yani bu durumda davacı davasını ispat edemezse ve karşı tarafın defterlerine de dayanmamışsa hakimin kendini davacı yerine koyarak davayı bizzat davacı lehine olarak ispat etmeye çalışması hukuk mantığıyla bağdaşmıyor. bu konuda humk.75.maddede şöyle bir hüküm var: "Kanunun tayin eylediği istisnalardan başka hallerde hakim iki taraftan birinin söylemediği şeyi veya iddia sebeplerini re'sen nazarı dikkate alamaz ve onları hatırlatabilecek hallerde dahi bulunamaz.
Ancak müphem ve mütenakız gördüğü iddia veya sebepler hakkında izahat istiyebilir.
Hakim davanın her safhasında iki tarafın iddiaları hududu dahilinde olmak üzere kendilerini istima ve lazım olan delillerin ibraz ve ikamesini emredebilir."