talep halinde bankaların yarattığı zorluklar ve çözümler;
1-İbraz anında istemediğiniz için sonra isteyemessiniz

cevabı:
Yargıtay
19.Hukuk Dairesi
Tarih: 03.03.2005
Esas :2004/9172
Karar:2005/2222

Karşılıksız Çekte Bankanın Sorumlu Olduğu Miktarın İbraz Sırasında İstenmemiş Olması Sonradan İstenmesine Engel Değildir.

ÖZET : Karşılıksız çıkan her çek yaprağından dolayı muhatap banka 300.000.000 TL ile sorumludur. Bu miktarın ibraz sırasında istenmemiş olması daha sonradan istenmesine engel teşkil etmez. Kısmi ödemenin kabul edilmediğine dair davacı tarafça imzalanmış belge de bulunmadığından davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya uygundur.

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR
Davacı Vekili, 3167 sayılı yasanın 10. maddesi uyarınca karşılıksız çıkan çeklerden dolayı,bankaların çek başına 300.000.000 TL sorumlu olduklarını, davalı finans kurumuna ibraz edilen çekin karşılıksız çıkması üzerine davalı aleyhine sorumlu oldukları bu miktarın tahsili için takibe geçtiklerini, davalının haksız itirazı sonucu takibin duruduğunu belirterek itirazın iptaline ve %40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili öncelikle davaya asliye ticaret mahkemesinde bakılması gerektiğini, ayrıca davacının çekin ibrazı anında kendisine önerilen kısmi ödemeyi kabul etmeyerek çek aslını istediği, çek arkasında "kısmi ödeme kabul edilmemiştir" kaşesi bulunduğunu bunun müvekkilini ibra anlamına geldiğini bildirerek davanın reddi ile kötü niyet tazminatına hükmedilmesini istemiştir.

Mahkemece toplanan delillere göre 3167 sayılı yasanın 10. maddesi uyarınca süresinde ibraz edilip de karşılıksız çıkan her çek yaprağından dolayı muhatap bankaların 300.000.000 TL ile sorumlu olduğu, bu miktarın ibraz sırasında istenmemiş olmasının daha sonra istenemeyeceği anlamına gelmediği, kısmi ödemenin kabul edilmediğine dair davacı tarafça imzalanmış bir belge olmadığı gerekçeleri ile davanın kısmen kabulü ile 300.000.000 TL alacak için itirazın iptaline, inkar tazminatına hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görünmeyen bütün temyiz itirazlarının reedi ile usul ve yasaya uygun hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenden alınmasına, 03.03.2005 tarihinde oybirliği ile karar verildi.



2-ibraz tarihinden itibaren 6 ay geçti artık veremeyiz

Cevabı:

T.C. YARGITAY
19.Hukuk Dairesi
Esas: 2007/6492
Karar: 2008/365
Karar Tarihi: 24.01.2008


ÖZET: Davalı bankanın her bir çek yaprağı nedeniyle üç yüz YTL den sorumlu bulunduğundan davanın kabulü gerekir.

(2004 S. K. 67) (6762 S. K. m. 726) (3167 S. K. m. 10)

Dava: Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, davalı bankanın Adana Çarşı Şubesine ait bir hesaptan keşide edilen 4 adet çekten dolayı müvekkilinin alacaklı olduğunu, ancak çeklerin karşılıksız çıktığını davalı bankanın 3167 sayılı kanunun 10.maddesi uyarınca çeklerden sorumluluğu olduğunu müvekkilinin bu nedenle takibe geçtiğini, ancak davalının itirazı nedeni ile takibin durduğunu belirterek haksız itirazın iptali ile %40 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı banka vekili, davacının talebinin TTK.nun 726/1 maddesi uyarınca zamanaşımına uğradığını, davacının çeklerin karşılıksız çıktığını öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde müvekkili bankaya başvurmadığını bu nedenle müracaat hakkını yitirdiğini öne sürerek davanın reddi gerektiğini istemiştir.

Mahkemece yapılan yargılama sonunda davalı bankanın 3167 sayılı kanunun 10. maddesi uyarınca her bir çek yaprağı nedeni ile 300 YTL. miktardan sorumlu bulunduğu gerekçesi ile davanın kabulüne davacı yararına %40 tazminata karar verilmiş, hüküm davalı banka vekilince temyiz edilmiştir.

Sonuç: Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, 24.01.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.

