T.C.

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

E. 1992/11203

K. 1992/13640

T. 15.12.1992

• ZORUNLU ÜCRETSİZ İZNE ÇIKARILMA NEDENİYLE FESİH ( Kıdem Tazminatı İstenebilmesi-İhbar Tazminatı İstenememesi )

• BİLDİRİMSİZ FESİH HAKKI ( İşçinin Zorunlu Ücretsiz İzne Çıkarılması )

• KIDEM TAZMİNATI ( Zorunlu Ücretsiz İzne Çıkarıldığı İçin Akdi Fesheden İşçinin İsteyebilmesi )

• İHBAR TAZMİNATI ( Belirli Süreli Sözleşmelerde Söz Konusu Olmaması-Zorunlu Ücretsiz İzne Çıkarıldığı İçin Akdi Fesheden İşçinin İsteyememesi )

1475/m.16

ÖZET : Belirli süreli iş aktiyle çalışmakta iken hammadde temin edemediği için işi durduran işveren tarafından zorunlu olarak ücretsiz izne çıkartılan personel, iş aktini bildirimsiz olarak feshe hak kazanır. Bu durumda, işçi ihbar tazminatına olmasa da kıdem tazminatına hak kazanır.
DAVA : Taraflar arasındaki, ihbar ve kıdem tazminatının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle gerçekleşen miktarın faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine ilişkin hükmün süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davalı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 15.12.1992/Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına Avukat S.A. geldi. Karşı taraf adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı süresi belirsiz sözleşme ile çalışmakta iken sonradan 1.1.1989 tarihinde bir yıllık, onun bitiminde de 1.1.1990 tarihinden 31.12.1991 tarihine kadar iki yıllık süresi belirli sözleşme yapılmıştır. İşveren 2.10.1991 tarihinde hammadde temin edemediğinden bahisle ileriki bir tarihte duyuru yaparak tekrar işe başlatılmak kaydıyla işçilere ücretsiz izin vermiştir. Davacı ile davalı arasındaki yazışmalardan sonra davacı davalının bu hareketini hizmet aktinin feshi anlamında sayarak ihbar ve kıdem tazminatı ile sözleşmede öngörülen iki yıllık ücreti tutarındaki tazminatı istemiştir. Belirtmek gerekir ki işveren davacıyı ücretsiz izinli saymış ve hiçbir zaman fesih beyanında bulunmamıştır. Ücretsiz izinli sayılmış olması ise, davacıya ancak 1475 sayılı İş Kanunu`nun 16. maddesinin III. bendine göre bildirimsiz fesih hakkı verir ve davacı kıdem tazminatı isteyebilir. İhbar tazminatı ile olayın bu özelliğine göre sözleşmedeki cezai şartı isteyemez. Bundan başka belirli süreli sözleşmelerde esasen ihbar tazminatı söz konusu olamaz. Mahkemece kıdem tazminatı hüküm altına alınmıştır ki bu az önce açıklanan yasal duruma uygundur. Ancak ihbar tazminatı ile cezai şart isteklerinin reddine karar vermek gerekir.
SONUÇ : Temyiz olunan karırın yukarıda gösterilen nedenle BOZULMASINA, 15.12.1992 gününde oybirliğiyle karar verildi.