T.C.
YARGITAY
10. CEZA DAİRESİ
E. 2004/23546
K. 2005/12898
T. 17.10.2005
• KARŞILIKSIZ ÇEK KEŞİDE ETMEK ( Üzerinde Vergi Kimlik Numarası Bulunmadığı Anlaşılan Çekin İleri Tarihli Olarak Tedavüle Konulup Konulmadığı Ve Banka Tarafından Sanığın Elindeki Çek Defterlerinin Yenisi İle Değiştirilme İşlemi Yapılıp Yapılmadığı Araştırılması Gereği )
• VERGİ KİMLİK NUMARASI ( 31.07.2003 Tarihinden Sonra Düzenlenmiş Olan Çeklerde Bulunmaması Halinde Çekin Geçerliliğinin Etkileneceği - Karşılıksız Çek Keşide Etmek )
• ÇEKİN GEÇERLİLİĞİ ( 31.07.2003 Tarihinden Sonra Düzenlenmiş Olan Çeklerde Vergi Kimlik Numarası Bulunmaması Halinde Geçerliliğinin Etkileneceği - Üzerinde Vergi Kimlik Numarası Bulunmayan 20.08.2003 Tarihinde Keşide Edilen Çekin İleri Tarihli Olarak Tedavüle Konulup Konulmadığı Tespiti Gereği )
• ÇEK DEFTERİ ( Üzerinde Vergi Kimlik Numarası Bulunmadığı Anlaşılan Çekin İleri Tarihli Olarak Tedavüle Konulup Konulmadığı Ve Banka Tarafından Sanığın Elindeki Çek Defterlerinin Yenisi İle Değiştirilme İşlemi Yapılıp Yapılmadığı Araştırılması Gereği )
3167-1/m.3,16
ÖZET : 31.07.2003 tarihinden sonra düzenlenmiş olan çeklerde "vergi kimlik numarasının" bulunmaması halinde çekin geçerliliğinin etkileneceği kabul edilmiştir.

20.08.2003 tarihinde keşide edildiği ve üzerinde "vergi kimlik numarası" bulunmadığı anlaşılan çekin, ileri tarihli olarak tedavüle konulup konulmadığı ve banka tarafından sanığın elindeki çek defterlerinin yenisi ile değiştirilme işlemi yapılıp yapılmadığı araştırılıp sonucuna göre sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerekir.

DAVA : Karşılıksız Çek Keşide Etmek suçundan sanık H.D. hakkında Elazığ 3. Asliye Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sonunda 07.09.2004 tarih ve 2004/242 esas, 2004/555 karar sayılı mahkumiyet kararı verildiği; hükmün sanık tarafından temyiz edildiği; Yargıtay C. başsavcılığınca bozma isteğiyle dava dosyasının tebliğname ekinde 23.11.2004 tarihinde Dairemize gönderildiği anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:

KARAR : 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun, 08.03.2003 tarih ve 25042 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 26.02.2003 tarih ve 4814 sayıl Kanun ile değiştirilerek, 3. maddesinin 2. fıkrasına, "Çek defterlerinin baskı şeklini belirleyen esaslar, Türkiye Bankalar Birliğinin görüşü alınarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca Resmi Gazetede yayımlanacak bir tebliğle düzenlenir. Çek defterlerinin her yaprağına, çek hesabının bulunduğu şubenin adı, hesap numarası ve hesap sahibinin vergi kimlik numarası yazılır; ancak, ‘hesap sahibinin vergi kimlik numarası hariç olmak üzere’ bunların yazılmamış olması veya bankalarca baskı şekline ilişkin esaslara aykırı davranılması çekin geçerliliğini etkilemez" hükmü getirilmiştir.

Söz konusu kanun değişikliğiyle Türk Ticaret Kanununun 692. maddesinde belirtilen zorunlu unsurlara ek olarak, aşağıda belirtilen istisna dışında, çek defterinin her yaprağında "vergi kimlik numarasının yazılı olması" çeklerde zorunlu bir unsur haline gelmiştir.

4814 sayıl Kanunla 3167 sayılı Kanuna eklenen geçici 5. maddesinin 1 ve 2. fıkralarında ise, "Bankalar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca bu Kanunun yayımını izleyen bir ay içinde Resmi Gazetede yayımlanacak bir tebliğle belirlenecek esaslara uygun olarak yeni çek defterleri bastırırlar. Bankalar, bu tebliğin yayımını izleyen üçüncü ayın sonuna kadar müşterilerine yeni çek defterini verir ve ellerindeki eski çek defterlerini imha ederler" hükmü getirilmiştir.

Sözü edilen madde ve fıkralarda yapılan değişiklik gereğince, Türkiye Bankalar Birliğinin görüşü alınarak Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca düzenlenen 2003/1 sayılı tebliğ ise, 09.04.2003 tarih ve 25073 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Anılan Tebliğin geçici 2. maddesinde, "bu tebliğ ile yürürlükten kaldırılan T.C. Merkez Bankası tebliğine göre bastırılmış ve bu tebliğin yayımını izleyen üçüncü ayın sonuna kadar müşterilere verilmiş çek karnelerinin kullanılmasına devam olunur" ibarelerine yer verilmiştir.

Bu düzenlemelerle, 4814 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 08.03.2003 tarihinden önce veya 2003/1 sayılı tebliğin yayımı tarihi olan 09.04.2003 tarihini izleyen üçüncü ayın sonu olan Temmuz 2003 ayı sonuna kadar düzenlenmiş olan ve "vergi kimlik numarası" içermeyen çeklerin zorunlu unsurları bulundurduğu kabul edilmiş; ancak, 31.07.2003 tarihinden sonra düzenlenmiş olan çeklerde "vergi kimlik numarasının" bulunmaması halinde çekin geçerliliğinin etkileneceği kabul edilmiştir.

Dava konusu olan çek incelendiğinde; 3074122 seri numaralı, 8.950.000.000 lira bedelli çekin T. 17.10.2005İ. Bankası Doğubeyazıt Şubesindeki H.D.’ye ait 9020 00279.. numaralı hesaptan 20.08.2003 tarihinde keşide edildiği ve üzerinde "vergi kimlik numarası" bulunmadığı anlaşılmakla, anılan çekin ileri tarihli olarak tedavüle konulup konulmadığı ve banka tarafından sanığın elindeki çek defterlerinin yenisi ile değiştirilme işlemi yapılıp yapılmadığı araştırılıp sonucuna göre sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerektiğinin gözetilmemesi,

SONUÇ : Yasaya aykırı, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, diğer yönleri incelenmeksizin hükmün BOZULMASINA, 17.10.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.