( kararda TTK 726/1.maddesinden bahsedilmiş yani 6 aylık zamanaşımı süresinden )

( Birde Bursa 4. Sulh Hukuk Mah. " genel zamanaşımına tabidir şeklinde bir karar var ama word değil o yüzden koyamadım )



3- vekaletnamenizde bankanın zorunlu olduğu miktarın istenmesi için ahzu kabz yetkisi yeterli değildir ( Bunu kesin derler )

Cevap

T.C.
YARGITAY
11. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO:2006/2283
KARAR NO:2007/5748

Taraflar arasında görülen davada Üsküdar 3.Sulh Hukuk Mahkemesince verilen 19.01.2006 tarih ve 2005/877-2006/11 sayılı kararın Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesini süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dava dosyası için tetkik hakimi Deyiş Cesur tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü.

Davacı vekili, davalı bankanın Bakırköy şubesinde çek hesabı bulunan dava dışı E..A.Ş. 8 adet çek keşide ederek borcuna karşılık müvekkiline verdiğini çeklerin süresinde ibraz edilmesine karşın karşılıksız çıktığını 3167 sayılı kanunun 10.maddesi gereğince her bir çek yaprağı için davalının 350,00 YTL’nin tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili müvekkilinin çek bedellerini ödemekten kaçınmadığını usulüne uygun vekaletname ile başvurulmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece iddia, savunma toplanan kanıtlar ve tüm dosya kapsamına göre çeklerin davalıya teslim edilmediğini genel dava vekaletinin bankalarda bu vekaletle ile ilişkisi olmayan alacakların tahsili ve banka hesabında para çekme hususunda davacı vekilinin yetkili kılmayacağı davanın bu işleme muvafakat vermesinin de davacı vekilini yetkili hale getirmeyeceği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.

Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.

Dava 3167 sayılı kanunun 10 maddesinde kaynaklanan teminat bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece, davacı vekilinin bankadan para çekme husussunda yetkili kılmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.

Kural olarak dava hakkı o hakkın sahibi olan kimseye aittir. HUMK'nun 59 maddesi gereğince dava açmaya ehil olan kişi davasını bizzat yahut vekil aracılığıyla ikame ve takip edebilir. Alınan hüküm uyarınca hak sahibi davayı bizzat açabileceği gibi vekil aracılığıyla da açabilir. Avukatlık Kanun'un 35.maddesi gereğince kanun işlerinde ve hukuki meselelerde mütalaa vermek mahkeme, hakem veya yargı yetkisini haiz bulunan diğer organlar huzurunda gerçek ve tüzel kişilere ait hakları dava etmek ve savunmak adli işlemleri takip etmek bu işlere ait bütün evrakı düzenlemek yalnız baroda yazılı avukatlara aittir. Baroda yazılı avukatlar birinci fıkradakiler dışında kalan resmi dairelerdeki bütün işleri de takip edebilirler.

Somut olayda davacı şirket usulüne uygun vekaletname ile vekili(avukatı) aracılığıyla karşılıksız çıkan çek bedellerinin teminat altına alınan miktarının tahsilini istemiştir. Bu durumda mahkemece davanın esasına girilerek sonucuna göre bir karar vermek gerekirken yazılı olduğu şekilde genel dava vekaletinin banka hesabında para çekmek yetkisi vermediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ,ile kararın davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın istediği halinde temyiz edene iadesine 12.04.2007 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.



4- Dilekçeniz Nerede ? =)

Cevap


………………ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ’NE


KONU : Bankanızın ekteki çekler için kanunen ödemekle yükümlü olduğu çek başına 435,00 TL nin ödenmesi talebidir.

Çekle ödemelerin düzenlenmesi ve çek hamillerinin korunması hakkında kanunun 10. maddesi uyarınca her muhatap banka, süresinde ibraz edilen her çek yaprağı için 435,00 TL kanunen hamile ödeme yapmakla yükümlüdür. Ekte sunulan ve süresinde ibraz edildiği çek arkasındaki şerhten anlaşılan çek için söz konusu miktar ibraz anında müvekkile ödenmemiş olup , 3167 S.K. md 4 , 10 ve BK md 125 gereğince bu miktarın ödenmesini talep müvekkilin haklarını temin bakımından zorunlu hale gelmiştir.

İşbu izah olunan nedenlerle ekte sunulan çek için bankanızın, 3167 s.k. md 4 gereği alacaklı lehine gayri nakdi kredi sözleşmesi hükmünde olup genel zamanaşımı süresine tabi bulunan 435,00 TL ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmesini ve ekte sunulan çekin arkalı önlü bir suretinin bankanızca onaylanarak yapılacak hukuki başvurularda kullanılmak üzere tarafımıza verilmesini; talebimizin reddi halinde red sebebinin bu işleme karşı yapılacak hukuki başvurularda kullanılmak üzere dilekçemiz altına dercedilmesini bilvekale talep ederiz.

Vekili


Çek Bilgileri :
1-………….. / İst. Şb.ait, ……………
keşide tarihli, …………. Çek Nolu………… TL bedelli


Ek :

• Yargıtay Kararları

• Çek Aslı

• Vekâletname

• Kimlik Fotokopisi