Hukuk Terimleri ve Türkçe Karşılıkları

Not: Av.Cengiz Aladağ tarafından hazırlanan ve 428 sözcükten oluşan bu tablo, tüm üyelerimizin önerdiği sözcüklerin eklenmesi ile sürekli olarak güncellenmektedir.

A

Abes = Gereksiz, yersiz, saçma
Abone = Sürdürümcü
Acele = İvedi
Acente=Bağımsız aracı
Acil = İvedi
Aciz = Düşkün, yetersiz
Aciz varakası = Düşkünlük belgesi, Borç ödeyemezlik belgesi
Adalet = Tüze, türe, yargı
Addetmek = Saymak
Adi = Sıradan
Adlİ = Türel, yargısal
Adli müzaharet = Yargısal yardım
Adli sicil = Yargısal kütük
Af = Bağışlama
Ahde vefa = Söze bağlılık, sözleşmeye bağlılık
Ahkam=Düzenlemeler, hükümler
Ahval=Koşullar, durumlar, olaylar
Ahz-u kabz = Alma
Aidat = Ödenti
Aidiyet = İlişkinlik
Ait = İlişkin
Akıbet = Son, sonuç
Akit = Sözleşme
Akli = Ussal
Aktif = Etkin
Alaka = İlgi
Alakalı = İlgili
Aleniyet = Açıklık
Aleyh = Karşı, karşıt
Amme = Kamu
Arazi = Yerey
Ariyet = Ödünç
Arşiv = Belgelik
Arz = Sunu
Arz etmek = Sunmak
Asgari = En az
Asıl = Asal, temel
Aşikar = Açık, belli
Atıf = Gönderme, yollama
Ati = Gelecek
Avans=Öndelik
Aynen = Olduğu gibi
Aynı = Özdeş
Ayni = Mal, mala ilişkin
Aza = Üye
Azami = En çok

B

Bakiye = Kalan, artan
Basiret = Öngörü
Basiretli = Öngörülü
Basiretsiz = Öngörüsüz
Bayi=Satıcı
Bedel=Karşılık, eder
Beraat = Aklanma
Beraat etmek = Aklanmak
Bestekâr=Besteci
Beyan = Açıklama, bildirim
Beyanname= Açıklama yazısı
Beyan etmek = Açıklamak, bildirimde bulunmak
Bilahare = Sonra
Bilanço=Dönemsonu kaynak çizelgesi
Bilhassa = Özellikle
Bilumum = Bütün
Bina = Yapı
Binaen = Dayanarak

C

Caiz = Uygun
Caiz değil = Uygun değil
CD=Yoğunteker
Cebren = Zorla
Cebri icra = Zorla yürütüm, zorla yerine getirme
Celp = Çağrılık
Celse = Duruşma
Cemiyet=Topluluk, dernek, toplum
Cevap = Yanıt
Cevaplamak = Yanıtlamak
Cevaplandırmak = Yanıtlamak
Cevap vermek = Yanıt vermek
Cihet = Yön
Cins = Tür
Cinsiyet=Eşey
Cümle = Tümce
Cürüm = Suç

D

Dahil = İç, içinde
Dahil olmak = Girmek, katılmak
Daimi = Sürekli
Dair = İlişkin
Davetiye = Çağrılık, çağrı kağıdı
Defa = Kez
Def'i = Savu
Dekont = Ödeme belgesi
Delalet etmek = Göstermek, kanıtlamak
Delil = Kanıt
Dermeyan= İleri sürme
Detay = Ayrıntı
Devir = Aktarış
Devretmek = Aktarmak
Distribütör=Dağıtıcı
Doktrin = Öğreti
Doküman = Belge
Efrat (Efrad) = Bireyler
Ehemmiyet = Önem
Ekipman = Donanım
Ekseriyet = Çoğunluk
Elbette = Kuşkusuz
Eleman = Öğe, çalışan
Endeks = Dizin
Esbab-ı mucibe = Gerekçe
Yediemin (Yeddiemin) = Güvenilirkişi
E

