26 Kasım Pazar günkü Hürriyet’in Avrupa baskısında okuduğuma göre, ABD’de yaşıyan araştırmacı yazar Güvener Işık „çoban köpekleri üzerine, Marmara, Doğu Karadeniz, Güneydoğu, Orta ve Batı Anadolu’da 1975’ten beri yaptığı gözlem ve incelemelerini „Anadolu/Türk Çoban İtleri – Yörük Koyçıların Sonu„ adlı kitabında yazmış.

Çoban İt’i kavramı biraz tuhafıma gitti, ama haberin devamını okuyunca başlığın neden köpek değil de it olduğunu anladım. Köpek kelimesi Farsça kökenli imiş, it kelimesi ise Türkçe imiş. Güvener Işık adlı araştırmacı çoban köpeğine çoban iti dedi diye bundan sonra hepimiz köpeği it diye tanımlar mıyız tanımlamaz mıyız bilemiyeceğim, Hürriyet muhabiri kararsız daha, bazen it bazen de köpek kelimesini kullanmış haberinde, ama bu benim üzerinde durmak istediğim asıl konu değil zaten.

Benim dikkatimi çeken asıl konu haberdeki şu cümle: „İt güreşleri sığ nedenlerle yasaklanmadan önce Türk göreneği olarak Anadolu’da yaygındı.” Haberin başka bir yerinde Boğuş İt’inden ve İt boğuşundan söz ediliyor. Yazar it veya köpek dövüşü kavramını kullanmak istemiyor nedense. Köpeklerin dişlerini gıcırdatarak birbirilerine saldırmalarını ve birbirilerinin boğazını parçalamaya çalışmalarını ve seyircilerin bunu hırs ve şehvetle seyretmelerini ister ‘güreş’ ister ‘boğuşma’ olarak adlandırın hiç fark etmez, olayın vahşetini kavramlarla örtemezsiniz.

Araştırmayı okumadım, okuyacağımı da zannetmiyorum, ama bir araştırmacı yazarın köpek dövüştürmeye methiye düzmesi tüm medenileşmeye rağmen insanoğlunun halen kan görmekten hoşlandığını gösteriyor.

Boğa, deve, horoz, köpek dövüşlerinde insanları büyüleyen biraz da bu kan görme merakı olsa gerek.

Bu türden olayları sadece yasaklamak ta yetmiyor, yasakla beraber insanlara biraz hayvan ve tabiat sevgisi aşılamak gerekir. Bu sevgiyi aşılamak ve kanlı göreneklere hayır demek en başta araştımacılarımızın ve aydınlarımızın görevi.

Saygılarımla