T.C. YARGITAY

7.Hukuk Dairesi
Esas: 2014/4012
Karar: 2014/11608
Karar Tarihi: 28.05.2014


İŞÇİLİK ALACAĞI DAVASI - DAVACININ TALEP ARTIRIM DİLEKÇESİNİ HARÇLANDIRIP HARÇLANDIRMADIĞI - HARÇLANDIRILMADIĞININ ANLAŞILMASI DURUMUNDA HARCI TAMAMLATTIRARAK ÇIKACAK SONUCA GÖRE KARAR VERİLMESİ GEREĞİ - HÜKMÜN BOZULDUĞU

ÖZET: Dava belirsiz alacak davasıdır. Davacı talep artırım dilekçesi ile alacak miktarlarını artırmış mahkemece bu miktarlar üzerinden karar verilmiştir. Ancak dosya içerisinde talep artırım dilekçesinin harç tahsil müzekkeresi bulunmamaktadır. Yapılacak iş; Davacının talep artırım dilekçesini harçlandırıp harçlandırmadığını araştırmak harçlandırılmadığının anlaşılması durumunda harcı tamamlattırarak çıkacak sonuca göre bir karar verilmelidir.

(4857 S. K. m. 32) (5393 S. K. m. 14) (818 S. K. m. 81)

Dava ve Karar: Taraflar arasındaki işçilik alacağı davasının yapılan yargılaması sonunda; hüküm süresi içinde duruşmalı olarak davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; duruşma gününün taraflara tebliği için davetiyeye yapıştırılacak posta pulu bulunmadığından duruşma isteğinin reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

1- Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,

2- Davacı 05/03/2009 tarihinde davalı şirkete ait hazır beton işyerinde pompa operatörü olarak aylık 1.780,00 TL net aylık ücret ile günlük 06.00-20.00 saatleri arasında ve ulusal bayram, genel tatiller ve hafta tatilleri dâhil çalıştığını, kendisine ödenmeyen eksik ücret alacağının ve fazla mesai ücretlerini davalı şirketten talep ettiğini, ancak ödeme yapılmayacağının bildirilmesi üzerine iş akdini eylemli olarak fesh ettiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin dava ve talep hakkının saklı kalması kaydıyla kıdem tazminatın, UBGT çalışması alacağının, fazla mesai alacağının, hafta sonu çalışmasının, yıllık ücret alacağının ve maaş alacağının davalı şirketten yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı Vekili beyanında; davacının maaş ücretini ve fazla mesaisi ve tatil günlerinin ücretlerini tam ve eksiksiz olarak aldığını, müvekkil şirketinden hiçbir alacağının bulunmadığını savunarak açılan davanın haksız ve yersiz olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Mahkemece toplanan deliller, tanık beyanları ve bilirkişi raporuna göre davanın kabulüne karar verilmiş,

İşçinin ödenmeyen işçilik hakları sebebiyle iş sözleşmesini haklı olarak feshedip feshetmediği konusu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.

İşçinin emeğinin karşılığı olan ücret işçi için en önemli hak, işveren için en temel borçtur. 4857 sayılı İş Kanununun 32 nci maddesinin dördüncü fıkrasında, ücretin en geç ayda bir ödeneceği kurala bağlanmıştır. 5953 sayılı Basın İş Kanununun 14 üncü maddesinin aksine, 4857 sayılı Yasada ücretin peşin ödeneceği yönünde bir hüküm bulunmamaktadır. Buna göre, aksi bireysel ya da toplu iş sözleşmesinde kararlaştırılmadığı sürece işçinin ücreti bir ay çalışıldıktan sora ödenmelidir.

Ücreti ödenmeyen işçinin, bu ücretini işverenden dava ya da icra takibi gibi yasal yollardan talep etmesi mümkündür.

