T.C.
DANIŞTAY
11. DAİRE
E. 2003/1320
K. 2003/4735
T. 7.11.2003
• EMEKLİ SANDIĞINDAN YETİM AYLIĞI ALMAKTAYKEN SSK'DAN EMEKLİ OLAN DAVACI ( Emekli Sandığı'nın Sağlık Hizmetlerinden Yararlandırılma Talebi )
• SSK'DAN EMEKLİ OLUP EMEKLİ SANDIĞI'NDAN DA YETİM AYLIĞI ALMAKTA OLAN DAVACI ( Emekli Sandığı'nın Sağlık Hizmetlerinden Yararlandırılması Gereği )
• SAĞLIK HİZMETLERİNDEN YARARLANDIRILMA TALEBİ ( Emekli Sandığı'ndan Yetim Aylığı Almakta Olan Davacının SSK'dan da Emekli Olması )
• YETİM AYLIĞI ALMAKTA OLDUĞU EMEKLİ SANDIĞI'NIN SAĞLIK HİZMETLERİNDEN YARARLANDIRILMA TALEBİ ( SSK'dan Yaşlılık Aylığı Alan Davacının )
5434/m.67,Geç.139
ÖZET : Emekli Sandığından yetim aylığı alan davacının, Sosyal Sigortalar Kurumu'ndan yaşlılık aylığı alması halinde bu durumun, Emekli Sandığı sağlık hizmetlerinden yararlanmaya engel olacağı yolunda bir düzenlemeye yer verilmediğinden sandıktan yetim aylığı almakta olan bu durumdaki bir kişinin bu kurumun tedavi ve sağlık yardımlarından da yararlanacağı anılan düzenleme gereği olmaktadır. Bu maddi ve hukuki durum karşısında; Emekli Sandığından babasından dolayı yetim aylığı alan davacının sağlık karnesi verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlem mevzuata aykırı olup anılan işlemin iptali gerekirken davanın reddi yolundaki kararda hukuki isabet görülmemiştir.

İstemin Özeti: Sosyal Sigortalar Kurumundan yaşlılık aylığı alan davacının yetim aylığı aldığı babasından dolayı Emekli sandığı sağlık karnesi verilmemesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açtığı davada; Ankara 11. İdare Mahkemesi 17.1.2003 günlü ve E: 2002/120, K: 2003/36 sayılı kararıyla; 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun Geçici 139. maddesi ile 8.9.1999 tarih ve 23810 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 1.1.2000 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı Kanunun 25. maddesinin 2. fıkrası hükümleri uyarınca davacının Sosyal Sigortalar Kurumu emeklisi olması nedeniyle Sosyal Sigortalar Kurumunun sağlık hizmetlerinden yararlandırılması gerektiği, babasından dolayı Emekli Sandığı sağlık yardımından yararlandırılmasına yasal olanak bulunmadığı gerekçesiyle davayı reddetmiştir. Davacı tarafından mahkeme kararının yasaya aykırı olduğu ileri sürülerek bozulması istenilmektedir.

Savunmanın Özeti: İsteminin reddi gerektiği yolundadır.

Danıştay Tetkik Hakimi Fatma Özlü'nün Düşüncesi: Uyuşmazlık, Sosyal Sigortalar Kurumundan yaşlılık aylığı alan davacının yetim aylığı aldığı babasından dolayı Emekli Sandığı sağlık karnesi verilmemesine ilişkin işlemden kaynaklanmıştır.

5434 sayılı Yasanın Geçici 139. maddesinde Sandık tarafından emekli, adi malullük ve vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanların ve bunların 5434 sayılı Yasanın 67. maddesinde belirtilen kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin, dul ve yetim aylığı alanların kanunla düzenlenecek genel sağlık sigortası kapsamına alınacakları tarihe kadar, hastalanmaları halinde resmi sağlık kuruluşlarında tüzükle belirlenecek usul ve esaslara göre muayene ve tedavi ettirilecekleri kurala bağlanmış, bu maddenin 8. fıkrasında 4447 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikle de, özel kanunları gereğince sağlık yardımından faydalananlar ile Sandıktan emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı alanların diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi görevlerde çalışan veya bu kuruluşlardan aylık alan eşleri ve Sandıktan dul aylığı alanlardan diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi görevlerde çalışan veya bu kuruluşlardan yaşlılık veya malullük aylığı alanların bu madde hükmünden yararlanamayacakları, isteğe bağlı sağlık sigortasından yararlananlar hakkında bu hükmün uygulanmayacağı kuralına yer verilmiştir.

Yukarıda belirtilen Yasa hükmünde Sandıktan yetim aylığı alanların sağlık yardımlarından yararlandırılmayacağı öngörülmediğinden davayı reddeden idare mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenle temyiz isteminin kabul edilerek idare mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

Danıştay Savcısı Sadri Bozkurt'un Düşüncesi: Uyuşmazlık; SSK dan yaşlılık aylığı alan davacının, babasından dolayı Emekli Sandığından yetim aylığı aldığından bahisle emekli sandığının sağlık yardımından yararlandırılması yolundaki isteminin reddine ilişkin işlemin iptali isteğiyle açılan davayı reddeden idare mahkemesi kararının bozulması isteğinden ibarettir.

