Av.Tamer HEPER, Milliyet, 17.09.2005

Bu labirent niye?

Masamın üstü Resmi Gazete doldu. Yığın halinde Resmi Gazete. Hepsi mıncık mıncık edilmekten parçalanmak üzere. Niye: Her kanun her gün değişiyor. Kitabevleri kitap yetiştiremez oldu. Pek çoğunun bastığı kitaplar ellerinde kaldı. Adamlar yeni yasayı yayımladılar üç gün sonra yasa değişti, had sil baştan. Üç gün önce basılan kitap elde kaldı, kim alır? Onun için elimizde Resmi Gazete, karıştır babam, karıştır. Gazeteyi arşive götürmeye bile imkân yok, işe yarar veya yaramaz bir sürü değişiklik var da, şu kararların temyizi meselesi bir türlü hallolmadı.
Düşünün, sulh hukuk mahkemelerinin kararı tebliğden itibaren sekiz gün içinde temyiz edilebiliyor. Asliye hukuk mahkemelerinin kararı tebliğden itibaren on beş gün içinde temyiz edilebiliyor. Ancak yine biliyorsunuz ki sulh hukuk ve asliye hukuk mahkemelerinin kararı çoğunlukla maddi sonuç doğurur, yani bir ceza mahkemesi kararı gibi değildir. Oysa ceza mahkemesi kararları tefhimden itibaren yedi gün içinde temyiz edilebilir. Tefhim demek, hâkimin temyiz edilecek kararı yüze karşı okuması demektir. Yani çoğunlukla paraya dayanan hukuk mahkemesi kararının size postadan gönderilmesini bekler, postacının tebliği bırakmasından sonra on beş gün içinde temyiz edebilirsiniz. Oysa, ceza mahkemesinin kararını, tebligatı beklemeden, yüzünüze karşı okunduktan sonraki bir hafta içinde temyiz edersiniz. Bunda mantık var mı?
Bitmedi, icra mahkemeleri var, bunların kararının temyiz süresi on gün. İş mahkemelerinin temyiz süresi yine tefhimden itibaren on gün.
Bu labirent niye?
Tüm kanunları yapan Meclis aynı Meclis, temyiz sürelerinin karmaşıklığının problem yarattığı biliniyor. Yukarıda saydığım süreleri şöyle bir önünüze koyun, bu karmaşıklığın bir mantığı var mı, çözmeye çalışın, bakalım çözebilecek misiniz?
Oysa tüm mahkemeler için temyiz süresi 15 gündür dersiniz, süreyi de tebliğ tarihine bağlarsınız bu karmaşa biter.
Olur, olmaz bir sürü şey değişti ama işe yarayacak bu değişiklik bir türlü olmadı.