Efrat (Efrad) = Bireyler
Ehemmiyet = Önem
Ehil = Yetkin
Ehlivukuf = Bilirkişi
Ehliyet = Yetkinlik, yeterlik
Ekipman = Donanım
Ekseriyet = Çoğunluk
Elbette = Kuşkusuz
Eleman = Öğe, çalışan
Emir = Buyruk
Emniyet = Güvenlik
Emsal = Benzer
Emval=Varlıklar
Endeks = Dizin
Esas = Temel, asal
Esbab-ı mucibe = Gerekçe
Eser = Yapıt
Esnasında = Sırasında
Eşkal = Kılık
Eşya = Nesne, varlık
Etraf = Çevre
Evrak = Belge
Evvel = Önce
Evvela = Öncelikle

F

Faal = Etkin
Faaliyet = Etkinlik
Fahri=Onursal
Fail = Eylemci
Faiz = Ürem, işlenti
Fakat = Ancak
Fakir = Yoksul
Faks = Belgeç
Faktör = Etken
Fark = Ayrım, başkalık
Fark etmek = Ayrımsamak
Farklı = Başka, ayrık
Fayda = Yarar
Faydalanmak = Yararlanmak
Faydalı = Yararlı
Faydasız = Yararsız
Feragat etmek = Çekilmek, vazgeçmek
Ferdi = Bireysel
Fert = Birey
Fesih=Bozma
Fihrist = Dizin
Fiil = Eylem, davranış
Fiilen = Eylemsel, eylemli olarak
Fiili = Eylemsel
Firma = İşletme
Fiyat=Eder
Fonksiyon = İşlev

G

Gaip = Yitik
Gaiplik = Yitiklik
Garanti = Güvence
Gayrimenkul=Taşınmaz
Grafoloji = Yazıbilim
Grafolojik = Yazıbilimsel
Grup = Küme, Öbek

H

Hacir = Kısıt
Hacir altına almak = Kısıtlamak
Hacir altına alınmak = Kısıtlanmak
Hadise = Olay
Haciz=Elkoyma
Hakaret = Aşağılama, sövgü
Hakaret etmek = Aşağılamak, sövmek
Hakikat = Gerçek
Hakikaten = Gerçekten
Hakiki = Gerçek
Hakim = Yargıç
Hakkında = Üzerine, ilişkin
Hal = Durum
Halef = Ardıl
Hamal=Yükçü
Harcırah = Yolluk
Harç=İşlem gideri, işlem vergisi
Has = Özgü
Hasılat = Kazanç
Hayat = Yaşam, dirim
Hayati = Yaşamsal
Heyet = Kurul
Heykel=Yontu
Heykeltıraş=Yontucu
Hıfzıssıhha = Sağlık koruma
Hibe = Bağış
Hibe etmek = Bağışlamak
Hisse = Pay
Hissedar = Paydaş
Hisseli = Paylı
Hitaben = Yönelik
Hitabet = Konuşma
Hitam=Sona erme
Hitap = Seslenme
Holding = Yatırım ortaklığı
Hukuk = Tüze
Hukuki = Tüzel
Husus = Konu
Hususi = Özel
Hükmi şahıs=Tüzelkişi
Hüküm = Yargı

