T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2013/2563
K. 2013/8571
T. 27.3.2013
• ELEKTRİK KAYIP KAÇAK BEDELİNİN İADESİ DAVASI ( Davacının Tüketici Sıfatı Bulunmadığı - Taraflar Arasında 4077 S.K. Kapsamında Kalan Mal ve Hizmet Piyasasına İlişkin Bir Hukuki İlişkinin Mevcut Olmadığının Gözetilmesi Gerektiği )
• TÜKETİCİ MAHKEMESİNDE DAVA AÇILAMACAĞI ( Taraflar Arasında 4077 S.K. Kapsamında Kalan Mal ve Hizmet Piyasasına İlişkin Bir Hukuki İlişkinin Mevcut Olmadığı - Uyuşmazlığın Çözümünde Genel Mahkemelerin Görevli Olduğu/Re'sen Gözetileceği )
• DAVACININ TÜKETİCİ SIFATI BULUNMADIĞI ( Tüketici Mahkemelerinin Görevli Olmadığı - Kayıp Kaçak Bedelinin İadesi Davası )
4077/m. 1,2,3,23
ÖZET : Dava, davalı kurumun tahsil etmiş olduğu kayıp kaçak bedelinin iadesi istemine ilişkindir.Yerel Mahkemece, dava reddedilmiştir.Ancak, eldeki davada; davacı 4077 S.K. 3. M. belirtilen tüketici tanımına uymadığından, taraflar arasında 4077 S.K. kapsamında kalan mal ve hizmet piyasasına ilişkin bir hukuki ilişkinin mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Tüketici Mahkemesinde dava açılması mümkün değildir ve uyuşmazlığın çözümü genel mahkemelerin görevi içerisindedir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir.Mahkemece dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi gerekir.

DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı, davalı kurumun elektrik abonesi olduğunu, 2011 yılı haziran ayından itibaren tahakkuk ettirilen faturalarda toplam 264.215,23 TL kayıp kaçak bedeli tahsil edildiğini,kaçak kullanım olmadığı halde ve taraflarına kayıp kaçak bedeli hizmeti sunulmadığı halde davalının hukuka aykırı olarak tahsil ettiği 264.215,23 TL alacaklarının ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek faizi ile tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalı, davanın reddini dilemiştir.

Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

1-4822 sayılı yasa ile değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Amaç başlıklı 1. maddesinde yasanın amacı açıklandıktan sonra kapsam başlıklı 2. maddesinde "Bu kanun, birinci maddesinde belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu her türlü tüketici işlemini kapsar" hükmüne yer verilmiştir. Yasanın 3. maddesinde mal; alışverişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları, hizmet; bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü faaliyeti ifade eder. Satıcı; kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri kapsar. Tüketici ise bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen kullanan veya yararlanan gerçek yada tüzel kişiyi ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.

Bir hukuki işlemin 4077 sayılı yasa kapsamında kaldığının kabul edilmesi için yasanın amacı içerisinde yukarıda tanımları verilen taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukuki işlemin olması gerekir.

Somut uyuşmazlıkta, davacı 4077 sayılı kanunun 3. maddesinde belirtilen tüketici tanımına uymadığından ,taraflar arasında 4077 sayılı yasa kapsamında kalan bir ilişkinin mevcut olmadığı anlaşılmaktadır. Öyle olunca, Tüketici Mahkemesinde dava açılması mümkün değildir. Bu duruma göre uyuşmazlığın çözümü genel mahkemelerin görevi içerisindedir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Bu durumda mahkemece dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi gerekirken işin esası incelenip,yazılı şekilde hüküm tesis edilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

2 )Bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın ( 1 ) nolu bentte gösterilen nedenle BOZULMASINA, ( 2 ) nolu bentte gösterilen nedenle davacının temyiz itirazlarının incelenmesine gerek olmadığına, HUMK’nun 440/1 maddesi uyarınca tebliğden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 27.03.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.