|
|
KESİN SÜRE İLE İLGİLİ İÇTİHATLAR
-- Kesin sürenin amacı,davanın bir an önce sonuçlanmasını sağlamaktır. Davacı vekilinin ertelenmeye neden olmadan delillerini sunması karşısında,kesin mehilden beklenen amaç gerçekleştiğinden,tanıkların dinlenmesi konusunda verilecek ara karara göre işlem yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken,eksik inceleme ile hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır.
2 HD 2005/2252 2005/4095
------------------------------------------------------
-- Keşif giderlerinin yatırılması için kesin süre verilirken,bu giderlerin neler olduğu açıkça gösterilmeli ve bir keşfin yapılabilmesi yönünden gerekli bütün giderler sayılıp açıklanmalıdır. ( Mahkeme yolluğu,araç ücreti,davetiye gideleri v.s. tüm giderler tek tek gösterilmeli,davacı(ilgili) hangi işler için ne miktar para yatırması gerektiği hakkında tam bilgi sahibi olmalıdır)O halde tüm giderleri belli etmeyen kesin mehle dayalı ara kararı yasaya uygun değildir,sonuç doğurmaz.
Hükmün bozulmasına. 1 HD 4.12.2000 2000/14937-15203
------------------------------------------------------
-- Davacı,tanıkları adına davetiye gideri ve yolluklarının
(tanık ücretlerinin) yatırılması için mahkemece verilen kesin önelin gereğini yerine getirmemişse de ; bu önelin verildiği oturumu takip eden oturum gününde tanıklarını hazır etmiştir.Bu durumda tanıkların dinlenmesi icap eder.
HGK 15.4.1992 1992/2-131 E 1992/240 K
------------------------------------------------------
-- Kesin mehil yargılamanın süratle yapılması amacına uygun olarak verildiği takdirde hüküm ifade eder. Somut olayda,mahkeme delil ve belgelerin ibrazı için on günlük kesin mehil vermiştir. Bu mehil ancak yargılamanın süratle yapılması amacına uygun ise geçerlidir. Mahkeme delil ve belgelerin ibrazı dışında bir işlem yapılmasına karar vermemiştir. Bu durumda verilen kesin mehlin yasanın amacına uygun,makul v eyerinde olduğu kabul edilemez.Çünkü mahkeme delillerin toplanmasına sonraki oturumda başlayacaktır.Açıklanan nedenlerle yasanın amacına uygun olarak verilmeyen kesin mehle uyulmamış olması nedeniyle delillerin toplanmaması yasaya aykırıdır.
HGK 7.6.2000 2000/13-925-950
---------------------------------------------------
-- Hakimin tayin ettiği süreler kural olarak kesin değildir. Ancak;hakim sürenin kesin olduğuna karar verirse,tanıdığı sürede yapılacak işlerin ne olduğunu hiçbir duraksamaya yer vermeyecek biçimde açıklamalı,kesin süreye uymamanın sonuçlarını anlatmalı ve uyulmaması durumunda davanın reddedileceği(mevcut delil durumuna göre karar verileceği)açıkça belirtilerek ilgili taraf uyarılmalıdır."Kesin sürenin sonuçları ihtar edildi" şeklindeki uyarı yeterli ve geçerli olmayıp,bu sonucun ne olduğu,davanın reddedileceği v.s. doğacak hukuki netice açıkça anlatılmalıdır. Uyarı " kesin sürenin sonuçları anlatıldı" denmekle yetinilerek yapıldığına göre ara kararı geçersizdir,HMUK 163.maddesinde öngörülen kesin süre sonuçlarını doğurmayacağı ortadadır.HÜKMÜN BOZULMASINA.
18.HD 2001/11434-11449 11.12.2001
----------------------------------------------------
-- Geciken adaletin de bir adaletsizlik olduğu düşüncesinden hareketle,davaların uzamasını engellemek üzere konan kesin mehil kuralı,kanunun amacına uygun olarak kullanılmalıdır. Davanın reddi için bir araç sayılmamalıdır.Kesin mehile ilişkin ara kararı açık ve eksiksiz olmalıdır.Bunun yanında verilen süre yeterli olmalı,emredilen işler gerekli ve yapılabilir nitelik taşımalıdır. Ayrıca hakim,süreye uymamanın sonuçlarını açıkça anlatmalıdır.Somut olayda geçit hakkı bedeli yönünden verilen süre bu nitelikleri taşımamaktadır.Verilen sürenin başlangıcı belirtilmemiş,bedelin kesin süre içinde yatırılmamasının sonuçları açıkça anlatılmamıştır.Verilen süre bir sonuç doğurmaz,hakkı düşürmez.
