YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ

Tarih : 31.01.2005
Esas No : 2004/3899
Karar No : 2005/443


1086 - HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU (HUMK) 9 / 19

ÖZET : DAVA, DAVALI SİGORTA ŞİRKETİNE KASKO SİGORTA POLİÇESİ İLE SİGORTALI ARAÇTA OLUŞAN HASARIN TAHSİLİ İSTEMİNE İLİŞKİNDİR. HUMK.NUN 19 NCU MADDE HÜKMÜNDE, RİZİKONUN MEYDANA GELDİĞİ YER MAHKEMESİ DE YETKİLİ MAHKEME OLARAK KABUL EDİLMİŞ, SİGORTA SÖZLEŞMELERİNE AKSİNE KONULAN ŞARTLARIN GEÇERSİZ OLACAĞI KESİN BİR ŞEKİLDE BELİRLENMİŞ BULUNMAKTADIR.
SOMUT OLAYDA, DAVA, ZONGULDAK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NDE AÇILMIŞ OLUP, POLİÇEYİ DÜZENLEYEN ACENTANIN İKAMETGAHININ BULUNDUĞU YER İLE KAZA YERİ İTİBARİYLE DAVACI TARAF, SEÇİMLİK HAKKINI DOĞRU KULLANMIŞTIR. BU İTİBARLA, DAVALI VEKİLİNİN SADECE HUMK.NUN 9 NCU MADDESİNE DAYALI YETKİ İTİRAZI İSABETLİ DEĞİLDİR.

DAVA : Taraflar arasında görülen davada Zonguldak Asliye 2. Hukuk Mahkemesi'nce verilen 30.12.2003 tarih ve 2003/509-2003/83 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Salih Çelik tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin davalı sigorta şirketine kasko poliçesiyle sigortalı aracı hasarlandığı halde, tazminat ödenmediğini ileri sürerek, 25.000.000.000 liranın faiziyle tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, sünesinde yetki itirazında bulunarak, müvekkilinin ikametgahının bulunduğu yer itibariyle, İstanbul Mahkemeleri'nin yetkili olduğunu savunmuştur.

Mahkemece, dosya kapsamına göre, yetki itirazının kabulü ile yetkisizlik kararı verilmiştir.

Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.

Dava, davalı sigorta şirketine Kasko Sigorta Poliçesi ile sigortalı araçta oluşan hasarın tahsili istemine ilişkindir.

Bu tür sözleşmeye dayalı davalarda da genel yetkili mahkeme, HUMK.nun 9/1 nci maddesi uyarınca davalının ikametgahı mahkemesi ise de, Kasko Sigortası Genel Şartları'nın C.8 nci maddesi hükmünde, sigortacı aleyhine açılacak bu tür davada, davalı sigortacının merkezinin veya sigorta sözleşmesini yapan yetkili acentanın ikametgahının bulunduğu veya rizikonun meydana geldiği yer mahkemesi de yetkili mahkeme olarak kabul edilmiştir. HUMK.nun 19 ncu madde hükmünde de, rizikonun meydana geldiği yer mahkemesi de yetkili mahkeme olarak kabul edilmiş, sigorta sözleşmelerine aksine konulan şartların geçersiz olacağı kesin bir şekilde belirlenmiş bulunmaktadır. Bu hükmün konuluş nedeni, ekonomik yönden güçlü bulunan sigorta şirketlerine karşı kişileri korumaktır. Bu maddedeki yetki kuralı kamu düzenine ilişkin olup, ancak kesin olmayan nitelikte yetki kurallarındandır.

Somut olayda, dava, Zonguldak Asliye Hukuk Mahkemesi'nde açılmış olup, poliçeyi düzenleyen acentanın ikametgahının bulunduğu yer ile kaza yeri itibariyle davacı taraf, seçimlik hakkını doğru kullanmıştır. Bu itibarla, davalı vekilinin sadece HUMK.nun 9 ncu maddesine dayalı yetki itirazı isabetli değildir.

Bu durumda, mahkemece, yetki itirazının reddi ile işin esasına girilmesi, taraf delileri toplanarak, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yasa ve sözleşme hükümleriyle getirilen alternatif yetki kuralları ve bunların özelliği gözden kaçırılarak, yazılı gerekçelerle yetki itirazının kabulü ile yetkisizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenle, davacı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile kararın, davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz edene iadesine, 31.01.2005 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.