Sayın meslektaşlarım. Soruyu cevaplayan meslektaşlarım silah ve mühimmat ikilisine ait bir çok parametrelerden oluşan birkaç kavramı aynı kullanarak cevaplamaya çalışmış. Birazda anlamak için hem sorayım hem de bildiğim kadarıyla açıklayayım.
1.-Öncelikle "etkili mesafe" (tesirli mesafe) silahın etkin olarak yani nişan alındığında muradına uygun sonuç alabileceği mesafedir.
2.-"Azami mesafe" (azami menzil) bir silahın ilgili mühimmatla veya kullanabileceği (namlu basınç değerlerine göre) en güçlü mermiyle namlu yanca yere 90 derece istikametinde ise 45 derece olacak şekildeyken atıldığında mermi veya saçmaları atabileceği en uzak mesafeyi ifade eder. Yani "mermi yolunun" son safhasını sevk barutunun gücüyle değil onun kazandırdığı yükseklikten dolayı yerçekimi enerjisiyle veya kısmen sürüklenmesiyle hareket eder ve etkili bir gücü kalmamıştır. Bu sebeple buna "yorgun mermi" denir. (günümüzde popüler olan vakıa futbolcunun arabasına denk gelen mermi) Burada merminin düşeceği yeri atıcı etkili olarak ayarlayabilmesi mümkün değildir.
3.-Atış mesafesi. Silah ve merminin gücü ve etkisinin önemi olmaksızın namlı ağzı ile hedef arasındaki mesafeyi ifade der.
Soruya kısmen cevap vermek gerekirse. Etkili mesafeyi av tüfeklerinde tüfeğin çapı, namlu boyu, atış sırasında namlunun slug namlu veya şoklu namlu olup olmadığı (çünkü namluya takılabilen şoklar mevcut olup bu namluyu uca doğru daraltan bir yapıdır ve tek kurşun hariç diğer saçmaların namludan çıktıktan sonra daha geç dağılmasını sağlamaya yarar ki bu da tesirli mesafeyi etkiler), sevk barutunun miktarı atılan saçmalarının tane ağırlığı veya tek kurşun olup olmadığı çok öenmlidir.
En iri saçmayla yapılan şevrotin (Buckshot) (ki bu bir fişekte dokuz adet saçmadan oluşur-on yada sekiz olamaz) ile tek kurşun (Shotgun slug) en etkili iki mühimmat şeklidir. Şevrotin kesilmiş kısa namluluyla da kullanılabilmektedir. Dolayısıyla tesirli mesafesi kısa olabilir ama tek kurşun uzun mesafede nokta tesiri en fazla olanıdır.
Yani aynı tüfekle kuş saçması atmayla tek kurşun atma arasında açık ara farklar vardır.
Bu sebeple olayda kullanılan mermi ve silahın her olayda ayrı değerlendirilmesi gereği açıktır. Çünkü bir silahın namlısına müdahale edilip edilmediği ve kullanılan namlunun ve fişeğin özelliği her şeyi değiştirmekte.
Tabi bu yazdıklarım sadece yivsiz av tüfeklerinde. Yivli silahta konu bambaşkadır.
Herkese iyi çalışmalar.