İstanbul Barosu Komisyon görevim sırasında Baro Başkanımızın isteği üzerine, Avrupa ve Amerika'daki avukatlık mesleğine giriş uygulamalarını araştırdım. Bununla ilgili olarak hazırladığım geniş kapsamlı raporu geçen yıl baro yönetimine sundum.

Yaptığım araştırmaya göre, neredeyse tüm Avrupa ülkelerinde avukatlığa giriş için uzun staj süresi ve sınav uygulaması mevcut. Birçok ülkede bölge barolarının ayrıca kendi sınavları var. Mesela Avusturya'da avukatlık stajı süresi 8 yıl ve bu süre sonunda sınav var. Yani 8 yıl staj yapan bir avukat adayı, sınavda başarısız olursa avukat sıfatını kazanamıyor. Ama tüm bu külferlerin sonunda sözkonusu ülkelerde avukatların prestiji çok üst düzeyde. Bazı ülkelerde avukatlar hakimlik bile yapabiliyor. Yani, yargılamanın diğer sujeleri olan hakimler kadar prestijleri var. Tabi buna bağlı olarak gelirleri de çok yüksek.

Sınav sistemine aktif görev yapan avukatlar da dahil tabi. Mesela 3 yılda bir mevcut avukatlara da seviye sınavları yapan ülkeler var. Ama bunların karşılığında o ülkelerde avukatlar gerçekten ayrıcalıklı ve saygıdeğer bir meslek grubu.

Bizde malesef mesleğe yeni başlayacak olan arkadaşlar belki de kendilerini kurtarma kaygısıyla sınava karşı çıkıyor. Oysa bu tavrın aslında kendilerine zarar verdiğinin farkında değiller. Hukuk fakültesini biteren herkesin avukat olduğu bir sistemde neticede asgari ücrete yakın bedellerle "avukatlık" yapmaya çalışılıyor.

Netice baktığımızda, Yargıda çok önemli değişiklikler yapılıyor. Temel kanunlar değişiyor, İstinaf sistemi geliyor. Bunlar tartışılsa da reform sayılabilir. Fakat, kimse avukatlığın da ıslah edilmesi gerektiğinini farkında değil. Sonuçta avukat da yargılamanın sujelerinden biri olduğuna göre, bu konuda da adımlar atılmasının zamanı çoktan geldi ve geçiyor bile.

Radikal düzenlemeler yapılmadan ve kararlılık göstermeden ülkemizdeki avukatlığı asla ıslah edemeyiz...