Sayın Özcan,
Çekin sahte olması ile tahrif edilmiş olması ayrı kavramlardır.Çek üzerinde sahtecilik, imzada ya da imza dışındaki unsurlarda sahtecilik şeklinde ortaya çıkar.Bütün unsurları tamam olan bir çeke sonradan sahte unsurların eklenmesi mümkün olmayıp, çek metnine yapılacak her türlü ekleme tahrifat sayılır.Tahrifat çekin unsurlarının, üzerindeki imza ya da beyanların (ilgililerin tümünün rızası olmaksızın ) silinmesi ya da değiştirilmesidir.
Sizin anlattığınız olayda teknoloji kullanılarak söz konusu çekin benzerlerinin elde edildiği ve hesap sahibi dışındaki kişi ya da kişiler tarafından çekin imza ve diğer unsurlarının yazılarak kullanıldığı anlaşılmaktadır.
Muhatap banka tacir olup, ticari ilişkilerinde ve işlerinde basiretli davranmak zorundadır.Bu nedenle ödeme için ibraz edilen çekin kendileri tarafından verilen çek yaprağı olup olmadığını bilmelidir.
Bu durumda keşidecinin TTK.nun 711/3 maddesi gereğince muhatap bankayı ödemeden men etmesi gereklidir.TTK.nun 711/3 maddesinde düzenlenen ödemeden men talimatı keşideci tarafından muhataba yöneltilmesi gereken ve ulaşmakla hüküm ifade eden tek taraflı bir irade beyanıdır.Geçerli olması için yasada herhangi bir biçim koşulu öngörülmemiştir.Ancak ispat açısından ödemeden men talimatının yazılı şekilde yapılması gereklidir.Ancak bu talimatta çekin rıza dışında elden çıktığı ve ödemenin men edildiği mutlaka açık bir şekilde belirtilmelidir.Bu durumda muhatap banka ödeme yapmayacak, ödeme yapılmama nedenini çek arkasına yazacaktır.
Ödemeden men edilmesine rağmen sahte ya da tahrif edilmiş çeki ödemiş olmasından doğan keşidecinin zararı TTK.nun 724. maddesi gereğince muhataba ait olur.Burada muhatap bankanın sorumluluğu yasadan doğan kusursuz bir sorumluluk halidir.
Not:Bu hususlarda bulabilirseniz ''ÇEKİN ZİYAI-ÖZELLİKLE ÇALINMA HALİ'' adlı kitabımdan yararlanmanızı öneririm.Sakarya
1 ACM Üyesi B.E