Karı kelimesi, gerek kanunda yer aldığı gerekse toplumda kullanıldığı biçimiyle evli kadını çağrıştırmaktadır.

Kadın kelimesi ise, TDK’de erişkin dişi insan, erkek veya adam karşıtı olarak tanımlanmaktadır. Şu halde evlenmiş kadınları ifade etmek için yalnızca kadın kelimesini kullanmamız isabetli olmayacaktır. Zira kadın kelimesi genel anlamda kullanılan bir sözcüktür.

Evli kadını ifade etmek için kullanabileceğimiz bir diğer kavram olan eş kelimesi ise daha çok arkadaş, ortak (özellikle de okey, briç vs. gibi oyunlarda) anlamlarında kullanılmaktadır. Bu kelime aynı zamanda birlikte yaşayan hayvanlardan her birinin bir diğerine göre durumunu da ifade etmektedir.

Eğer ki kullanılan kelimenin kulağa hoş gelmesini savunuyor, anlamının çok da önemli olmadığını düşünüyor isek; evli kadınları ifade etmek için eş kelimesini kullanabiliriz. Ancak, genel olarak kadınlara karı kelimesi ile hitap etmek ne kadar yanlış ise evli olan kadınları ifade etmek için eş kelimesinin kullanılması da o kadar yanlış olacaktır.

Kanaatimce; evli olan kadını belirtmek için kanunun yahut nikâh memurunun, karı kelimesini kullanması yadırganacak bir şey değildir. Aynı şekilde evli olan bir çiftteki kocanın evlendiği kadına: karım, karıcığım, vs… şeklinde hitap etmesi de yanlış bir kullanım olmayacaktır. Ancak, genel olarak kadınları ifade etmek için karı kelimesinin kullanılması ‘anlam’ bakımından doğru olmayacaktır. Sadece anlam bakımından değil insanlar arası iletişim bakımından da isabetli olmayan bir kelime tercihi olacaktır. Zaten karı kelimesinin yadırganmasının en büyük nedeni de, bazı kesimlerin karı kelimesine yüklediği anlam ve yine aynı kesimlerin yükledikleri anlama uygun olarak bu kelimeyi yanlış kullanmalarıdır.

Bir kelimenin dilden silinmesi bu kadar kolay olmamalı kanımca. Esassız dayanaklar yahut söyleniş itibariyle kaba gibi gerekçeler ileri sürerek bir kelimeyi kullanımdan kaldıramayız. Son olarak karı, kadın, eş, kelimelerinin cümle içerisinde kullanımlarına birer örnek vermek gerekirse:

(… dairesinin bana verdiği yetkiye dayanarak sizi karı koca ilan ediyorum.)

(8 Mart Dünya Kadınlar gününün, kutlamadan ziyade anma günü olduğunu unutmayalım. (Işıl Yılmaz’dan alıntı) )

(TDK’den: “Güvercin eşini arıyor.”)

Not: Yukarıda yazdıklarımın hilafına evli kadınları ifade etmek için eş kelimesini sıklıkla kullanırdım; ancak bu konu sayesinde şu kanaate sahip oldum ki anlam bakımından karı kelimesi, eş kelimesinden daha isabetli bir tercih olacaktır.

Saygılarımla.