1475 sayılı Yasa döneminde, toplu olarak hareket etmemek ve kanun dışı grev kapsamında sayılmamak kaydıyla 818 Sayılı Borçlar Kanununun 81 inci maddesi uyarınca ücreti ödeninceye kadar iş görme edimini ifa etmekten, yani çalışmaktan kaçınabileceği kabul edilmekteydi. 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 97 inci maddesinde de benzer bir düzenleme yer almaktadır. 4857 sayılı İş Kanununda ise ücret daha fazla güvence altına alınmış ve işçi ücretinin yirmi gün içinde ödenmemesi durumunda, işçinin iş görme edimini yerine getirmekten kaçınabileceği açıkça düzenlenmiş, toplu bir nitelik kazanması halinde dahi bunun kanun dışı grev sayılamayacağı kurala bağlanmıştır.

Ücreti ödenmeyen işçinin alacağı konusunda takibe geçmesi ya da ücreti ödeninceye kadar iş görme edimini yerine getirmekten kaçınması, iş ilişkisinin devamında bazı sorunlara yol açabilir. Bu bakımdan, işverenle bir çekişme içine girmek istemeyen işçinin, haklı nedene dayanarak iş sözleşmesini feshetme hakkı da bulunmaktadır. Ücretin hiç ya da bir kısmının ödenmemiş olması bu konuda önemsizdir.

Ücretin ödenmediğinden söz edebilmek için işçinin yasa ya da sözleşme ile belirlenen ücret ödenme döneminin gelmiş olması ve işçinin bu ücrete hak kazanması gerekir 4857 sayılı İş Kanununun 24 üncü maddesinin (II) numaralı bendinin (e) alt bendinde sözü edilen ücret, geniş anlamda ücret olarak değerlendirilmelidir. İkramiye, prim, yakacak yardımı, giyecek yardımı, fazla mesai, hafta tatili, genel tatil gibi alacakların ödenmemesi durumunda da işçinin haklı fesih imkânı bulunmaktadır. İşçinin ücretinin işverenin içine düştüğü ödeme güçlüğü nedeniyle ödenememiş olmasının sonuca bir etkisi yoktur. İşçinin, ücretinin bir kısmını Yasanın 33 üncü maddesinde öngörülen ücret garanti fonundan alabilecek olması da işçinin fesih hakkını ortadan kaldırmaz.

Somut olayda; davalı işverence sunulan bordrolarda fazla mesai ve ücret alacağı tahakkuklarının yapıldığı görülmektedir. Bankalardan gelen hesap ekstreleri üzerinde araştırma yaptırılarak, bordro ile karşılaştırmak sureti ile tahakkuk eden bu miktarların davacının hesabına yatırılıp yatırılmadığı incelenmemiştir.

Yapılacak iş; bilirkişiden ek rapor alınarak bordrolarla banka kayıtları karşılaştırılıp bordrolarda tahakkuk eden miktarların bankaya yatırılması durumunda bu ayların hesaplama dışı tutularak davacının ücret alacağı ile fazla mesai alacağının yeniden hesaplattırılarak çıkacak sonuca göre bir karar vermektir.

3- Dava belirsiz alacak davasıdır. Davacı talep artırım dilekçesi ile alacak miktarlarını artırmış mahkemece bu miktarlar üzerinden karar verilmiştir. Ancak dosya içerisinde talep artırım dilekçesinin harç tahsil müzekkeresi bulunmamaktadır.

Yapılacak iş; Davacının talep artırım dilekçesini harçlandırıp harçlandırmadığını araştırmak harçlandırılmadığının anlaşılması durumunda harcı tamamlattırarak çıkacak sonuca göre bir karar verilmelidir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenlerle BOZULMASINA, davalıdan peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 28.05.2014 tarihinde oybirliğiyle, karar verildi. (¤¤)



NOT: HMK da fazlaya ilişkin hakların saklı tutulması söz konusu değildir. HMK md. 107 de düzenlendiği gibi, dilekçede "alacak miktarı tam olarak belirlendiği anda arttırmak kaydıyla.... TL kıdem tazminatının, .... TL ihbar tazminatının...TL fazla çalışma ücretinin" talep edilmelidir.
SAYGILARIMLA