İ

İaşe = Geçim
İbra=Aklama
İbraname=Aklama belgesi
İcbar = Zorlama
İcra=Yürütüm, yorum (yapıtlarda)
İdame = Sürdürme
İdare = Yönetim
İdari = Yönetimsel
İddia = Sav
İddia etmek = Savlamak, öne sürmek
İfade = Söylem
İfade almak = Sorgulamak
İfade vermek = Sorgulanmak
İfa etmek = Ödemek, yerine getirmek
İflas = Batkı
İflas etmek = Batmak
İhbarname=Haber yazısı
İhmal = Savsaklama
İhtar = Uyarı
İhtarname=Uyarı yazısı
İhtilaf = Uyuşmazlık
İhtimal = Olasılık
İhtira beratı=Buluş belgesi
İhtiva = İçerme, kapsama
İhtiva etmek = İçermek, kapsamak
İhtiyaç = Gereksinim
İhtiyati = Sakınımlı, geçici, ileriye yönelik
İhtiyati=Geçici, ileriye yönelik
İkame etmek=Yerine koymak, (dava) açmak
İkamet etmek = Oturmak
İkametgah = Yerleşim yeri
İkaz = Uyarı
İkrar=Açıkça benimseme, onama, kabul
İktibas = Alıntı
İktisap = Kazanım, edinim
İlam = Karar
İlan = Duyuru
İlave = Ek
İlliyet = Nedensellik
İmalat = Üretim
İmar = Bayındırlık
İmarlı = Bayındır
İmarsız = Bayındırsız
İmha = Yok etme
İmha etmek = Yok etmek
İmkan = Olanak
İmkansız = Olanaksız
İmtina = Çekinme, kaçınma
İmtina etmek = Çekinmek, kaçınmak
İndeks = Dizin
İnfaz = Yerine getirme, uygulamak
İnhisar=Tekel
İnkar = Yoksama
İnkar etmek = Yoksaymak
İnternet=Bilgisunar
İntifa=Yararlanma
İntikal = Geçme
İntikal etmek = Geçmek, ulaşmak
İptal=çürütme, kaldırma, bozma
İptal etmek=Çürütmek
İrade = İstenç
İrat = Gelir
İrtibat = Bağlantı
İsim = Ad
İskan = Yerleşim
İskonto = İndirim
İsnat = Yükleme
İspat = Kanıt
İspat etmek = Kanıtlamak
İstasyon=Tren durağı
İstifade = Yararlanma
İstihkak=Ayni geri verme
İstimlak = Kamulaştırma
İstinaden = Dayanarak
İstinaf= Üst yargı
İstirdat=Gerialım
İstismar = Sömürü, kötüye kullanma
İstisna = Ayrıklık, başkalık
İstisnai = Ayrıksı
İstişare = Danışma
İşaret = İm
İştigal = Uğraş
İştirak = Katılım
İtfa = Sönüm
İtfa etmek = Söndürmek
İtham = Suçlama
İzah = Açıklama
İzahat = Açıklamalar

K

Kaide = Kural
Kalem=Yazı işleri
Kanaat = Kanı
Kanun = Yasa
Kanuni = Yasal
Kapasite = Sığa, yeti
Kat'i = Kesin
Katip = Yazman
Kayıt=Koşul, unsur
Kelime = Sözcük
Keyfiyet=Durum, nitelik
Kıyas = Karşılaştırma, örnekseme
Kıymet = Değer
Komisyon = İnceleme kurulu, yarkurul
Komisyon = Arapay, yüzdelik
Komisyoncu = Arapaycı, aracı
Komisyonculuk = Aracılık
Komite = Kurul
Kontrat = Sözleşme
Kontrol = Denetim
Kuvvet=Güç
Küfür = Sövgü

