ayrımcılık yapılmaksızın tarafsızlık içinde uygulanmalıdır.

Bölüm II

Hapsedilme Koşulları

Cezaevine Kabul

14. Hiç kimse ulusal hukuka uygun geçerli bir mahkeme kararı olmaksızın mahpus olarak cezaevine konulamaz veya kabul edilemez.

15.1 Cezaevine kabul sırasında her mahpusla ilgili olarak aşağıdaki ayrıntılar derhal kayıt altına alınmalıdır:

a. mahpusun kimliğine ilişkin bilgiler;
b. kararın gerekçesi ve kararı veren merci;
c. cezaevine getirildiği tarih ve saat;
d. mahpusun Kural 31’e uygun olarak emanete alınacak kişisel eşyalarının listesi;
e. mahpusun vücudundaki gözle görülür bütün yaralar ve kötü muamele yapıldığına ilişkin şikayetler; ve
f. mahpusun ya da diğerlerinin fiziksel ve ruhsal sağlığına ilişkin tıbbi gizliliğin gereklerine uygun olarak kaydedilecek her türlü bilgi.

15.2 Cezaevine kabul sırasında bütün mahpuslar Kural 30’a uygun olarak bilgilendirilmelidir.

15.3 Cezaevine kabulden hemen sonra mahpusun cezaevine konulduğu bilgisi 24.9 nolu kurala uygun olarak verilmelidir.

16. Cezaevine kabulden sonra mümkün olan en kısa zamanda

a. mahpusun kabul anındaki sağlık durumu 42 nolu kurala uygun olarak yapılan muayeneyle tespit edilmeli,

b. 51 nolu kurala uygun olarak mahpusun durumuna uygun güvenlik düzeyi belirlenmeli,

c. 52 nolu kurala uygun olarak mahpusun asayiş açısından oluşturduğu tehdidin düzeyi saptanmalı,

d. acil kişisel ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla mahpusun toplumsal konumuna ilişkin eldeki tüm bilgiler değerlendirilmeli ve

e. hükümlüler açısından bu kuralların 8. bölümünde öngörülen programların hayata geçirilmesi için gerekli adımlar atılmalıdır.

Dağıtım Ve Yerleştirme

17.1 Mahpuslar mümkün olduğunca evlerine veya sosyal rehabilitasyon yerlerine yakın cezaevlerine nakledilmelidirler.

17.2 Dağıtım devam eden cezai soruşturmaların, asayiş ve güvenliğin gerekleri ve tüm mahpuslar için uygun rejim sağlanması ihtiyacı da dikkate alınarak yapılmalıdır.

17.3 İlk dağıtımlar ve sonraki nakiller konusunda mümkün olduğunca mahpusların görüşleri alınmalıdır.

18.1 Mahpuslara sağlanan barınma ve özellikle uyku koşulları insan onuruyla ve mümkün olduğunca özel hayatın gizliliğiyle bağdaşmalı, iklim koşulları ve özellikle metrekaresi, havanın küp hacmi, aydınlatma, ısıtma ve havalandırma açısından sağlık ve hijyenin gereklerine uygun olmalıdır.

18.2 Mahpusların yaşadıkları, çalıştıkları veya birarada bulundukları bütün binalarda

a. pencereler mahkumların normal koşullarda doğal ışıkta okuyabilecekleri ya da çalışabilecekleri büyüklükte olmalı ve yeterli bir havalandırma sisteminin olmadığı yerlerde temiz havanın girişine elverişli olmalıdır.

b. yapay ışık bilinen teknik standartlarda olmalıdır ve

c. mahpusların personelle diledikleri zaman ilişkiye geçmelerini sağlayan bir alarm sistemi bulunmalıdır.

18.3 1 ve 2 nolu paragraflarda sözü edilen konularla ilgili olarak belirli asgari standartlar ulusal hukukta düzenlenmelidir.

18.4 Ulusal hukuk bu asgari standartların cezaevlerinin aşırı kalabalıklaşması nedeniyle ihlal edilmelerini önleyecek mekanizmalar sağlamalıdır.

18.5 Kendilerinin bir başkasıyla kalmayı tercih ettikleri haller dışında mahpusların geceleri kural olarak ayrı hücrelerde kalabilmeleri sağlanmalıdır.

18.6 Mahpuslar ancak bu amaca uygun olması halinde bir başkasıyla birlikte kalabilmeli ve ancak birlikte kalmaya uygun kişiler birarada tutulmalıdır.

18.7 Bir başkasıyla kalmalarının gerekli olduğu hallerde mümkünse mahkumlara seçme hakkı tanınmalıdır.

18.8 Mahpusların belli başlı cezaevlerine veya bir cezaevinin belli başlı bölümlerine yerleştirilmelerine karar verilirken

a. tutuklu ve hükümlü mahpusların,

b. erkek ve kadın mahpusların,

c. genç yetişkin ve yaşlı mahpusların

birbirlerinden ayrı yerlerde tutulmalarına dikkat edilmelidir.

18.9 Mahpusların organize edilen etkinliklere birlikte katılımının sağlanması amacıyla 8. paragrafın öngördüğü şekilde ayrı ayrı yerleştirme konusunda istisnalar getirilebilir; ancak bu gruplar onayları olmadıkça ve cezaevi yetkilileri bunun sözkonusu tüm mahkumların çıkarına olduğuna karar vermedikçe geceleri her zaman ayrı tutulmalıdır.
18.10 Mahkumlar yerleştirilirken kendilerine ya da başkalarına zarar vermelerini veya kaçmalarını önleyecek asgari sınırlayıcı düzenlemeler dikkate alınmalıdır.
Hijyen
19.1 Cezaevinin bütün bölümleri devamlı olarak bakımdan geçirilmeli ve temizlenmelidir.
19.2 Mahpuslar cezaevine kabul edildiklerinde yerleştirilecekleri hücreler ya da diğer yerler temiz olmalıdır.
19.3 Mahpuslar temiz ve özel hayatın gizliliğine uygun olarak düzenlenmiş sağlık tesislerine diledikleri zaman erişebilmelidirler.
19.4 Her mahpusun genel hijyen ihtiyacı doğrultusunda mümkünse her gün, en az haftada iki gün (ya da ihtiyaca göre daha sık) iklim şartlarına uygun sıcaklıktaki suyla banyo yapabilmesi veya duş alabilmesi için gerekli koşullar sağlanmalıdır.

19.5 Mahpuslar bedenlerini, kıyafetlerini ve yattıkları yerleri temiz ve düzenli tutmalıdırlar.

19.6 Cezaevi yetkilileri bu amaçla mahpuslara tuvalet ve genel temizlik malzemeleri de dahil olmak üzere gerekli araçları sağlamalıdır.

19.7 Kadınların sıhhi ihtiyaçları için özel düzenlemeler yapılmalıdır.

Kıyafetler ve yataklar

20.1 Uygun kıyafeti olmayan mahpuslara iklime uygun kıyafet verilmelidir.

20.2 Bu kıyafetler küçültücü ya da aşağılayıcı olmamalıdır.

20.3 Tüm kıyafetler uygun koşullarda saklanmalı ve ihtiyaç olduğunda değiştirilmelidir.

20.4 Cezaevi dışına çıkma izni olan mahpuslara mahpus olduklarını belli edecek kıyafet giyme zorunluluğu getirilmemelidir.

21. Her mahpusa ayrı bir yatak ve uygun yatak takımı sağlanmalı ve bunlar temiz kalmaları için düzen içinde bulundurularak yeterli sıklıkla değiştirilmelidir.