*HUKUKİ İŞLEM YAPMA YETENEĞE İLİŞKİN RAPORLARDA 65 YAŞ SINIRININBULUNMADIĞI
Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Birliğimize gönderdiği 19.03.2003 tarih 3763 sayılı yazıyla, 229. Yüksek Sağlık Şurası'nca 20-21 Şubat 2003 tarihli toplantıda;

“Ülkemizde*aklî*meleke*(hukuki*işlem*yapma*ehliyet i)*raporlarının*düzenlenmesi*ile*ilgili olarak uygulamada karşılaşılan bazı tereddütler genel olarak*değerlendirildi.

65 yaşın üstündeki kişilerin yapacakları hukuki işlemler ile ilgili olarak herkesten sağlık raporu istenmesi ve bunun rutin hale getirilmesi, bu yaşın üzerindeki kişilere yönelik haysiyet kırıcı,*ayrımcı*bir*uygulama*olarak*görülmektedir. *Nitekim*Avrupa*Temel*Haklar*Şartnamesinin 21 inci maddesi yaş nedeni ile ayrımcılığı yasaklamaktadır. Ayrıca, Medeni Kanun “ayırt etme gücüne sahip ve kısıtlı olmayan her ergen kişinin fiil ehliyetinin olduğu” genel kaidesini getirmiştir. Bunun aksini iddia eden, iddiasını isbat ile yükümlü*bulunmaktadır.

Bu*nedenle,*tüm*yaşlılardan*istenilerek*bu*kişiler i*ek*külfetlerle*yormamak*için,*yalnızca yapılacak hukuki işlemle ilgili olarak işlemin yapıldığı anda kişinin işlem yapma ehliyeti veya akli melekesinin yerinde olmadığından ciddi şüphe duyulması ve/veya bu yolda bir iddia ve şikâyetin bulunması halinde tabip raporu istenmelidir.

Diğer taraftan, 1219 sayılı*Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'un 13 üncü maddesindeki, ‘Bir şahsın ahvali bedeniye ve akliyesi hakkında rapor tanzimine münhasıran bu kanunla icrayı sanata selahiyeti olan tabipler mezundur’ hükmü ile tabiblere bu yetki verilmiştir. Bu Kanun'a göre sanatlarını icra etmeye yetkili olan tabibler; kişinin ayırt etme gücüne sahipolup olmadığının*tespiti*için, doğru algılama, kavrama*ve buna göre*hareket*etme*konusundaki*ruhsal*yetenekleri,* bellek*yapısı,*zihinsel*işlevleri,*fizikselvaziyet i, zaman ve mekan orayantasyonları gibi bir dizi davranış özelliklerini saptayarak, kişi hakkında sağlık raporu düzenlenmeye yetkilidir.*Tabip gerek görürse, ilgili uzmana sevk ederek uzman tarafından karar verilip raporun düzenlenmesini isteyebilir.

Belirtilen sebeplerle;

a)65 yaşın üzerindeki herkesten bila istisna rapor istenmesinin doğru olmadığına,

b)Hukuki işlemle ilgili olarak*işlemin yapıldığı anda*kişinin işlem yapma ehliyeti veya aklî melekelerinin yerinde olmadığından ciddi şüphe duyulması ve/veya bu yolda bir iddia ve şikayetin bulunması halinde rapor istenilmesine,
d) Bu tavsiye kararının ilgili mercilere bildirilmesi hususunun uygun olacağına, Oybirliği ile karar verilmiştir.”*yönünde 10642 sayılı tavsiye kararı*alındığını bildirmiştir.

Belirtilen karar, Yönetim Kurulunun 17.04.2003 günlü toplantısında görüşülmüş ve bu doğrultuda işlem yapılmasına karar verilmiştir.

6-*YETENEĞE İLİŞKİN RAPORLARIN NE ZAMAN DÜZENLENMESİ*GEREKTİĞİ
Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün 20.4.1993 tarihli, 16781 ve 26.7.1993 tarihli, 31975 sayılı görüşlerinde*"... İşlem yaptıracak ilgilinin temyiz kudreti konusunda ihbar ve şikâyet varsa veya dış görünüşü, yaşlılık ve hastalık sebebi ile kuşku duyuluyorsa, işlemin daha sağlıklı ve güvenilir olmasını sağlamak için işlem günü itibariyle doktor raporu ile durumunun tespiti gerektiği"*bildirildiğinden, buna göre işlem yapılması icap etmektedir.