Mesajı Okuyun
Old 03-08-2007, 11:56   #19
Av. Dr. V. SEVEN

 
Varsayılan

TTK m. 690’na göre, “Bononun mahiyetine aykırı düşmedikçe poliçelerin… ….kanunlar ihtilafına dair (678 - 687) inci maddeler hükümleri bonolar hakkında da caridir.

Madde 681 - Müracaat haklarının kullanılması için riayeti gereken müddetler, bütün poliçe borçluları hakkında poliçenin keşide edildiği yerde (Bonolarda Tanzim Yeri) cari olan mevzuata göre tayin olunur.

Madde 686 - Bir poliçe hamilinin, senedin keşidesine sebep olan alacağı iktisabedip etmiyeceğini; senedin keşide edildiği (Bonolarda Tanzim Yeri) yerdeki kanun tayin eder.

Birden fazla keşide (Tanzim) yerinin olması yukarıdaki hükümleri uygulanamaz hale getirir. Bu nedenle birden fazla tanzim eden varsa ve bunlar ayrı ayrı yerlerde senedi imzalıyorlarsa, değişik yerlerin tanzim yeri olarak gösterilmesi mümkün değildir. Birden fazla tanzim yerinin gösterilmesi geçersizliğe yol açar.

Ayrıca, TTK m. 689/3’e göre, “Sarahat bulunmadığı takdirde senedin tanzim edildiği yer, ödeme yeri ve aynı zamanda tanzim edenin ikametgahı sayılır.” İfade edildiği üzere bu fıkrada düzenlenen şartlar gerçekleşirse, tanzim yeri aynı zamanda ödeme yeri vasfını da kazanacağından, ödeme yerine ilişkin sonuçlarda da sorun yaşanacaktır.

Yargıtay 10. Ceza Dairesi iki kararında çekte birden fazla keşide yerinin bulunması halinde çekin geçersizliğine karar vermiştir. 09.03.1999 tarih ve 1113/2545 sayılı kararı ile 28.05.1996 tarih ve 5777/5896 sayılı kararı. Çekte keşide yeri, Bonodaki tanzim yerinden daha farklı bir öneme sahip olmakla birlikte (İbraz sürelerinin tespiti bakımından) örnek olarak bu kararlardan yararlanılabilir.

KÜÇÜK BİR KATKI : Olayda bir BONO (Emre Muharrer Senet) olmasına rağmen KEŞİDECİ ve KEŞİDE YERİN’den bahsedilmektedir. Maalesef bu çok sık yapılan bir yanlışlıktır. Bonoda keşideci değil “Tanzim Eden” vardır (TTK m. 688/7). Keşideci poliçe (TTK m. 583/8) ve çek’te (TTK m. 692/6) söz konusudur. Bu senetlerde keşideci müracaat borçlusudur. Bundan dolayıdır ki, bu kişileri sorumlu tutabilmek için kural olarak süresi içinde protesto çekmiş ve çek söz konusu ise karşılıksız olduğunun tespit ettirilmiş olması gerekir. Halbuki, senedi tanzim eden, poliçedeki kabul eden muhatap gibi sorumlu (TTK m. 691/1) olduğundan tanzim eden senedin asıl borçlusudur ve onu sorumlu tutmak için protesto çekmiş olmak gerekmez.