T.C. YARGITAY

4.Hukuk Dairesi
Esas: 2011/6514
Karar: 2011/8246
Karar Tarihi: 12.07.2011


TAZMİNAT DAVASI - MADDİ VE MANEVİ ZARARIN ÖDETİLMESİ - GAZ SIKIŞMASI NEDENİYLE OLUŞAN PATLAMADA DESTEĞİN ÖLÜMÜ - BİR YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN BAŞLAYABİLME ŞARTI - ZARAR VERENİN KİM OLDUĞUNUN DAVACILAR TARAFINDAN ÖĞRENİLDİĞİ GÜNÜN TESPİTİ

ÖZET: Dava, gaz sıkışması nedeniyle meydana gelen patlamada desteğin ölümünden dolayı uğranılan maddi ve manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki uyuşmazlık haksız eylem niteliğinde olup bir yıllık zamanaşımı süresi, zarara uğrayanın, zararın varlığını ve zarar vereni öğrendiği günden itibaren işlemeye başlar ve her durumda zarara yol açan eylemin gerçekleştiği günden itibaren on yıldır. Bir yıllık zamanaşımı süresinin başlayabilmesi için zararın varlığının öğrenilmesi yanında zarar verenin kim olduğunun da öğrenilmiş olması gerekir. Davacıların zarara uğramasına yol açan patlama 03.05.2004 günü meydana gelinip ve davacılar zararın varlığını o gün öğrenmiş iseler de zarar verenin kim olduğunun davacılar tarafından öğrenildiği güne ilişkin dosya arasında bir veri bulunmamaktadır. Davacılar, davalının zamanaşımı savunmasına karşı çıktıklarına göre davacı çalışanları hakkında açılan ceza davasına ilişkin dosya getirtilip davacıların o ceza davasına katılıp katılmadıkları (müdahil olup olmadıkları), davacılar ceza davasına katılmışlarsa (müdahil olmuşlarsa) o davada zarar verenin kim olduğunun belirlenmesine ilişkin raporu öğrendikleri tarih belirlenerek bir yıllık zamanaşımının geçip geçmediği değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.

(818 S. K. m. 41, 43, 60) (765 S. K. 382, 465)

Dava ve Karar: Davacı N. E. ve diğerleri vekili Avukat M. Y... ve Avukat H... T... tarafından, davalı Tüpraş aleyhine 19/01/2007 gününde verilen dilekçe ile haksız eylem nedeniyle desteğin ölümünden dolayı uğranılan maddi ve manevi zararın ödetilmesinin istenmesi üzerine yapılan yargılama sonunda; Mahkemece zamanaşımı nedeniyle istemin reddine dair verilen 23/02/2011 günlü kararın Yargıtay`da durulmalı olarak incelenmesi davacılar vekili tarafından süresi içinde istenilmekle, daha önceden belirlenen 12/07/2011 duruşma günü için yapılan tebligat üzerine temyiz eden davacılar vekilleri Avukat M. H. T... ve Avukat G. A... E... ile karşı taraftan davalı şirket vekili Avukat B... O... geldiler. Açık durulmaya baklandı. Süresinde olduğu anlatılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra taraflara duruşmanın bittiği bildirildi. Dosyanın görüşülmesine geçildi. Tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü.

Dava, gaz sıkışması nedeniyle meydana gelen patlamada desteğin ölümünden dolayı uğranılan maddi ve manevi zararın ödetilmesi istemine ilişkindir. Yerel mahkemece istem zamanaşımı nedeniyle reddedilmiş; karar, davacılar tarafından temyiz olunmuştur.

Davacılar, 03.05.2004 günü Batman Toptancılar Sitesi’nde meydana gelen patlamada, aynı yerde çay ocağı ipleten desteklerinin yaşamını yitirdiğini belirterek, davalının destekten yoksun kalma ve manevi tazminat ile sorumlu tutulmasını istemişlerdir.

Davalı ise, zamanaşımı savunmasında bulunmuş istemin esas yönden de reddedilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

Yerel mahkemece, patlamanın meydana geldiği 03.05,2004 günü ile davanın açıldığı 19.01.2007 günü arasında 1 yıllık zamanaşımı süresinin geçtiği, davalının çalışanlarının 765 sayılı Türk Ceza Yasası’nın 382. maddesi gereğince cezalandırılması amacıyla açılan kamu davasının beraet kararı verilerek sonuçlandığı, davalı Şirket yönünden aynı Yasa’nın 465. maddesi gereğince (uzamış) ceza zamanaşımının uygulanamayacağı gerekçesiyle istem reddedilmiştir.

Taraflar arasındaki uyuşmazlık haksız eylem niteliğinde olup Borçlar Yasası’nın 60/1. maddesinde öngörülen bir yıllık zamanaşımı süresi, zarara uğrayanın, zararın varlığını ve zarar vereni öğrendiği günden itibaren işlemeye başlar ve her durumda zarara yol açan eylemin gerçekleştiği günden itibaren on yıldır. Bir yıllık zamanaşımı süresinin başlayabilmesi için zararın varlığının öğrenilmesi yanında zarar verenin kim olduğunun da öğrenilmiş olması gerekir. Davacıların zarara uğramasına yol açan patlama 03.05.2004 günü meydana gelinip ve davacılar zararın varlığını o gün öğrenmiş iseler de zarar verenin kim olduğunun davacılar tarafından öğrenildiği güne ilişkin dosya arasında bir veri bulunmamaktadır.

Davacılar, davalının zamanaşımı savunmasına karşı çıktıklarına göre davacı çalışanları hakkında açılan ceza davasına ilişkin dosya getirtilip davacıların o ceza davasına katılıp katılmadıkları (müdahil olup olmadıkları), davacılar ceza davasına katılmışlarsa (müdahil olmuşlarsa) o davada zarar verenin kim olduğunun belirlenmesine ilişkin raporu öğrendikleri tarih belirlenerek bir yıllık zamanaşımının geçip geçmediği değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı biçimde karar verilmiş olması usul ve yasaya uygun düşmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın yukarıda gösterilen nedenlerle BOZULMASINA, oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı