Eksik harcın tamamlanması için süre isteyin.

T.C.
YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/10626
K. 2005/4592
T. 28.4.2005
• TAZMİNAT DAVASI ( Davalının Sebebiyet Verdiği Orman Yangını Nedeniyle Uğranılan Zararın Tazmini İstemi Nedeniyle )
• ISLAH ( Bu da Bir Yargı İşlemi Olup Harca Tabi Olması-Alınacak Harçlar Ödenmeden İşlem Yapılamaması )
• EKSİK HARÇ ( Harcın Eksik Alınması veya Hiç Alınmaması Durumunda ise İlgilisine Bu Yönde Süre Tanınması ve Sonucuna Göre İşlem Yapılmasının Gerekmesi )
• FAİZ TALEBİ ( Dava Dilekçesinde Bir Kalem için Faiz İstenmesine Rağmen Daha Sonra Verilen Islah Dilekçesiyle Tüm Tazminata Olay Tarihinden İtibaren Faiz İstenmiş Olması Ancak Verilen Islah Dilekçesi Üzerinden Harç Alınmamış Olması )
1086/m.83
492/m.2,30,32,127
ÖZET : Ancak ıslah da bir yargı işlemi olup ; harca tabidir. ( 492 sayılı Yasa m.2 ). Diğer yandan, alınacak harçlar ödenmeden işlem yapılamaz. ( 492 sayılı Yasa m.32, m.127 ). Harcın eksik alınması veya hiç alınmaması durumunda ise, ilgilisine bu yönde süre tanınması ve sonucuna göre işlem yapılması gerekir.

DAVA : Davacı Orman Genel Müdürlüğü temsilcisi Ferat Sevi tarafından, davalı Yıldırım Çakıcı aleyhine 8.9.2003 gününde verilen dilekçe ile davalının sebebiyet verdiği orman yangını nedeniyle uğranılan zararın tazmininin istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen 2.6.2004 günlü kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı Yıldırım Çakıcı vekili ile davacı temsilcisi taraflarından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü:

KARAR : 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasaya uygun gerektirici nedenlere, özellikle delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının tüm, davacının ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları reddedilmelidir.

2- Davacının diğer temyiz itirazlarına gelince; dava, davalının neden olduğu orman yangını sonucu uğranılan zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Dava dilekçesinde, fidan zararı ve ağaçlandırma masrafından oluşan istem kalemlerinden sadece fidan maliyet bedeli için faiz istenmiştir. Yargılama aşamasında ise davacı, 29.1.2004 tarihli dilekçesi ile dava dilekçesinde istenen tüm tazminata, olay tarihinden itibaren faiz yürütülmesi isteminde bulunarak davasını ıslah etmiştir. Bu dilekçe karşı tarafa tebliğ edilmiş, ancak harç alınmamıştır. Bu durumda davacının, dava dilekçesinde ağaçlandırma gideri için faiz isteminde bulunmadığı; ancak, daha sonra verdiği ıslah dilekçesi ile bu kalem için de faiz istediği anlaşılmaktadır. Mahkemece, bu ıslah dilekçesi üzerinden harç alınmadığı, yargılamaya devam edilerek hüküm oluşturulduğu ve sadece belirlenen fidan maliyeti yönünden faize karar verildiği görülmektedir. Ancak ıslah da bir yargı işlemi olup ; harca tabidir. ( 492 sayılı Yasa m.2 ). Diğer yandan, alınacak harçlar ödenmeden işlem yapılamaz. ( 492 sayılı Yasa m.32, m.127 ). Harcın eksik alınması veya hiç alınmaması durumunda ise, ilgilisine bu yönde süre tanınması ve sonucuna göre işlem yapılması gerekir. ( 492 sayılı Yasa m.30 ).Şu durumda, mahkemece yukarıda yazılı biçimde işlem yapılması ve harcının tamamlanması halinde ağaçlandırma giderinden kaynaklanan tazminata da faiz yürütülmesi gerekir. Karar bu bakımdan yerinde görülmemiş ve bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda ( 2 ) nolu bentte gösterilen nedenle davacı yararına BOZULMASINA, davacının diğer ve davalının tüm temyiz itirazlarının ilk bentte gösterilen nedenlerle reddine ve temyiz eden davacıdan peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 28.4.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

yarx
T.C.
YARGITAY
1. HUKUK DAİRESİ
E. 1993/9626
K. 1994/10949
T. 22.9.1994
• HARCIN ALINMASI ( Re'sen Gözetilmesi )
• EKSİK HARCIN TAMAMLANMASI ( Mahkemece Re'sen Gözetilmesi )
• HARCIN EKSİK YATIRILMASI ( Müteakip İşlemlere Geçilemeyeceği )
492/m.16,30,32
ÖZET : Harcın alınması veya tamamlanması re`sen gözetilir. Bu harçlar ödenmedikçe sonraki işlemler yapılamaz.

DAVA: Davacı tarafından, davalı aleyhine açılan davada; mahkemece verilen karar süresinde temyiz edilmekle; dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR: Dava, 2.500.000.- TL. değer gösterilerek açılmış ve bu değer üzerinden hükme bağlanmıştır. Ne var ki davalı cevap layihasında değere açıkça karşı koymuştur.

Bilindiği gibi; Harçlar Yasası, harcın alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış, bu yönün mahkemece kendiliğinden re`sen gözetilmesi gerekeceğini hükme bağlamıştır. Anılan Yasanın buyurucu nitelikteki 32. maddesinde de, yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe, müteakip işlemlerin yapılamayacağı öngörülmüştür.

O halde, çekişme konusu ( hakkın ) taşınmaz malın gerçek değerinin belirlenmesi ve belirlenecek değer üzerinden noksan harcın tamamlatılması ve ondan sonra işin esasının incelenerek sonuca bağlanması gerekirken, noksan harç tamamlatılmadan davaya bakılarak yazılı biçimde hüküm kurulması doğru değildir.

SONUÇ : Davalıların temyiz itirazı yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenden ötürü, HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 22.9.1994 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

yarx