İŞTİRAK HALİNDE MÜLKİYETTE DAVA VE HUSUMET

Muris muvazaası iddiasıyla açılan davalar sonunda verilen hükümler yenilik doğurucu, yaratıcı yada değiştirici değil belirleyici, açıklayıcı niteliktedir. Pay oranında iptal ve tescil istenebileceği gibi miras bırakan adına tescilde (Kaydın eski hale getirilmesi de istenebilir)
Davacı, miras bırakanın dava konusu parseldeki payını muvazaalı olarak temlik ettiğini ileri sürmüş, iptal ve miras bırakan adına tescil isteğinde bulunmuştur. Mahkemece, ölü kişi adına tescil edilemeyeceği görüşüyle davanın reddine karar verilmiştir. Oysa hemen belirtmek gerekir ki, muvazaa iki türlü oluşabilir. Ya taraflar hukuksal işlem yapmayı istememelerine karşın görüşte o nitelikte bir işlem için irade açıklarlar, yada amaçlanan hukuksal işlemi saklama yoluna başvurarak bir işlem görüntüsü yaratırlar. Bu tür bir iddianın kanıtlanması durumunda görünürdeki işlem gerçek iradeyi yansıtmadığından sonuç doğurmaz. Gizlenen işlemde biçime aykırılıktan dolayı hükümsüz sayılmalıdır. Onun için muris muvazaası iddiasıyla açılan davalar sonunda verilen kararlar yenilik doğurucu, yaratıcı yada değiştirici değil muvazaalı işlemden önceki hukuksal durumu ve hakları belirleyici niteliktedir. Bu nedenle bu tür bir davayla davacının payı oranında iptal ve tescil istenebileceği gibi miras bırakan adına tescilde kaydın eski hale getirilmesi de istenebilir. Hal böyle olunca temyize konu olayda taraf delillerinin toplanması değerlendirilmesi hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken aksine düşüncelerle davanın reddedilmesi doğru değildir. (1. HD.2.7.1992 T., 1992/5385 E., 8810 K.)