ben yargıtay ilamını görmemiştim,çekişmezi yargı işi diye sulh hukuk mahkemesi'nin görevli olduğu yönünde olduğu söylenmişti ancak şimdiye kadar 6100 sayılı HMK'dan sonra Sulh Hukuk Mahekemesince verilmiş ihtiyati haciz kararınada rastlamadım,Sulh Hukuklar açılan taleplerede görevsizlik kararı verilmişti,hatta yargıtay ilamı ile açılan ihtiyati haciz talebine aşağıdaki gibi görevsizlik kararı verildi.
İhtiyati haciz, alacaklının bir para alacağının zamanında ödenmesini güvence altına almak için mahkeme kararı ile borçlunun mallarına (önceden) geçici olarak el konulmasıdır.
İhtiyati haciz HMK.'daki ihtiyati tedbirin (HMK. m.389-399 ) özel bir çeşididir ;fakat ihtiyati haczin şartları ve etkileri İİK.'da düzenlenmiştir.Bir alacak (para borcu ) için o alacağın (borcun ) alacaklısı ihtiyati haciz isteyebilir.
Mahkemece öncelikle resen incelenmesi gereken dava şartlarının, özellikle mahkememizin görevli bulunup bulunmadığı hususunun tespiti gerekmektedir.
İhtiyati haciz talep eden talep dilekçesine Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 'nin 07/02/2013 tarih 2012/17636 E ,2013/1888 K sayılı onama kararı ile onama kararına konu Kozan Asliye 1. Hukuk Mahkemesi 'nin 06/02/2012 tarih 2012/6 D.iş E - 6 K sayılı kararını eklemiş ise de; Hakimliğimizce anılan kararlara iştirak edilmesi mümkün görülememiştir.Şöyleki ;
-İhtiyati haciz talebi basit yargılama usulüne tabi işlerden ise de ; HMK.hükümlerine göre her basit yargılama usulüne tabi işin Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesini gerektirir bir yasa hükmü bulunmamaktadır. Zira ;Sulh Hukuk, Asliye Hukuk ve Asliye Ticaret Mahkemeleri 'nin belirli işlerinde basit yargılama usulü uygulanmaktadır.
- Diğer taraftan ihtiyati haciz talebi konusu para olan iş ile ilgilidir.HMK.'nın görev hususunu düzenleyen 1,2 ve 4 . maddeleri incelendiğinde göreve ilişkin kuralların kamu düzeninden olduğu, dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın mal varlığı haklarına ilişkin dava ve işler....in aksine bir düzenleme bulunmadıkça Asliye Hukuk Mahkemesin'de görülmesi gerektiği öngörülmüştür.
- Anılan hükümler HMK.'nun basit yargılama usulüne tabi dava ve işleri düzenleyen 316. ve çekişmesiz yargı işlerini düzenleyen 382-388 maddeleri muvacehesinde HMK.'nın genel sistematiği içinde bir bütün olarak yorumlandığında ; ihtiyati haciz talebinin Sulh Hukuk Mahkemesi 'nin görevi alanına girdiğinin kabulünü gerektirir hiç bir hükme rastlanmamaktadır. Basit yargılama usulüne tabi işlerde Asliye Hukuk Mahkemesi 'nin görevli olduğuna ilişkin ( aksine bir hüküm bulunmadığı sürece ) bir hüküm bulunmadığı gibi, basit yargılama usulüne tabi tüm işlerin de Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiğine ilişkin bir hüküm yoktur. Ancak ; HMK.'nun 2. maddesine göre değer ve miktarına bakılmaksızın mal varlığı haklarına ilişkin dava ve işlerde Asliye Hukuk Mahkemesi 'nin görevli olduğu açıkça belirtildiğine göre özel bir hüküm bulunmadığı hallerde Asliye Hukuk Mahkemeleri 'nin görevinin asıl olduğu kabul edilmelidir.
- İİK.'nun 258. maddesinde ihtiyati haciz kararı için hangi mahkemenin görevli olduğu açıkça belirtilmiş değildir.Bu maddede sadece genel olarak mahkemeden söz edildiğine göre görev konusunda HMK.'nın göreve ilişkin hükümleri uygulanacaktır demektir. Buna göre ihtiyati hacze;1086 sayılı HUMK.'da olduğu üzere alacağın miktarına göre Sulh veya Asliye Hukuk (Asliye Ticaret ) Mahkemeleri tarafından bakılmakta iken 6100 sayılı HMK.'da değeri para ile ölçülebilen dava ve işler Sulh Hukuk Mahkemesinden alındığından Asliye Hukuk veya Asliye Ticaret Mahkemesinde bakılması gerektiği sonucuna varılmalıdır. Hal böyle olunca Mahkememiz iş bu davaya bakmakta görevsizdir.
Yukarıda belirlenen nedenlerle Sulh Hukuk Mahkemesi 'nin ihtiyati haciz kararı vermeye görevli olmadığı saptandıktan sonra somut olayımızda ihtiyati haciz kararı vermeye görevli mahkemenin hangi mahkeme ( Asliye Hukuk - Asliye Ticaret ) olduğunun tespitine gelince;
-6102 sayılı TTK.'nun 3 ve 4 . maddeleri ticari işleri ve ticari davaları belirlemiştir. TTK.'nun 3. maddesine göre bir ticari işletmeyi ilgilendiren bütün işlem ve fiiller ticari işlerdendir. TTK. 4 /1 -f maddesi bankalara , diğer kredi kuruluşlarına, finansal kurumlara ve ödünç para verme işlerine ilişkin düzenlemelerde öngörülen hususlardan doğan hukuk davalarının ticari dava sayıldığı belirtilmektedir. Olayımızda bankacılık hizmetleri sözleşmesi - tüketici kredisi sözleşmesinden kaynaklanan alacak nedeniyle ihtiyati haciz istendiğine göre talebin ticari işi ilgilendirdiği ve dava ve talebin de ticari dava sayılmasında yasal zorunluluk bulunmaktadır. Bu nedenlerle iş bu ihtiyati haciz talebini incelemeye görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi 'dir.
Yukarıdan beri açıklanan sebeplere göre ihtiyati haciz talebini incelemeye mahkememizin görevli bulunmadığı, görevli mahkemenin Kocaeli Asliye Ticaret Mahkemesi olduğu sonuç ve kanaatine varılmakla ; talebin , dava şartlarından olan HMK.114 /1-c maddesindeki koşul gerçekleşmediğinden HMK.115/ 2 maddesi gereğince dava şartı noksanlığı nedeniyle davanın (işin ) usulden reddine karar verilmek gerekmiş olmakla aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle ,
Mahkememizin iş bu davaya (işe) bakmakta görevsizliğine ,
Talebin TMK.114/1-c ve 115/2 maddeleri gereğince görevsizlik nedeniyle usulden reddine ,
Dosyanın karar kesinleştiğinde görevli Kocaeli Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi 'ne gönderilmesine,
Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
Talepçi tarafından sarf olunan giderlerin talepçi üzerinde bırakılmasına,
İlişkin red kararının tebliğinden itibaren 8 gün içinde Yargıtay nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere dosya üzerinde yapılan inceleme sonunda karar verildi.