T.C.
YARGITAY
19. HUKUK DAİRESİ
E. 2009/9554
K. 2009/12029
T. 21.12.2009
• ÇEKTE BANKANIN SORUMLU OLDUĞU MİKTAR ( İbraz Edenin Talebine ve Çek Aslını Bankaya Teslim Etmesi Şartına Bağlı Olduğu - Takas Odaları Aracılığı İle İbraz Edilmiş Çekler İçin Ödeme Yapılamayacağı )
• TAKAS ODALARI ARACILIĞI İLE İBRAZ EDİLEN ÇEKLER ( Bankaların Sorumluluk Miktarı Dahil Kısmi Ödeme Yapılamayacağı/3167 S.K. Md. 10'da Belirlenen - İbraz Edenin Talebine ve Çek Aslını Bankaya Teslim Etmesi Şartına Bağlı Olduğu )
• KARŞILIKSIZ ÇEK ( Bankanın Sorumlu Olduğu Miktar/İbraz Edenin Talebine ve Çek Aslını Bankaya Teslim Etmesi Şartına Bağlı Olduğu - Takas Odaları Aracılığı İle İbraz Edilmiş Çeklerde Sorumluluğunun Bulunmadığı )
3167-1/m. 6/son, 10
ÖZET : Mahkemece, davacı hamilin 3167 sayılı Yasanın 10. maddesinde gösterilen asgari sorumluluk tutarını tahsil için takip yapmasında engel olmadığı, çekin takasa verilmesinin de davalı bankanın sorumluluğunu engellemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne, davalının itirazının iptaliyle icra takibinin devamına, inkar tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına kesin olarak karar verilmiştir.

Dava tarihinde yürürlükte bulunan 3167 S.K. 6/son maddesi "Takas odaları aracılığı ile ibraz edilmiş çekler için 10. maddede belirlenen sorumluluk miktarı dahil kısmi ödeme yapılamaz..." hükmünü içermektedir. Bu durumda mahkemece anılan yasa hükmü gözetilmeden hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir.

DAVA : Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin hamili olduğu çekin bankaya ibrazında karşılığının çıkmadığının tespit edildiğini, bankadan sorumlu olduğu miktarı alma hakkının bulunup bulunmadığını bilmediğini, çekin bankaya ibrazının aynı zamanda sorumlu olduğu tutarın ödenmesi talebini de içerdiğini, davalının müvekkiline bu hakkını hatırlatmadığını beyanla bankanın 3167 sayılı Yasanın l0. maddesi uyarınca sorumlu olduğu miktarın tahsili için icra takibine giriştiklerini ileri sürerek takibe yapılan itirazın iptalini talep ve dava etmiştir.

Davalı banka vekili, 3167 sayılı Yasanın 10. maddesindeki yükümlülüğün ibraz edenin talebine ve çek aslını bankaya teslim etmesi şartına bağlı olduğunu, takibe çek aslı ibraz edilmeden başlanıldığını, çek üzerindeki imzanın keşideciye ait olup olmadığını kontrol imkanı bulunmadığını, davacının yasal yükümlülüğünü yerine getirmediğini belirtmiş, ayrıca davacının davadan sonra asgari tutarın ödenmesi için başvurmuşsa da vekaletnamesinde bankadan asgari tutarı alma yetkisi olmadığından ödeme yapılamadığını beyanla davanın reddini istemiştir.

Mahkemece dosya kapsamına göre, davacı hamilin 3167 sayılı Yasanın 10. maddesinde gösterilen asgari sorumluluk tutarını tahsil için takip yapmasında engel olmadığı, çekin takasa verilmesinin de davalı bankanın sorumluluğunu engellemeyeceği gerekçesiyle davanın kabulüne, davalının itirazının iptaliyle icra takibinin devamına, inkar tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına kesin olarak karar verilmiş, hüküm davalı bankanın talebi, Adalet Bakanlığının ilgili yazısı üzerine, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca HUMK.nun 427/6. maddesi uyarınca Kanun yararına bozulması istemiyle temyiz edilmiştir.

Dava tarihinde yürürlükte bulunan 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkındaki Kanunun 6/son maddesi "Takas odaları aracılığı ile ibraz edilmiş çekler için 10. maddede belirlenen sorumluluk miktarı dahil kısmi ödeme yapılamaz..." hükmünü içermektedir. Bu durumda mahkemece anılan yasa hükmü gözetilmeden aksi düşüncelerle yazılı şekilde hüküm kurulmasında isabet görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 12/10/2009 gün 2009/255161 sayılı Kanun yararına bozma talebinin kabulü ile HUMK.nun 427/7 maddesi gereğince hükmün, hukuki sonuçları kalkmamak koşulu ile Kanun yararına BOZULMASINA, aynı yasanın 427/son maddesi uyarınca kararın bir örneğinin Resmî Gazete’de yayımlanmak üzere Adalet Bakanlığına gönderilmesi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına verilmesine, 21.12.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

yarx