Kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra özel sektör çalışanlarını da kapsayan genelge kapsamında çalışanların uğradığı psikolojik taciz olaylarını izlemek, değerlendirmek ve önleyici politikalar üretmek üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bünyesinde Devlet Personel Başkanlığı, sivil toplum kuruluşları ve ilgili tarafların katılımıyla “Psikolojik Tacizle Mücadele Kurulu” kurulacağı ifade edilmektedir.
Genelgede denetim elemanlarının psikolojik taciz – mobbing şikayetlerini inleyerek en kısa sürede sonuçlandıracakları da genelgede ifade edilmektedir.
Günümüz iş dünyasında zaman zaman çalışanların gerek kamu personeli gerekse özel sektör çalışanlarının mobbinge maruz kaldıkları ve bu durum nedeniyle birçok mağduriyet yaşadıkları tartışılmaz bir gerçektir. Yayımlanan genelge gerek kamuda gerekse özel sektörde yaşanan psikolojik taciz vakalarının çözümüne yönelik önemli bir genelgedir ve devlet tarafından mobbing’in kabul edildiği ve çözüm yollarının arandığı anlamına gelmektedir.
Memurlar ve kamu personeli açısından bakıldığında amir ve meslektaşlar tarafından zaman zaman bilerek ve bilmeyerek uygulanan psikolojik taciz olaylarının önlenmesine yönelik önemli bir adım olduğunu değerlendirmekteyiz, ilgili genelgenin ekstra yasal düzenlemelerle de desteklenmesi ve kamu personeli açısından mobbing eylemini gerçekleştirenler açısından caydırıcı somut yaptırımlar getirilerek psikolojik taciz vakalarının baştan önlemeye çalışılması yaklaşımı doğru olacaktır.Bir mahkeme kararında ilk defa mobbing kelimesine yer verildi. Mobbing olarak adlandırılan iş yerinde psikolojik taciz, işyerinde bireylere üstleri, eşit düzeyde çalışanlar ya da astları tarafından sistematik biçimde uygulanan her tür kötü muamele, tehdit, şiddet aşağılama gibi davranışları içeriyor. Dünyada son otuz yıldır gündemde olan ve hukuki düzenlemeleri yapılmış olan iş yerinde psikolojik taciz ülkemizde daha yeni yeni dile getirilmeye başlandı.Çalışanlar diğer güçlüklerin yanında böylesine tacizlere de maruz kalıyorlar. Çok sık karşılaşılan bu durumun adını koyamayan çalışanlar hep “benim ile uğraşıyor” veya “bana kafayı taktı” gibi cümleler ile içerisinde bulundukları hali ifade etmeye çalışıyorlar. İşyerindeki psikolojik taciz çalışanların sağlığını etkiliyor. Depresyona girmelerine hatta intihar etmelerine sebep olabiliyor. Çalışanın ailesi de aynı şekilde etkileniyor. Bu durum iş verimini de etkiliyor. Hem işveren hem de ülke ekonomisi büyük kayıplara uğruyor.
Bu önemli konu hakkında BİLKA (Bilge Kadın Araştırma Merkezi) “İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) Raporu” ve konu ile ilgili bir afiş hazırladı. Bu rapor ve afişe www.bilka.org.tr adresinden ulaşılabiliyor. Konuyu tüm yönleri ile ortaya koyan rapor idari merciler ile kamuoyunu aydınlatıp çözüm geliştirmede katkı sağlayacak bir mahiyet arz ediyor. Getirilen zengin çözüm tekliflerinden bir kısmına göre;
• Öncelik ile yabancı kökenli “mobbing” kelimesi yerine konuyu aynı kapsam içerisinde ifade edebilecek bir Türkçe kelime bulunmalıdır.
• İşyerinde psikolojik tacizin (mobbing) kapsam ve sınırları açık ve net olarak belirlenmeli ve bu yöndeki ihlaller ceza hukuku kapsamında suç olarak tanımlanmalıdır. İnsan ve toplum hayatını olumsuz yönde etkileyen, çalışanları aileleri ile birlikte bunalıma sürükleyip sağlıklarından ve kazançlarından eden böylesi bir fiilin Ceza Kanunumuzda yer almaması büyük bir eksikliktir.
• Mobbinge uğrayan kişilerin uğradıkları maddi ve manevi zararların giderilmesi yönünde de ilgili kanunlarda gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. İş ve çalışma hukuku kapsamında mobbinge uğrayan çalışana derhal fesih hakkı ile birlikte diğer tazminatlardan hariç olmak üzere cezai şart mahiyetinde caydırıcı bir “mobbing tazminatı” ödenmesi konusunda ilgili kanunlarda düzenlemeler yapılmalıdır.
• Din hürriyeti, ibadet hürriyeti başta olmak üzere kişinin dininin gereklerini yerine getirebilmesini de kapsar. İşe alırken sadece dini yönden ayrımcılık yapılmaması yetmez, işe aldıktan sonra kişilere dininin icaplarını yerine getirebileceği imkânlarında sağlanması gerekir. Buna aykırı davranışlar mobbing kapsamında değerlendirilir. Mevzuatta bu yöndeki eksiklikler de giderilmelidir.
. Çalışanların ve ailelerinin çektiği eziyete, ülkenin ve işverenlerin ekonomik kayıplarına son verebilmek için bu konunun -raporda gösterilen çözüm tekliflerine de uygun olarak- acilen çözüme kavuşturulması büyük önem arz etmektedir.