Günümüzde ceza yargılamasın da göz ardı edilen birçok evrensel hukuk kuralı mevcuttur. Belki de bu ihlal edilen kuralların en önemlisi olan, ceza yargılamasının en önemli ilkelerinden biri olan “in dubio pro reo” yani “kuşkudan sanık yararlanır” ilkesidir. Bu temel ilkenin manası sanığın bir suçtan cezalandırılmasının temel koşulu, suçun kuşkuya yer vermeyen bir kesinlikle ispat edilmesine bağlı olmasıdır. Bu ilke uyarınca gerçekleşme şekli kuşkulu ve tam olarak aydınlatılamamış olaylar ve iddialar sanığın aleyhine yorumlanarak mahkûmiyet hükmü kurulamaz. Oldukça geniş bir uygulama alanı bulunan bu kural, bir suçun gerçekten işlenip işlenmediği veya işlenmiş ise gerçekleştirme biçimi konusunda kuşku belirmesi halinde uygulanabileceği gibi, suç niteliğinin belirlenmesi bakımından da geçerlidir. Ceza mahkûmiyeti, her türlü kuşku ve şüpheden uzak kesin ve açık bir ispata dayanmalıdır. Bu ispat, hiçbir kuşku ve başka türlü bir oluşa olanak vermeyecek açıklıkta olmalıdır. Yüksek de olsa bir olasılığa dayanılarak sanığı cezalandırmak, ceza yargılamasının en önemli amacı olan gerçeğe ulaşmadan, varsayıma dayalı olarak hüküm vermek anlamına gelir. O halde ceza yargılamasında mahkûmiyet, büyük veya küçük bir olasılığa değil, her türlü kuşkudan uzak bir kesinliğe dayanmalıdır. Günümüz de mevcut birçok adli hataların önüne geçilebilmesinin başka bir yolu da bulunmamaktadır. Evrensel hukuk kuralları ihlal edildikçe, Türk hukukumuzda hiçbir ilerleme kaydedilmeyecek aksine hakkaniyetten uzak kararlara imza atıldıkça hukuksuzluk ve adaletsizlik ilk önce hukukumuzun her alının da daha sonra hukukla bağlantılı olarak sosyal yaşantımızın tüm noktalarında karşımıza çıkacaktır. Son zamanlarda artık bir slogan haline dönüşen “ hukuk bir gün herkese lazım olur” sözü uyarınca belirtmek isterim ki evrensel hukuk kurallarından uzaklaşıp verilen kararlar gün gelir o kararı verenlerinde karşısına çıkar.

Av. Ali SAY