Bir de Radikal gazetesinde sit sertifikasıyla ilgili şöyle bir haber buldum :


Arazisi doğal sit alanı ilan edilenlere, mağdur olmamaları için verilen sertifikalar, sertifika sahibinden çok, paraya çevrilemeyen bu 'kâğıt'larla Hazine arazisi alan 'aracı'lara yarıyor AA - ANKARA - Hazine arazilerinin satışına ilişkin kanun tasarısı kapsamında
'doğal sit alanlarının yapılaşmaya açılması'yla ilgili tartışmalar sürerken, sit alanında arazisi bulunanlara verilen sertifikaların da birer 'rant aracı'na dönüştüğü belirlendi. Arazisi sit alanı ilan edilenlere verilen sertifikalar, sertifika sahibinden çok ucuz Hazine arazisi peşindeki 'komisyoncu'ların işine yaradı.
Doğal sit alanları, arazisi sit alanı ilan edilen kişilerle Hazine arasında sürekli problem oluşturdu. Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, arazileri doğal sit alanı ilan edilenlerin mağdur olmaması için, ilan edilen alanın aynı büyüklükte bir Hazine arazisiyle takas edilmesi hükmünü getirmişti. Ancak doğal sit alanı olarak belirlenen tüm arazilere birebir takas edilecek bir Hazine arazisi bulunamadı. Yüzlerce talep karşılanamayınca çeşitli hukuki ve idari sorunlar ortaya çıktı.
Bunun üzerine 1998'de çıkarılan yeni bir kanunla, arazileri doğal sit alanı ilan edilenlere, Hazine arazisi yerine, 'doğal sit sertifikası' verilmeye başlandı.
2 bin 649 sertifika
Sit arazisinin rayiç bedeli üzerinden düzenlenen sertifikalara, piyasa faizleri işletilecek ve bu şekilde sertifika değeri güncellenecekti. Sertifikaların istendiğinde paraya çevrilmesi yerine, Hazine arazisi satışları sırasında para yerine geçmesi de hükme bağlandı.
Uygulamanın başlangıcından bu yana 2 bin 649 kişi, sit sertifikası aldı. Daha önce başvuruda bulunan 600 hak sahibine yönelik işlemlerin de devam ettiği belirlendi.
Üzerlerinde yazılı tutara göre toplam 25 trilyon lira olan sertifika değeri, günümüzde 150 trilyon liraya ulaştı. Maliyeciler, halen sit sertifikaları için aylık yüzde 2.5 faiz işletildiğini söyledi.
Sahibi için kâğıt parçası
Ancak, büyük bölümü kırsal kesimde yaşayan sertifika sahiplerinin Hazine arazisi ihalelerine girme gücü olmadığı için ellerindeki sertifakaları birer kâğıt parçasına dönüştü. Bu durum, 'sertifika ticareti'ni getirdi.
Sertifika satışı 'yasak'
Bazı kişi ve kuruluşlar, satışı mümkün olmayan sertifikalar için sahiplerinden düşük bir komisyon karşılığı vekâlet aldıktan sonra, bu sertifikalarla Hazine arazisi ihalelerine girmeye başladı. Böylece sit alanı sertifikaları, bu işin ticareti yapanlar için devletten düşük ödemeyle Hazine arazisi alma aracına dönüştü.