L

Lazım = Gerek, gerekli
Lüzum = Gerek

M

Maaş = Aylık
Mabet=Tapınak
Mağdur=Kıygın, zarar gören
Mahalli=Yerel
Mahcur = Kısıtlanmış
Mahcuz: haczedilmiş
Mahfuz = Saklı
Mahiyet = Nitelik
Mahkeme= Yargı
Mahrukat=Yakıt
Mahrum = Yoksun
Mahsus = Özgü
Makam = Orun
Maksat = Amaç
Mal=Varlık
Mali=Parasal
Malik = İye
Mamelek=Malvarlığı
Mana = Anlam
Maruz kalmak=Karşı karşıya olmak
Masraf=Gider
Matbu = Basılı
Matbua=Basma
Mazbata=Tutanak
Mecbur = Zorunlu
Mecmu=Toplam
Meçhul=Bilinmeyen
Mehil=Önel
Memur=Görevli
Men=Yasaklama
Menfaat = Çıkar
Menfi=Olumsuz
Menkul=Taşınır
Mercii = Orun, başvuru yeri
Merhun: rehnedilmiş
Mesafe = Uzaklık
Mesken = Ev, konut
Meslek = Uğraşı
Mesmu : Dinlenebilir, dikkate alınabilir
Mesnet = Dayanak
Mesul = Sorumlu
Mesuliyet = Sorumluluk
Meşru = Yasal, Geçerli
Mevcut = Var
Mevkuf=Tutuklu
Mevzu = Konu
Meydana gelmek = Oluşmak, ortaya çıkmak
Mezkur=Söz konusu
Miktar=Tutar
Miras = Kalıt
Mirasçı = Kalıtçı
Mirasçılık = Kalıtçılık
Mobilya=Döşeme
Muaf = Bağışık
Muafiyet = Bağışıklık
Muamele = İşlem
Muayyen = Belirli
Mucibince = Gereğince
Muhabere = İletişim, haberleşme
Muhafaza = Koruma
Muharrer = Yazılı
Muhatap=İlgili
Muhtelif = Çeşitli
Muhtemel=Olası
Muhteva = İçerik, kapsam
Mukavele = Sözleşme
Mukavemet = Direniş,direnç
Mukavemet etmek = Direnmek
Mukayese = Karşılaştırma
Murabaha=Tefecilik
Muris = Kalıt bırakan
Musakkaf=Üstü kapalı
Muttali = Öğrenmiş
Muttali olmak = Öğrenmiş olmak
Mücbir = Zorlayıcı
Mücerret = Soyut
Müdafaa = Savunma
Müdafi = Savunucu
Müddeabih=Dava konusu
Müddet = Süre
Müeyyide = Yaptırım
Mühlet = Önel
Mühür = Damga
Mükerrer = Yinelenen
Mülga=Yürürlükten kaldırılan
Mülkiyet = İyelik
Mümessil=Temsilci
Mümeyyiz=Sezgin
Münazaa=Çekişme
Müracaat = Başvuru
Müsadere = Zoralım, Elkoyma
Müsait = Elverişli, uygun
Müsbet = Olumlu
Müstacel = İvedi
Müstahdem=Hizmetli
Müstesna=Ayrık
Müşteki = Yakınıcı
Müşterek = Ortak
Müştereken = Ortaklaşa
Müştereken ve müteselsilen = Ortaklaşa ve zincirleme
Mütalaa = Değerlendirme, görüş
Müteaddit=Birden çok
Müteahhit = Yüklenici
Mütekabil=Karşılık
Mütekabiliyet=Karşılıklılık
Mütemerrit=Direngen
Müteşebbis = Girişimci
Müzekkere = Yazı

N

Nafaka = Geçimlik
Nakil=Taşıma
Natamam = Eksik
Nazaran = Göre, oranla
Nesep = Soy
Neşir=Yayım
Netice = Sonuç
Nisbet = Oran
Nisbeten = Oranla
Nisbi = Oransal
Nizamname = Tüzük
Noksan = Eksik

O

Objektif = Nesnel
Organizasyon = Düzenleme

Ö

Örf = Töre

P

Puan=Sayı, değer
Prensip = İlke
Program=İzlence
Proje = Tasarı

R

Randıman = Verim
Rapor = Bildirge
Rehber = Kılavuz
Rehin = Tutu
Reis = Başkan
Re'sen=Kendiliğinden, görevi gereği
Resmi = Kamusal
Reşit = Ergin
Riayet=Uyma
Rücu=Dönme
Rüşt = Erginlik

S

Sadakat = Bağlılık
Sadece = Yalnızca
Safahat = Evreler
Safha = Evre
Sahip = İye
Saik = İtki
Sair = Öbür, diğer
Sakıt = Düşük, düşmüş, geçersiz
Salahiyet = Yetki
Salahiyetli = Yetkili
Sarahat=Açıklık
Sarfiyat = Gider
Sarih = Belirgin, açık
Sebat=Direnme, sonuna değin sürdürme, ısrar etme
Sebep = Neden
Sefer=Savaşa gitme
Sehim = Pay
Sehven = Yanlışlıkla
Sekreter = Yazman
Selef = Öncel
Sermaye=Anamal
Sicil=Kütük
Sirayet etmek = Bulaşmak, yansımak
Sistem=Dizge, düzen
Sosyal = Toplumsal
Sual = Soru
Suni = Yapay

