Alıntı: Yazan Av.Nevra Öksüz Manevi tazminatta hakim, tarafların talebiyle bağlı mıdır?

Konuyu ikiye ayırarak incelemekte yarar var:

1- Bedensel bütünlüğün zedelenmesi halinde: Hakim talep edilenden daha azına karar verebilir ama daha fazlasına karar veremez. TBK'nın 56.maddesinde "Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin hüküm " bulunmamaktadır. TBK'nın 56.maddesinde düzenlenmiş bulunan bedensel bütünlüğün zedelenmesi hali "Hâkimin, tarafların talebiyle bağlı olmadığına ilişkin kanun hükümleri saklıdır" istisnası kapsamında değildir. Bu nedenle HMK 26/1 uygulanmalıdır.

2- Kişisel bütünlüğün zedelenmesi halinde: TBK'nın 58.maddesine göre hâkim, talep edilen tazminatın ödenmesi yerine, diğer bir giderim biçimi kararlaştırabilir veya bu tazminata ekleyebilir; özellikle saldırıyı kınayan bir karar verebilir ve bu kararın yayımlanmasına hükmedebilir. Bu nedenle kişisel bütünlüğün zedelenmesi hali istisna kapsamındadır. Ancak, bu istisna "hâkimin talep edilen miktardan daha fazla paraya hükmedebileceği" anlamına gelmez. Maddeye göre hâkimin yapabilecekleri sınırlı olarak sayılmıştır; sayılanlar arasında talepten fazla miktarda paraya hükmetmek bulunmamaktadır.

SONUÇ: Manevi tazminat taleplerinde paranın daha azına karar verebileceğinden ama paranın daha fazlasına karar veremeyeceğinden hâkim para talepleriyle bağlıdır kanısındayım.

Bu sonuç, adalete uygun düşmese de borçlar hukukunun kişi iradesine aşırı saygı gösteren bütünlüğüne uygun düşmektedir.

"Kişi iradesine saygı göstermek" olumlu bir kavramdır. Ama hâkimin "Zamanında talep etseydin. Ben senin iraden olmadan senin hakkını korumam." demesi de bir o kadar olumsuzdur diye düşünüyorum.

Adaletin terazisi tarafların iradesini tartmamalı.

Saygılarımla