Sayın meslektaşımız; şimdiye kadarki kira paralarının ihtirazi kayıt ileri sürülmeden alınmış olmasının sözleşmedeki hükmün geçersizliği anlamına gelmeyeceği yolunda hüküm kurmuş yargıtay. Sunmak istedik. İyi çalışmalar...

T.C. YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu

Esas: 2000/3-1847
Karar: 2001/20
Karar Tarihi: 31.01.2001

ÖZET : Mahkemece, kira sözleşmesinde kira parasının aylık 1250 DM. olarak kararlaştırıldığı, kira parasının Türk Lirasına çevrildiğine ilişkin bir sözleşmenin bulunmadığı, uzunca bir süre Türk Lirası olarak yapılan ödemelerin ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin kabulünün sözleşmeye bağlılık ilkesini ortadan kaldırmayacağı ve aynı konuda kesin hükmün varlığı gerekçesiyle önceki kararında direnmiştir. Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara ve özellikle aynı taraflar arasında, aynı sözleşmeye dayalı itirazın iptali sonucu verilen İstanbul 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/512 E., 1998/145 K. sayılı kabul kararının olayda kesin hüküm oluşturmasına göre, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.


(2004 S. K. m. 67) (818 S. K. m. 260)

Dava: Taraflar arasındaki "itirazın iptali" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 6. Sulh Hukuk Mahkemesi`nce davanın kabulüne dair verilen 22.4.1998 gün ve 1996/898 E., 1998/461 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin 21.9.1998 gün ve 1998/8720 E., 1998/9467 K. sayılı ilamiyla; ... Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, sair temyiz itirazları yerinde değildir.

Ancak, davacı vekili dilekçesinde, davacı ile davalılar arasında 1.8.1993 başlangıç tarihli yapılan kira sözleşmesine göre aylık kiranın 1250 DM olarak belirlenmesine rağmen, davalıların kendiliğinden aylık kirayı 30.000.000 TL.ye çevirerek Türk parası olarak ödemede bulunduklarını, bu ödemelerin ihtirazi kayıt ileri sürülmeden alınmasının kabul anlamına gelmeyeceğini iddia ederek, Ocak, Şubat, Mart ve Nisan 1996 aylarına ilişkin olarak sözleşmedeki ( mark olarak ) belirlenen kira bedeli karşılığı ile ödenen miktar arasındaki farkın tahsili hususunda yapılan icra takibine davalıların haksız olarak yaptıkları itirazın iptaline karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece de kira paralarının bir süre ihtirazi kayıt ileri sürülmeden 30.000.000 TL. olarak alınmasının sözleşmedeki hükmü değiştirmeyeceği düşünülerek talebin kabulü ile, davalı borçlunun itirazının iptali cihetine gidilmiştir.

Oysa ki, dosyadaki yazı ve bilgilere göre; taraflar arasında yapılan 1.8.1993 başlangıç tarihli kira sözleşmesinde aylık kiranın 1250 DM olarak ödeneceği öngörülmüş olduğu halde, davalı tarafın Ağustos 1994 tarihinden, Nisan 1996 tarihine kadar uzunca bir süreden beri aylık kirayı Türk parası olarak ödediği, davacının ihtirazi kayıt ileri sürmeden ödemeleri kabul ettiği anlaşılmaktadır. Sözleşme hilafına kira parasının sürekli şekilde aylık Türk parası olarak ödenmesine karşın, davacının hiç ses çıkarmayarak uzun zaman bu ödemeleri kabul etmiş olması sözleşmenin kira bedeline ilişkin hükmünün tarafların isteği ile zımni olarak değiştirildiği anlamına gelir. Bu durumda değişen yeni kira bedeli üzerinden davalının kira borcunun bulunup bulunmadığının itirazında haksız olup olmadığının araştırılması ve saptanması gerekir. Mahkemece yukarıdaki maddi ve hukuki olguları dikkate almaksızın yazılı olduğu üzere hüküm kurulmuş bulunması doğru görülmemiştir... gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu`nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

Karar: Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.

Davanın kabulüne dair verilen karar yukarıda belirtilen nedenle bozulmuştur.

Mahkemece, kira sözleşmesinde kira parasının aylık 1250 DM. olarak kararlaştırıldığı, kira parasının Türk Lirasına çevrildiğine ilişkin bir sözleşmenin bulunmadığı, uzunca bir süre Türk Lirası olarak yapılan ödemelerin ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin kabulünün sözleşmeye bağlılık ilkesini ortadan kaldırmayacağı ve aynı konuda kesin hükmün varlığı gerekçesiyle önceki kararında direnmiştir.

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara ve özellikle aynı taraflar arasında, aynı sözleşmeye dayalı itirazın iptali sonucu verilen İstanbul 9. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/512 E., 1998/145 K. sayılı kabul kararının olayda kesin hüküm oluşturmasına göre, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanması gerekir.

Sonuç: Davalılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, 31.1.2001 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)


Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************