Ş

Şahadet = Tanıklık
Şahıs = Kişi
Şahit = Tanık
Şahitlik = Tanıklık
Şahsi = Kişisel
Şart = Koşul
Şartlı = Koşullu
Şekil = Biçim
Şekli = Biçimsel
Şerh=İrdeleme, açımlama
Şerik=Ortak
Şifahen = Sözle
Şiddet=Baskı, kaba güç
Şifahi = Sözel
Şikayet = Yakınma
Şikayetçi = Yakınıcı
Şirket = Ortaklık
Şufa = Önalım
Şümul = Kapsam
Şüphe = Kuşku

T

Taahhüt = Bağıt
Taahhüt etmek = Bağıtlamak
Taayyün=Belli olma, belirme
Tacir=Tecimen
Tadil=Değişiklik
Tahakkuk etmek = Gerçekleşmek
Tahdit = Sınırlamak
Tahkik = Soruşturma, inceleme
Tahlil = Çözümleme
Tahliye = Boşaltma, salıverme
Tahmil etmek = Yüklemek
Tahmini = Yaklaşık
Tahsis=Özgüleme
Talep = İstem
Talimat = Yönerge
Tamir = Onarım
Tanzim etmek = Düzenlemek
Taraf = Yan
Tasdik = Onay
Tasdik etmek = Onaylamak
Tasdikli = Onaylı
Tashih = Düzeltme
Tatbik=Uygulama
Tatil = Dinlence
Tayin = Atama, belirleme
Tazminat = Ödence
Tebligat = Bildirim
Tebliğ = Bildiri
Tebliğ etmek = Bildirmek
Tecil = Erteleme
Tedavi=Sağaltım
Tedbir = Önlem
Tediye=Ödeme
Teferruat = Ayrıntı
Tefrik etmek = Ayırmak
Tehdit = Gözdağı
Tehir = Erteleme
Tekerrür = Yinelenme
Teklif = Öneri
Temerrüt=Direnim
Teminat = Güvence
Temyiz= Yasal yol
Tercih = Yeğleme, seçim
Tercüme = Çeviri
Tereke = Bırakıt
Tesbit = Belirleme, saptama
Tesis = Kuruluş
Teşebbüs = Girişim
Teşekkül = Oluşum
Teşhir=Sergileme
Teşhis = Tanı, tanıma
Teşkilat = Örgüt
Tevcih etmek = Yöneltmek
Tevdi etmek = İletmek, vermek
Tevkifat=Durdurma, kesinti
Tevsi=Genişletme
Ticaret=Tecim
Ticari=Tecimsel

U

Uhdesinde olmak=Üstünde olmak
Umum = Genel
Umumi = Genel
Unsur = Öğe
Usul = Yöntem

Ü

Ücret=Eder

V

Vade=Ödeme süresi
Vakıa = Olgu
Vasıf = Nitelik
Vasıta = Araç
Vatandaş=Yurttaş
Vasi = Koruman
Vazgeçmek = Caymak
Vazife = Görev
Vazifeli = Görevli
Vazifesizlik = Görevsizlik
Vecibe = Ödev
Vefat=Ölüm
Veraset = Kalıtçılık
Vekalet = Bakmanlık
Vekil = Bakman
Vesika = Belge
Vuku bulmak = Olmak

Y

Yediemin (Yeddiemin) = Güvenilirkişi
Yekun = Toplam
Yemin = Ant
Yemin etmek = Ant içmek
Yevmiye = Gündelik

Z

Zabıt = Tutanak
Zabıta = Tutanakçı
Zabıt katibi = Tutanak yazmanı
Zam=Artış, artırım
Zaman = Süre
Zamanaşımı = Süreaşımı
Zan = Sanı
Zanlı = Sanık
Zarar = Yitem
Zarfında = İçinde
Zaruret = Zorunluluk
Zaruri = Zorunlu
Zat = Kişi
Zati = Kişisel
Zemin = Düzlem
Zıya=Yitim, yitme
Zikretmek = Anmak, sözünü etmek
Zilyet=Eldeci
Zilyetlik=Eldelik
Ziraat = Tarım
Zirai = Tarımsal
Ziynet = Süs
Zümre = Bölük