HGK 10.10.2001 2001/14-940-709
------------------------------------------------------
Aynı doğrultuda HGK 26.1.2000 2000/1-23-17
------------------------------------------------------
Delil listesi her ne kadar kesin süre geçirildikten sonra verilmiş ise de;celse kaybına neden olunmamış,oturum tarihine kadar dosyaya sunulmuştur. O halde kesin süre amacına ulaşmıştır. Delillerin toplanması gerekirken kesin süre içinde bildirilmediği gerekçesi ile toplanmaması yasaya aykırıdır.
1 HD 21.9.1987 5634-7686
--------------------------------------------------
"Kesin sürenin anlam ve yasal sonuçları kendisine açıkça anlatıldı" denilerek yetinilmiş,kesin süreye uyulmamasının yaptırımlarının ne olacağı duruşma tutanağına geçirilmemiştir.Bu itibarla verilen kesin mehil yasaya aykırıdır.Sonuç doğurmaz.
3 HD 28.8.1981 25-585
-------------------------------------------------------
-- Kesin mehlin hukuki sonuç doğurması için ara kararının usulüne uygun bulunması gerekir.
... Anayasamızın 18. maddesi ile angarya yasaklanmış bulunduğundan,gerekli yolculuk,oturma giderleri ile yevmiyesi ödenmeden tanıkları tanıklığa zorlamak anayasanın bu hükmü ile bağdaşmaz. ... Şu halde,mahkemeler dinlenmesine karar verilen tanıkların ücretlerinide açıkça belirlemek zorundadırlar.Bu zorunluluğu dikkate almadan oluşturulan ara kararları v ekesin mehil sonuç doğurmaz.(HGK 22.11.1972 8-832-935 sayılı kararı dayanak alınarak)
Hükmün bu nedenle BOZULMASINA.
2 HD 20003961-7009 26.6.2000
-----------------------------------------------------
Kesin süre verilmesinizorunlu kılan bir hal olmadıkça mahkeme kesin süre vermemelidir.Yazışma yolu ile belgelerin celbine karar verildiğine,bu konuda kesin süre vermeyi gerekli kılan bir durum bulunmadığına,davacı vekili yapmak zorunda olmadığı bir işi yükümlenmiş olduğuna ve resmi dairelerin kilitli dolaplarını açmak iktidarına sahip olmadığına göre,verilen kesin mehlin yasaya uygun olduğundan bahsedilemez,öyle bir kesin mehil sonuç doğurmaz.
1 HD 18.5.1978 5420-6061
---------------------------------------------------
Mahkeme,kamu merciinden celbine karar verebileceği ve kendi elde edebileceği bir yazıyı taraflardan kesin mehil ile isteyemez.
1 HD 18.5.1978 495-731
----------------------------------------------------
... Kesin mehil,yargılamanın süratle yapılması amacına uygun olarak verildiği takdirde hüküm ifade eder. 10 günlük kesin mehilde delillerin ibrazından başka bir işlimi karar verilmemiş olduğuna göre,verilen mehlin yasanın amacına uygun ve yerinde bir süre olduğunu kabule hukuken olanak yoktur. Davacı celse günü ve celse kaybına mahal vermeden delillerini ibraz etmiş olduğuna göre,delilleri toplanmalıdır.
13 HD 5.10.1999 1999/5884-6686
------------------------------------------------------
Davacıya tanıklarını duruşmada hazır etmesi için kesin süre verilemez.
2 HD 12.2.1985 957-1247
--------------------------------------------------------
Kesin süre,davanın bir an önce sonuçlanmasını sağlama amacı taşır. Belgedeki imza üzerinde inceleme yaptırılıp imzanın davacı şirket temsilcisine ait olmadığı belirlendikten sonra,davanın kesin mehilde delil ibraz edilmemiş olmasına dayanılarak reddi,hükmün konuluş amacına aykırıdır.
19 HD 4.2.1999 19680-1498
------------------------------------------------------
Süre ilgili tarafın yapabileceği işler için verilir.
.. Keşif giderleri yatırılsa bile,keşif yapma imkanı doğmamışsa başka bir anlatımla belirtilen giderler yatırılsa bile kesin süreden amaçlanan görevi yerine getirilmesi imkanından söz edilemeyecek ise kesin sürenin bağlayıcılığından sözedilemez. Mahkemece .... tarihinde keşif icrasına,.... Tl nın depo edilmesine,taraf tanıklarının keşif mahallinde hazır edilmesi halinde keşif mahallinde dinlenmesine karar verilmiştir. HMUK m 258 e göre tanıklar usulen tebliğ olunacak davetiye ile çağrılır,kanunda tarafların tanıkları hazır etmesine ilişkin bir kural yoktur. Bu halde verilen kesin süre yasaya uygun değildir,keşif ücreti yatırılsaydı bile,tanıklar hazır edilemeyeceğinden kesin süreden amaçlanan görevin yerine getirilme olanığı olmayacak idi. Bu nedenle kararın bozulması gerekir.
HGK 28.9.1994 17-354-550
--------------------------------------------------------
|