EMSAL KARARLAR;
11.12.2002 tarihli (2002/13-1011 E., 2002/1047 K.) Hukuk Genel Kurulu Kararı'na konu teşkil eden olayda davacı, hamileliği esnasında tıbbi yardım almak üzere özel bir hastaneye başvurmuş ve gebelik takibi bu hastaneye bağlı olarak çalışan davalı hekimler tarafından yürütülmüştür. Gebelik takibi süresince yürütülen kontrol ve tetkiklerde davacılara hekimler tarafından herşeyin yolunda gittiği, sağlıklı bir çocuğun dünyaya geleceği yolunda açıklamalarda bulunulmuş, davacı anne davalı hastanede doğum yapmış ve ağır konjenital anomalili bir bebek dünyaya getirmiştir. Doğumundan sonra anomalili bebek sakatlıklarının giderilmesi için bir başka hastaneye sevkedilmiş ve bu hastanede yıllarca süren, çok sayıda cerrahi müdahaleye tabi tutulmuştur. Bu arada eşler, gebelik takibini yürütmüş olan hekimlere ve hastaneye karşı, “çocuğun sakat doğduğunu ve ömür boyu maluliyetinin söz konusu olacağını, hekimlerin gerekli hassasiyeti göstmediklerini, sakat çocuğun doğumuna hekimlerin gebelik takibinde gerekli dikkat ve özeni göstermedikleri için koydukları yanlış tanının sebep olduğunu” ileri sürerek ve fazlaya ilişkin hakları saklı tutarak kendileri ve çocukları adına manevi tazminat ve manevi tazminat davası açmışlardır. Dava esnasında alınan Bilirkişi Raporu'na göre; davalılar kusurlu bulunmuştur. İlk Derece Mahkemesi “gebe kadın ile hekimler arasındaki ilişkinin vekalet ilişkisi olduğu, vekilin özen görevinin bulunduğu ve hekimlerin hafif kusurundan dolayı dahi sorumlu oldukları, dava konusu olayda hekimlerin kusuru ve zararın Bilirkişi Raporu çerçevesinde ispatlandığı” gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar vermiştir. Yargıtay (13.) Hukuk Dairesi'nce onanan karar hakkında Yargıtay Hukuk Genel Kurulu da; “davacılar ile gebe kadın arasında gebelik takibini içeren bir vekalet sözleşmesi bulunduğundan hareketle, dava konusu olayda hekimlerin özen ve sadakat borcuna aykırılıktan kaynaklanan bir zarar söz konusu olduğunu” vurgulamıştır.

20.10.2004 tarihli (2005/13-97 E., 2005/150 K.) Hukuk Genel Kurulu Kararı'na konu teşkil eden olayda ise; davacının gebelik takibi özel bir Hastane hekimi tarafından yürütülmüş, doğacak çocuğun sağlıklı olacağı bildirilmesine rağmen, davacı ellleri ve ayakları anomalili bir çocuk dünyaya getirmiştir. Bunun sonucu eşler kendileri ve doğan çocukları adına manevi tazminat, çocuğun geçireceği ameliyatlar, tedavi masraflar ve ömür boyu uğrayacağı iş gücü kaybı nedeniyle kendileri ve çocukları adına tazminat taleplerinde bulunmuşlardır. İlk Derece Mahkemesi ve Yargıtay tarafından davacıların maddi ve manevi tazminat talepleri kabul edilmiştir.

Her 2 Karar'da da istenmeden dünyaya gelen bir çocuk söz konusu olup, Eşler, Hekimler tarafından gebelik takibi esnasında yapılan tetkik ve muayeneler sonucu doğacak çocuğun sağlıklı olduğu yönünde yanlış bilgilendirilmişlerdir. (Her iki dava konusu olayda da, çocuktaki anomalilere hekim kusurunun sebep olup olmadığı tartışılmamıştır.) Hekimin yükümlülük ihlali, gebelik takibi esnasında özensiz davranıp, doğacak çocuktaki anomalilerin tespit edilememesi ve bu nedenle gebe kadın ve eşinin doğacak çocuğun sağlıklı olduğu yönünde yanlış bilgi verilmesi şeklinde ortaya çıkmıştır. Söz konusu Kararlar'dan anlaşılacağı üzere; İlk Derece Mahkemeleri ve Yargıtay tazminat taleplerini “sözleşmenin ihlaline ve hekimlerin gebelik takibindeki kusuruna” dayandırmıştır.

OKUMA ÖNERİLERİM;
Meryem Türkan Işık; “Gebelik Sürecinde Tıbbi Aydınlatma”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, (Tez Danışmanı: Prof. Dr. İlhan Tuncer), Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı, Adana, 2010.

Doç. Dr. Zarife Şenocak; “İstenmeden Dünyaya Gelen Özürlü Çocuk ve Tazminat”, Turhan Kitabevi, Ankara, 2009.

Yrd. Doç. Dr. Yusuf Büyükay; “İstenmeden Dünyaya Gelen Çocukların Bakım Eğitim ve Tedavi Giderlerinin Tazmin Edilmesi Sorunu”, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2006.

Tülay Aydın; “Kişilik Haklarının Doğum Öncesinde Korunması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, (Tez Danışmanı: Prof. Dr. Rona Serozan), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, İstanbul, 2006.