Yeni Meclis açıldığında gündem yeni anayasa olacak. Hazırlıkların 1 Ekim'e yetiştirilmesi isteniyor. Ama aslında tüm partilerin kendi içlerinde daha önce yapılmış hazırlıkları, belirlenmiş kriterleri var. İşte yeni Meclis'teki siyasi partilerin yeni anayasa için yaptıkları hazırlıkların ipuçları...

1 Ekim'e kadar süreleri var. Zaten hepsinin de hazırlığı.

Şimdi taslaklar raflardan yeniden inecek, bir kere daha üstünden gidilecek.

AK Parti aslında hazırlığını 2008 'de yapmıştı. Hazırlanan o taslakta, değiştirilmez maddelere dokunulmamıştı.

Ama vatandaşlık kavramına Türkiye Cumhuriyeti üst kimliği getirilip; "Türkiye Cumhuriyeti devletine vatandaşlık bağıyla bağlı olan herkes, din ve ırk ayrımı gözetmeksizin Türk'tür" ifadesi kullanılmıştı.

Rüşvet, irtikap gibi seçilmeye engel suçları işleyen milletvekillerinin yargılanması da anayasa taslağında yerini almıştı. Ama sadece milletvekilleri değil, pek çok kamu görevlisinin de dokunulmazlığına sınırlandırma getirilmesiyle birlikte.

AK Parti şimdi hem bu metni hem de sivil toplum örgütlerinin hazırlıklarını masaya yatıracak. 1 Ekim'e kadar bir metin hazırlamayacak ama, kendine göre genel çerçeveyi belirleyecek.

Ana muhalefet de kendi çerçevesini hazırladı. Anayasa vizyonu ile de duyurdu.

CHP'de anayasanın ilk üç maddesinin korunması temel şart. Vatandaşlık tanımında ise Türkiye vatandaşı kavramını kullanmayı isteniyor.

Parlamenter sistemin güçlendirilmesi, YÖK'ün kaldırılması, dokunulmazlıkların sınırlandırılması, medya özgürlüğü ve yargı bağımsızlığının güvence altına alınması da var.

MHP'de hem anayasanın başlangıç bölümünün hem de ilk üç maddeye dokunulmaması gerektiği görüşünde.

Vatandaşlık tanımında Türklük ifadesinin kalması da talep ediliyor. Bir de demokratik özerlik kavramına karşı çıkılıyor.

BDP ise çok daha büyük değişiklikler istiyor anayasada. İlk üç maddede değişiklik bekleniyor. Demokratik özerklik ilk talep.

Vatandaşlık kavramında Türklük yerine Türkiye Cumuriyeti vatandaşlığı önerisi var. Türkçe dışında eğitime olanak verilmesi de talepler arasında.

İşte tüm bu farklı istekler farklı partilerde masaya yatırılacak. 1 Ekim'de Meclis'in açılması ile birlikte şartlar, kırmızı çizgiler, istekler, oluşturulması planlanan uzlaşma komisyonunda masanın üstünde olacak.