YEDİEMİN ÜCRETİ BU KARARLA HALLEDİLEBİLİR ANCAK NAKLİYE ÜCRETİ AKILALMAZ MİKTARLARA ULAŞTI



YARGITAY
3. HUKUK DAİRESİ
E: 2007/16215

K: 2007/17943

T: 27/11/2007



İlgili Kavramlar:
Yediemin Depolarına İlişkin Ücretlerde Bakanlığın Ücret Tarifesinin Esas Alınması
Yediemin Tutanağını İmzalayan Alacaklı Vekilinin, Böyle Bir Yetkiye Sahip Olup-Olmadığının Araştırılması
Karar:
Dava dilekçesinde 948.00 YTL itirazın iptali ve %40 icra inkar tazminatının faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm kanun yararına bozma (Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı) tarafından temyiz edilmiştir.
YARGITAY KARARI
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen hüküm kanun yararına bozulması Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istenilmekle evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü.
Davacı, davalının üçüncü kişi konumundaki borçludan alacağın tahsili için yaptığı takip sonucu borçluya ait eşyanın haczedilerek kendisine ait özel yediemin deposuna teslim edildiği tutulan yediemin teslim zaptı ile mahcuzların günlük 400 YTL yediemin ücreti takdir edildiği, birikmiş 948.00 YTL yediemin ücreti alacağının tahsili için başlatılan icra takibine itirazın iptali ve %40 icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kesin olan hükümde "yediemin ücretinin Adalet Bakanlığı'na ait depo ve garajlarda muhafaza edilen mahcuz mallar için alınacak ücret tarifesi hükümleri dikkate alınarak tesbiti ile peşin ödenen miktar düşüldükten sonra kalan miktar yönünden itirazın iptaline karar verilmesi gerekirken, tarafların yedieminlik teslim zaptında yaptıkları anlaşmaya dayanarak hakkaniyete de uygun olmayacak şekilde hacizli malların değerinin üstünde yediemin ücret alacağına hükmedilmesi, diğer taraftan sözleşme yediemin tutanağını imzalayan alacaklı vekilinin müvekkili banka adına imzalama yetkisi bulunup bulunmadığı araştırılmaması doğru görülmemiş olması yönleri kanuna aykırı olduğu gerekçesiyle, hükmün kanun yararına bozulması Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından istenilmiştir.
Dosyada mevcut 7/7/2005 tarihli yediemin tutanağı alacaklı vekilince imzalanmış olup, tutanakta Adalet Bakanlığı'na ait depolarla ilgili yönetmelik ve tarife hükümlerine tabi olmadığı (özel depo olduğu) belirtilerek günlüğü 400 YTL ücret kararlaştırıldığı, alacaklı vekilinden 8000 YTL peşin yediemin ücreti alındığı, vekilinin tutanakta belirtilen ücrete itirazı olmadığının belirtildiği anlaşılmaktadır.
Alacaklı haczedilen taşınır malların borçlunun elinde bırakılmasına onay vermezse, gideri peşinen alacaklıdan alınarak (İİK.mad.95) haczedilen taşınır mallar uygun bir yerde muhafaza altına alınır (İİK.mad.88/11).
Adalet Bakanlığı hacizli malların korunması için uygun göreceği yerlerde depo ve garaj açabileceği gibi Adalet Teşkilatını Güçlendirme Vakfı'na da açtırabilir veya işletme hakkını verebilir. Alınacak depo ve garaj ücretleri, Adalet Bakanlığı'nca belirlenir. Bu yerlerin çalışma ve esas ve usulleri, yönetmelikte gösterilir. (İİK.mad.88.IV). Adalet Bakanlığı'na ait depo ve garajlarda muhafaza edilen mahcuz (hacizli) mallar için alınacak ücret tarifesi RG'nin 9/9/2004 gün ve 25578 sayılı nüshasında yayınlanmıştır.
"Adalet Bakanlığı'nca henüz yurdun her tarafında hacizli malların saklanacağı depo ve garajlar açılmadığından hacizli mallar İcra müdürlüklerince uygun görülen özel yerlerde saklanmaktadır. Özel depo ve garajlar hakkında da, Adalet Bakanlığı'na ait depo ve garajlara uygulanan hükümler geçerli olacak ve aynı ücret tarifesi uygulanacaktır" (Hükümet gerekçesi).
Adalet Bakanlığı'nca açılıp işletilen yediemin depolarından uygulanmakta olan ücret tarifelerinde, ücretin hacizli eşyanın değerine göre belirlenmesi ve uzun süreli muhafaza halinde düşük ücret alınmasına ilişkin kurallar mevcuttur.
Her ne kadar tarife sadece bakanlıkça işletilen yediemin depoları için geçerli ise de; özel yediemin depolarına ilişkin ücret uyuşmazlıklarında da bu tarifedeki kurallardan yararlanarak sonuca ulaşılması hakkaniyete uygun düşer. Bu nedenlerle, dava konusu hacizli eşyanın değeri, yediemin deposunda kaldığı sürenin uzunluğu ile ortaya çıkan yediemin ücret miktarının fazlalığı göz önüne alındığında hakkaniyete uygun bir indirim yapılması gerekir.
Mahkemece bu husus göz önünde bulundurulmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Bundan ayrı olarak, sözleşme-yediemin tutanağı imzalayan alacaklı vekilinin, müvekkili adına sözleşme imzalanmak üzere vekil edilip edilmediği hususu araştırılmadan karar verilmesi de doğru değildir.
Bu itibarla Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'nın Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunun 427/6. maddesine dayalı kanun yararına bozma isteğinin açıklanan sebeplerle kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve gereği yapılmak üzere kararın bir örneği ile dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderilmesine 27/11/2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.