T.C. YARGITAY
21.Hukuk Dairesi

Esas: 2005/10464
Karar: 2006/2588
Karar Tarihi: 20.03.2006

ÖZET: Somut olayda davacı apartman maliklerine vekaleten davalının sadece yapılacak işin proje yapımı, proje uygulanması ve Yapı İşleri İşçi Sağlığı ve İşçi Güvenliği Tüzüğünün öngördüğü yükümlülüklerini yerine getirmek üzere yükleniciyle sözleşme yaptığı, işin bütünü bu kişiye devretmediği ve apartman maliklerine vekaleten bu kişilere işçilik ücreti ödeyerek makbuz düzenlendiği, apartman maliklerinin asıl işveren olarak sorumludur.

(506 S. K. m. 79, 80, 87) (1475 S. K. m. 1)

Davacılar, Bolu prim itiraz Komisyonunun 07.10.2002 tarih ve 2002/76-76 sayılı kararının iptaliyle prim borçlarının ve cezalarının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.

Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.

Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

Dava, davalı Kurumca tahakkuk ettirilen prim ve gecikme zammı ile buna bağlı olarak tahakkuk ettirilen sair cezaların iptali istemine ilişkindir.

Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir.

Dosyadaki bilgi ve belgelerden davacıların maliki olduğu Bakırcı Apartmanının depremde zarar görmesi sebebiyle apartmanın güçlendirme işi ile ilgili kendi adlarına gerek resmi kurumlarla gerekse Özel ve tüzel kişilerle ilgili tüm işlemleri yapmak üzere Yusuf'a vekalet verdikleri, Yusuf'unda proje kontrol müşavirliği işini noterden yapılan sözleşme ile Mehmet Lütfi isimli inşaat mühendisine verdiği, yapım işini de taşeron olan Ali ile Burhan'ın üstlendikleri, Proje kontrol müşavirliği işini zaman zaman M. Lütfi adına Yavuz isimli mühendisin yaptığı ve taşeronların bulunması işinde Yusuf'a yardımcı olduğu taşeron olan Ali ile Burhan işçi olarak çalıştırdıkları Mustafa'nın 10.07.2000 tarihinde inşaatta iş kazası sonucu öldüğü, davalı kurumca apartman maliki olan davacılara işveren olarak 506 sayılı Yasa'nın 79. maddesi yollamasıyla 80. maddesi gereğince prim ve gecikme zammı tahakkuk ettirildiği anlaşılmaktadır.

Gerçekten, aracı olarak nitelendirilen kişilerce işe alınan işçiler için 506 sayılı Yasa'nın işverene yüklediği ödevlerden dolayı, aracı olan üçüncü kişi ile birlikte asıl işvereninde sorumlu olduğu olayın meydana geldiği tarihte yürürlükte bulunan 1475 sayılı Yasa'nın 1. ve 506 sayılı Yasa'nın 87. maddesi gereği olup 87/2. maddesindeki açıklamalar ışığında aracıdan (taşeron) söz edilebilmek için Öncelikle üst işveren ve bunun tarafından ortaya konulan bir iş olmalı ve görülmekte olan bu işin bölüm ve eklentilerinden bir alt işverene devredilmelidir.

Somut olayda davacı apartman maliklerine vekaleten Yusuf'un sadece yapılacak işin proje yapımı, proje uygulanması ve Yapı İşleri İşçi Sağlığı ve İşçi Güvenliği Tüzüğünün öngördüğü yükümlülüklerini (fenni kontrol) yerine getirmek üzere M. Lütfi ile sözleşme yaptığı, işin bütünü bu kişiye devretmediği, Yusuf'un apartman maliklerinin vekili olarak taşeronlar Ali ve Burhan ile 17.07.2000 tarihli sözleşme ile anlaştığı, yine apartman maliklerine vekaleten bu kişilere 17.07.2000, 01.08.2000 tarihlerinde işçilik ücreti ödeyerek makbuz düzenlendiği, apartman maliklerinin asıl işveren olarak 506 sayılı Yasanın 87/1. maddesi gereğince sorumlu oldukları görülmektedir.

Davanın reddine karar verilmesi gerekirken mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin hatalı değerlendirme sonucu istemin kabulüne karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

Sonuç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 20.03.2006 gününde oybirliği ile karar verildi.(¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************