5434 sayılı Kanununun Geçici Madde 139'da ""T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünden Dul ve Yetim aylığı alanların hastalanmaları halinde emekli sandığınca muayene ve tedavilerinin yaptırılacağı"", bu maddenin 4447 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle yapılan değişiklikle ""Sandıktan emekli, adi veya vazife malulü aylığı alanların diğer sosyal güvenlik kurumuna tabi görevlerde çalışan veya bu kuruluşlardan aylık alan eşleri ve sandıktan dul aylığı alanlardan diğer sosyal güvenlik kuruluşlarına tabi görevlerde çalışan veya bu kuruluşlardan yaşlılık veya malûllük aylığı alanların bu madde hükmünden yararlanamayacağı"" hükme bağlanmıştır.

Dava dosyasının incelenmesi sonucunda; Davacının SSK.dan yaşlılık aylığı aldığı gibi aynı zamanda babasından dolayı emekli sandığından yetim aylığı aldığı, sandıktan yetim aylığı alması nedeniyle sağlık yardımından da yararlandırılması yolundaki talebinin emekli sandığınca reddine ilişkin işlemine iptali istemiyle açılan davanın idare mahkemesince reddedildiği anlaşılmıştır.

Bu durumda; 5434 sayılı Kanunun Geçici Madde 139 hükmü ve 4447 sayılı Kanunun 25 inci maddesiyle Geçici Madde 139 da yapılan değişiklik sonucunda sandıktan dul aylığı alanların ve sandıktan emekli, adi veya vazife malûllüğü aylığı alanların eşlerinin sağlık yardımının kapsam dışına çıkartıldığı, değişikliğin sandıktan yetim aylığı alanları kapsamadığı anlaşıldığından aksine verilen idare mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Yukarıda yazılan nedenlerle; yerinde görülen davacı temyiz isteminin kabul edilerek temyiz konusu idare mahkemesi kararının bozulmasının uygun olacağı düşünülmüştür.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Hüküm veren Danıştay Onbirinci Dairesince dosya tekemmül ettiğinden Dairemizin 8.10.2003 günlü ve E: 2003/1320 sayılı idare mahkemesince verilen kararın ve dava konusu işlemin yürütülmesinin durdurulmasına ilişkin kararının davalı idarece kaldırılması istemi hakkında karar verilmeksizin işin gereği görüşüldü:

Dava; Sosyal Sigortalar Kurumundan yaşlılık aylığı alan davacının yetim aylığı aldığı babasından dolayı Emekli Sandığı sağlık karnesi verilmesi yolundaki başvurusunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

5434 sayılı Yasanın Geçici 139. maddesinde; Sandık tarafından emekli, adi malullük ve vazife malullüğü aylığı bağlanmış olanların ve bunların 5434 sayılı Yasanın 67. maddesinde belirtilen kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin, dul ve yetim aylığı alanların kanunla düzenlenecek genel sağlık sigortası kapsamına alınacakları tarihe kadar, hastalanmaları halinde resmi sağlık kuruluşlarında tüzükle belirlenecek usul ve esaslara göre muayene ve tedavi ettirilecekleri kurala bağlanmış, bu maddenin 8. fıkrasında 4447 sayılı Yasa ile yapılan değişiklikle de, özel kanunları gereğince sağlık yardımından faydalananlar ile Sandıktan emekli, adi malullük veya vazife malullüğü aylığı alanların diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi görevlerde çalışan veya bu kuruluşlardan aylık alan eşleri ve Sandıktan dul aylığı alanlardan diğer sosyal güvenlik kurumlarına tabi görevlerde çalışan veya bu kuruluşlardan yaşlılık veya malullük aylığı alanların bu madde hükmünden yararlanamayacakları, isteğe bağlı sağlık sigortasından yararlananlar hakkında bu hükmün uygulanmayacağı kuralına yer verilmiştir.

Anılan maddenin bütününde sandıktan yetim aylığı alan kişinin, bir başka sosyal güvenlik kuruluşundan emekli aylığı alması halinde bu durumun, Emekli Sandığı sağlık hizmetlerinden yararlanmaya engel olacağı yolunda bir düzenlemeye yer verilmediğinden sandıktan yetim aylığı almakta olan bu durumdaki bir kişinin bu kurumun tedavi ve sağlık yardımlarından da yararlanacağı anılan düzenleme gereği olmaktadır.

Bu maddi ve hukuki durum karşısında; Emekli Sandığından babasından dolayı yetim aylığı alan davacının sağlık karnesi verilmesi istemiyle yaptığı başvurunun reddine ilişkin işlem mevzuata aykırı olup anılan işlemin iptali gerekirken davanın reddi yolundaki kararda hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne Ankara 11. İdare Mahkemesinin 17.1.2003 günlü ve E: 2002/120, K: 2003/36 sayılı kararının bozulmasına, yargılama giderlerinin bozma kararı üzerine yeniden verilecek kararda gözönünde bulundurulmasına 7.11.2003 gününde oybirliği ile karar verildi.